Groene Bouwhekken: verbeterde uitstraling én sociale impact
Je hebt ze misschien al wel eens zien staan, de Groene Bouwhekken die de leefbaarheid van bouwplaatsen letterlijk verbeteren. En niet alleen wat betreft de uitstraling, ook de maatschappelijke impact.
Ze staan door het hele land. Zowel bij grote als bij kleinere bouwprojecten. Van enkele weken tot meerdere jaren. Van nieuwbouw tot renovatie en infra. De Groene Bouwhekken maken een opmars op bouwplaatsen. En dat is niet gek. Op het eerste gezicht hebben de Groene Bouwhekken van hout een veel aangenamere aanblik dan de traditionele bouwhekken die we kennen. Maar er is meer. Achter de bouwhekken is het bedrijf aan het werk voor een socialere en duurzamere maatschappij.
Groene Bouwhekken is in 2016 opgericht door Matthijs Ariens, Robbert de Vries, en Hugo Ward. “Het grappige is dat wij toen eigenlijk helemaal niets met bouwhekken hadden,” zegt Hugo. “Het bouwhek is uiteindelijk slechts een middel voor onze motivatie dat iedereen een kans verdient om mee te kunnen doen in de maatschappij en op de arbeidsmarkt.”
Hoe het begon
Hugo Ward: “We timmeren aan een gezonde arbeidsmarkt voor iedereen.” Zeven jaar geleden zijn de eerste Groene Bouwhekken gerealiseerd. Toentertijd ging het nog om een toevoeging aan een bestaand hekwerk. In het najaar van 2016 startte de samenwerking met Bouwloods Utrecht, om de mogelijkheden voor een volledig houten bouwhek te bekijken, in combinatie met dat er zo veel mogelijk werk wordt gecreëerd voor mensen die aan het re-integreren zijn. En zo ontstond het bedrijf dat we nu kennen.
In 2016 stonden de eerste zestig groene bouwhekken op het Jaarbeursplein. Inmiddels staat de bouwhekken-teller op meer dan 3000 stuks, verspreid door het hele land.
Minimale milieubelasting
De bouw- en infrahekken zijn gemaakt van duurzame materialen en zijn circulair ontworpen. Dat is voor het team vanzelfