(Vakbonds)werk maken van klimaatbeleid
Klimaatverandering en klimaatbeleid raakt werknemers en burgers in Nederland rechtstreeks, en heeft invloed op alle sectoren: zo ook de bouw. Wat is de rol van de vakbond in de klimaatcrisis?
In onderstaande video legt Bas van Weegberg, lid van het Dagelijks Bestuur van de FNV, uit waarom klimaat juist voor de FNV een belangrijk onderwerp is: klimaatverandering én klimaatbeleid raken onze leden rechtstreeks.
https://www.youtube.com/watch?v=rNrafcfg2HY
In een eerder interview op onze website reageerde Bas van Weegberg op het nieuws van het EIB dat de doelstelling om in 2050 klimaatneutraal te zijn voor de gebouwde omgeving in Nederland realistisch gezien niet haalbaar is.
De FNV Klimaatvisie
De FNV maakt zich sterk voor een waardig bestaan voor iedereen, en dat kan alleen op een leefbare aarde. Daarom moet de klimaatcrisis zo snel mogelijk worden aangepakt. Maar wél met oog voor werk en inkomen. We streven naar een rechtvaardige en duurzame samenleving, zo luidt de Klimaatvisie van de FNV. Ook de transitie naar die samenleving moet rechtvaardig verlopen. Dat betekent dat de belangen en zeggenschap van de werknemers en burgers centraal staan in het klimaatbeleid.
De komende jaren zet de FNV zich in voor goede, groene banen, met goede arbeidsvoorwaarden, -omstandigheden, -inhoud en -verhoudingen. We laten niemand achter in de transitie en maken werk van verduurzaming van bedrijven en toekomstbestendige banen. Een ambitieus klimaatbeleid is nodig om de leefbaarheid op aarde te garanderen en te zorgen dat we op tijd klaar zijn voor de economie van de toekomst.
Urgentie
Hoe het klimaat op aarde verandert verschilt sterk per regio. In principe wordt het gemiddeld een stuk warmer, maar er zijn ook gebieden waar het relatief hard opwarmt. Ook is er meer extreem weer, waardoor we vaker te maken krijgen met overstromingen, bosbranden en hittegolven.
Ecoloog Matthew Fitzpatrick van de Universiteit van Maryland in Amerika, heeft 40.581 plaatsen over de hele wereld gematcht met nabijgelegen locaties. Op deze locaties heerst momenteel het klimaat dat in 2080 verwacht wordt voor die 40.581 plaatsen. Op deze interactieve kaart ‘The Future Urban Climates’ kun je zien hoe het in jouw woonplaats gesteld is met de opwarming. De lijn geeft aan welke plek nu een klimaat heeft dat vergelijkbaar is met jouw regio over zestig jaar.
De tijd begint te dringen. Het klimaat- en duurzaamheidsbeleid scherpt daarom steeds verder aan. Dit heeft effect op alle sectoren: werk verandert, verdwijnt en verschijnt. Werknemers zelf worden nog onvoldoende betrokken bij klimaatplannen en het effect dat dat heeft op hun werk. De lusten en de lasten van klimaatbeleid zijn nu (nog) niet eerlijk verdeeld.
Wat kan jij doen?
De klimaatcrisis aanpakken is een enorme opdracht, waardoor onze economie en samenleving in hoog tempo veranderen. Rechtvaardigheid moet centraal staan in deze veranderingen. Dat gebeurt niet vanzelf. We kunnen deze belangrijke besluiten over klimaat niet aan de directiekamers en de politiek overlaten. Het gaat immers om ons brood, het zijn ónze banen en inkomens die worden geraakt.
Hoe sterker de vakbonden, hoe meer invloed we kunnen uitoefenen op het klimaatbeleid. Sluit je aan bij de FNV, of maak een collega lid (en verdien daarmee een tientje).
Geen eerlijke transitie zonder sterke vakbondspositie! Eén ding weten we zeker: als wij ons niet bemoeien met het klimaatbeleid van bedrijven en overheden, dan zal het onrechtvaardiger uitpakken voor de werknemers en burgers. En dat kunnen we niet laten gebeuren.
Bas van Weegberg: “Nieuws onhaalbare klimaatdoelen komt niet uit de lucht vallen”
De doelstelling om in 2050 klimaatneutraal te zijn is voor de gebouwde omgeving in Nederland realistisch gezien niet haalbaar. Dat concludeert het EIB in het onderzoek ‘Klimaatambities in de gebouwde omgeving’.
Bas van Weegberg, lid van het dagelijks bestuur van de FNV reageert: “Dit nieuws komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Of het nu gaat om het woningtekort of het klimaatbestendig maken van de bouw; er zijn gewoon veel mensen nodig.”
Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) is de doelstelling financieel nog mogelijk, maar de vereiste arbeidscapaciteit is onhaalbaar. “In de crisis tien jaar geleden zijn er veel mensen de bouw uitgegooid,” zegt Van Weegberg. “Daar zijn we nog steeds van aan het herstellen. Daarnaast is er sprake van de enorme flexibiliseringsgolf, waardoor je er nog minder op kant sturen. De FNV is hier altijd kritisch op geweest. Wij vinden daarom dat de grootste opdrachtgever van Nederland, de overheid, bij het geven van opdrachten de kwaliteit van werk mee moet nemen. Dit is nodig om het werk dusdanig aantrekkelijk te maken dat men het ook daadwerkelijk wil doen.”
Maatschappelijke haalbaarheid
Om in 2050 tot een klimaatneutrale gebouwde omgeving te komen moeten 7 miljoen woningen en 480 miljoen vierkante meter aan overige gebouwen van het aardgas worden gehaald. Dit kost geld; zo’n € 375 miljard aan investeringen. Naar schatting is €225 miljard onrendabel. Het is een enorme opgave, en binnen een periode van 27 jaar volgens het EIB onmogelijk.
Bijna 60.000 voltijdbanen werken op dit moment aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Om in het jaar 2050 volledig klimaatneutraal te zijn, moeten er in dat jaar ruim 150.000 voltijdbanen met de verduurzaming gemoeid zijn. Waar moeten deze extra arbeidskrachten vandaan komen? Binnen de bouwsector zijn er volgens Van Weegberg goede afspraken voor stagiaires en leerlingen. Die moeten veel meer gepromoot worden zodat de instroom in bouwgerelateerde opleidingen weer stijgt.
En daarbij komt ook nog het voorkomen van het instorten van de werkgelegenheid na het bereiken van het doel. Stel dat de doelen wel worden bereikt, waar moeten de dan ineens overbodige 100.000 extra arbeidskrachten dan naartoe?
Er zijn ook tussendoelen gesteld, bijvoorbeeld het voornemen om in 2040 al voor 90% CO2-reductie te realiseren, of zelfs volledig klimaatneutraal te zijn. Deze voornemens zijn ook onhaalbaar. Het EIB stelt dat als de termijn kan worden bijgesteld naar 2060, er een veel realistischer doel ontstaat.
Toekomst
De klimaatomslag is keihard nodig. En het is alleen mogelijk wanneer we dit op een rechtvaardige manier doen. Dat betekent dat niemand tussen wal en schip valt.
Bas van Weegberg: “Er ligt natuurlijk ook een vraag die breder gesteld wordt dan alleen in de bouw: Hoe gaan we dingen doen die écht van maatschappelijk toegevoegde waarde zijn in Nederland? Welk werk wordt als waardevol ervaren? Dit zijn banen in de zorg, het onderwijs, en ook in de bouw. Dat moeten we terug gaan zien in de waardering en aandacht vanuit de politiek. Hier hebben we Hugo de Jonge ook op gewezen in een gesprek. Als het gaat om het woningtekort en de verduurzamingsopgave, moet er meer aandacht besteed worden aan de mensen die het moeten doen.”
Hierbij gaat het om de totale kwaliteit van werk: zekere contracten, veilig en gezond werken, en je kunnen ontwikkelen in je werk. Volgens de FNV moet de overheid er meer op gaan sturen dat er in de aanbestedingsvoorwaarden niet alleen groene banen worden gecreëerd, maar dat het ook goede groene banen zijn.
Zo meld jij je ziek bij je werkgever
Als je ziek bent, meld je je ziek bij je werkgever. Maar hoe doe je dat eigenlijk? Wat vertel je wel en niet aan je werkgever? En wat als je werkgever niet gelooft dat je ziek of juist beter bent?
Ben je ziek? Meld je dan ziek bij je leidinggevende. Je hoeft geen vragen te beantwoorden over je ziekte. Wel moet je tijdens je re-integratie bereikbaar zijn.
https://www.youtube.com/watch?v=ZGpuLFkk4v0
Wanneer en hoe meld je je ziek?
Je mag je ziekmelden als je lichamelijk of geestelijk niet in staat bent jouw werkzaamheden te verrichten. Als je ziek bent, moet je dat direct melden bij je werkgever. Meestal is dit je leidinggevende. Als die niet aanwezig is, dan meld je je ziek bij de vervanger van je leidinggevende.
De manier waarop je je moet ziekmelden staat in je contract, het verzuimprotocol of bedrijfsreglement. Vaak is dit per mail, app of telefonisch. Op het intranet van je werkgever vind je hier vaak meer informatie over.
Dit mag je werkgever vragen
Als je je ziekmeld, kan jouw werkgever vragen of je ziek bent als gevolg van je werk, hoe lang je denkt dat het gaat duren en of je aangepast werk kunt doen. Op deze manier kan jouw werkgever inschatten wat voor vervanging geregeld moet worden. Ook mag jouw werkgever vragen wat jouw verpleegadres is en op welk telefoonnummer je bereikbaar bent. Je bent verplicht hierop te antwoorden.
Soms kunnen er ook nog andere regels zijn waar jij je aan moet houden. Denk bijvoorbeeld aan dat je op bepaalde momenten thuis moet blijven tijdens je ziekte of dat je telefonisch bereikbaar moet zijn. In de cao Bouw & Infra staat bijvoorbeeld ook dat je moet thuisblijven tot er een eerste verzuimcontrole heeft plaatsgevonden. Je mag wel van huis gaan om een arts te bezoeken. In een verzuimregeling mag jouw werkgever andere afspraken maken.
Samen met je werkgever maak je afspraken over hoe en wanneer je contact met elkaar hebt. Als er een bedrijfsarts wordt ingeschakeld, moet je beschikbaar zijn voor een controle. Je bent verplicht om gehoor te geven aan de oproep van een bedrijfsarts.
Dit mag je werkgever niet vragen
Je werkgever mag geen vragen stellen over je medische situatie. Hij mag dus niet vragen waar je last van hebt en wat voor behandeling je krijgt. Als je werkgever dit toch vraagt, ben jij niet verplicht om hier antwoord op te geven. Als je besluit om toch antwoord te geven op deze vraag, mag dit alleen in uitzonderlijke situaties aan je dossier toegevoegd worden. Wil je deze informatie niet delen? Dan kan je aangeven dat je deze informatie liever met de bedrijfsarts bespreekt. De bedrijfsarts mag ook geen medische gegevens delen met je werkgever, tenzij je hier toestemming voor geeft. Lees hier meer over privacy bij ziekte.
Weigering ziekmelding
Jouw werkgever mag je ziekmelding niet weigeren. Je werkgever kan namelijk niet bepalen of jij in staat bent om je werkzaamheden te verrichten. Hij kan wel een bedrijfsarts inschakelen om te beoordelen of je ziek bent.
Als je werkgever toch weigert je ziekmelding te accepteren, dan kan je het volgende doen:
- Laat schriftelijk weten dat je ziek bent en per welke datum
- Vraag een consult aan bij de bedrijfsarts
- Laat weten wat je verpleegadres is en op welk telefoonnummer je bereikbaar bent
(Weigeren) betermelding
Je bent weer 100 procent beter als jij weer volledig aan het werk bent. Dit betekent dat je weer volledig je eigen werkzaamheden en uren kunt uitvoeren.
Het komst wel eens voor dat werknemers weer volledig aan het werk zijn, maar dat zij nog steeds voor één procent ziekgemeld zijn. Dit is een administratieve truc van de werkgever. Op papier ben jij dus nog deels ziek. Dit mag alleen als jij niet volledig je eigen werkzaamheden verricht. Ben je onterecht ziekgemeld? Neem dan contact op met je bedrijfsarts en vraag om een bevestiging dat je volledig hersteld bent. Laat daarna schriftelijk aan je werkgever weten dat je het niet eens bent met de ziekmelding. Vermeld hierbij dat je reguliere werkzaamheden weer doet, en dat je ervan uitgaat dat je volledig beter wordt gemeld. Als je werkgever het hier niet mee eens is, dan moet hij dat in een schriftelijke reactie aan jou laten weten.
Heb je vragen over je ziek- en/of betermelding? Stuur gerust een mailtje naar uta@fnv.nl .
Loon tijdens ziekte volgens de cao Bouw & Infra
Ziek zijn kan een enorme impact hebben; ook op je financiën. Wat gebeurt er eigenlijk met je salaris als je ziek bent? En welke rechten heb je als werknemer in zo'n situatie? In dit artikel lees je alles over je loon tijdens ziekte.
Tijdens ziekte heb je recht op loon. Jouw werkgever moet jou tenminste 70% van je salaris betalen tijdens de eerste twee jaar ziekte. In cao’s mogen hierover andere afspraken gemaakt worden. Zo is in de cao Bouw & Infra bepaalt dat je werkgever (als dit leidt tot een hoger bedrag) gedurende het eerste ziektejaar 100% van het vast overeengekomen loon of salaris betaalt. Gedurende het tweede jaar betaalt de werkgever jou 70% van het vast overeengekomen loon of het salaris.
https://www.youtube.com/watch?v=KVezP57IDnI
Uitzonderingen
In de cao Bouw & Infra zijn nog enkele uitzonderingen opgenomen voor UTA- en bouwplaatsmedewerkers. Ben je als bouwplaatsmedewerker ziek geworden door het uitvoeren van bouw- en infra-activiteiten voor anderen dan je werkgever en heb je dit werk zonder toestemming van je werkgever gedaan? Dan hoeft je werkgever je gedurende de eerste drie maanden van de ziekte slechts het wettelijk verplichte deel van je loon te betalen (70%). Voor UTA-werknemers geldt dat als je werk voor anderen dan je werkgever doet, je werkgever je slechts het wettelijke gedeelte hoeft te betalen. Dit geldt ook als je gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent.
Wachtdagen
Meestal krijg je vanaf de eerste dag van je ziekte het loon doorbetaald. Maar soms is er sprake van wachtdagen. De werkgever hoeft dan over de eerste dag of eerste twee ziektedagen geen loon te betalen. Dit mag alleen als dit is geregeld in de cao of arbeidsovereenkomst. In de cao Bouw & Infra is bepaald dat de werkgever geen loon hoeft te betalen over de eerste ziektedag als jij je voor de tweede of derde keer ziekmeldt binnen één kalenderjaar.
Als jij binnen vier weken na je betermelding weer ziek wordt, dan geldt dat als dezelfde ziekmelding. Er is dan geen sprake van een nieuwe ziekmelding, waardoor er geen wachtdag is.
Loondoorbetaling na afloop van tijdelijk contract: Ziektewet-uitkering
Loopt jouw contract binnen twee jaar na je eerste ziektedag af? Dan vervalt de loondoorbetalingsplicht van de werkgever als jouw contract eindigt. Je hebt dan recht op een ziektewet-uitkering van het UWV. Je krijgt dan 70% van het dagloon dat je verdiende voordat je ziek werd. Ook hier geldt dat je de uitkering ontvangt zolang je ziek bent, tot maximaal twee jaar na je eerste ziektedag.
Na één jaar wordt je door het UWV opgeroepen voor een keuring. Als je dan voor minder dag 35% arbeidsongeschikt bevonden wordt, verlies je de ziektewet-uitkering.
Heb je vragen, of hulp nodig? Stuur gerust een e-mail naar uta@fnv.nl .
Webinar: van WIA naar Beter
Je werkt en denkt: dat gebeurt mij niet, ziek worden, en dan ook nog langdurig. En dat hopen we natuurlijk ook. In dit webinar wil de FNV je vertellen over de WIA.
Ziek worden kan iedereen gebeuren. Op dit moment zijn er 850.000 mensen die niet meer kunnen werken en hun inkomen krijgen uit een uitkering. Je verwacht dat er ook voor jou in die situatie een goede verzekering is waar je een beroep op kunt doen voor je inkomen. Dat je niet ook nog zorgen hebt over je dagelijkse kosten, want ziek zijn is ellendig genoeg. Helaas is dat niet het geval. De zogeheten WIA heeft veel mankementen. Daar wil de FNV je over vertellen in dit webinar. In drie stappen vertellen Kitty Jong en Hacer Karadeniz je het verhaal van de WIA, en wat wij als de FNV aan de WIA willen verbeteren.
Webinar
We organiseren op 21 mei van 19.30 tot 20.30 uur een webinar Van WIA naar Beter, voor iedereen die meer over deze uitkering wil weten en wat er aan de wet schort volgens de FNV. Met ervaringsverhalen van leden en Kitty Jong die onze wensen voor een betere situatie toelicht. Je kunt je nu aanmelden (of je nu lid bent of niet) voor het webinar via deze registratiepagina: https://fnv.webinargeek.com/van-wia-naar-beter
Wat is het precies?
Je kunt door ziekte nog maar 65% of minder van je oude loon verdienen. En je bent 2 jaar ziek. In zo'n geval heb je misschien recht op de WIA-uitkering. WIA staat voor Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen. Er zijn twee soorten WIA-uitkeringen: de WGA en de IVA. De volgende situaties bepalen welke uitkering je krijgt:
- Je krijgt een WGA-uitkering als u minstens 35%, maar minder dan 80% arbeidsongeschikt bent.
- Je krijgt een WGA-uitkering als u minstens 80% arbeidsongeschikt bent. Maar er moet wel een redelijke kans op herstel zijn. U bent dus tijdelijk arbeidsongeschikt.
- Je krijgt een IVA-uitkering als u minstens 80% arbeidsongeschikt bent en er is weinig of geen kans op herstel.
Meer informatie over een WIA-uitkering aanvragen staat op de website van UWV. Heb je vragen? Stuur gerust een mailtje naar uta@fnv.nl
Het re-integratietraject van begin tot eind
Wanneer je voor langere tijd ziek bent ga je samen met je werkgever kijken welke mogelijkheden er zijn om weer aan het werk te gaan. Dit heet re-integreren. In dit artikel leggen we uit hoe dit re-integratietraject eruit ziet.
Het re-integratieproces is een vast traject. In onderstaande video worden de stappen die worden doorlopen uitgelegd.
https://www.youtube.com/watch?v=XB5hkkcbQKQ
Wat kan je zelf doen?
Tijdens je ziekte heb je rechten en plichten. Er zijn vijf dingen die je zelf kunt doen tijdens je re-integratietraject.
- Ziek melden: op dag 1 van je ziekte moet je je ziek melden bij je werkgever.
- Bereikbaar zijn: tijdens je ziekte moet je zorgen dat je bereikbaar bent. Zowel je werkgever als de bedrijfsarts of arboarts moeten je kunnen bereiken als dat nodig is.
- Gesprekken voeren: je dient aanwezig te zijn bij de gesprekken met de bedrijfsarts of arboarts. Hier krijg je een oproep voor.
- Genezing niet tegen houden: natuurlijk is niemand graag ziek. Je doet er alles aan om beter te worden. En je doet niets wat jouw genezing kan vertragen.
- Hou je aan afspraken: zorg dat je de afspraken die je bijvoorbeeld in het plan van aanpak hebt afgesproken nakomt.
Ontslag tijdens re-integratie
Je werkgever mag je niet ontslaan tijdens je re-integratie. Er geldt een zogeheten opzegverbod. Er zijn wel een paar uitzonderingen.
Neem ook nooit zelf ontslag, als je ziek bent. Ga daarbij ook niet akkoord met ontslag dat wordt voorgesteld door je werkgever. Let op: Dringt je werkgever aan op ontslag tijdens ziekte of overweeg je toch zelf ontslag te nemen, neem altijd contact op met de FNV, aangezien dit grote gevolgen kan hebben.
Binnen vier weken weer ziek?
Wanneer je je beter meldt heb je misschien niet het gehele re-integratietraject doorlopen. Word je binnen vier weken na je betermelding weer ziek? Dan worden de twee periodes van ziekte bij elkaar opgeteld. Het re-integratietraject gaat dan verder op het punt waar je je de vorige keer beter hebt gemeld. Meld je je weer ziek buiten deze weken, dan begint het re-integratietraject weer van voren af aan.
Hulp bij re-integratie
Tijdens het re-integratietraject komt er veel op je af. Een re-integratieconsulent van de FNV vertelt je wat je te wachten staat en kan je (wanneer je lid bent) ook coachen bij je gesprekken met je werkgever, bedrijfsarts, en het UWV. Dat geeft zekerheid. Je staat er niet alleen voor. Neem telefonisch contact met ons op via 088 368 0368 om een afspraak te maken met een re-integratieconsulent.
Wil je meer weten? In de checklist ‘Ziekte en Werk’ vind je meer informatie. En in de checklist ‘Succesvol en Gezond re-integreren’ staan 9 tips waardoor je precies weet wat jouw rechten en plichten zijn en hoe je jouw re-integratietraject goed kan laten verlopen.
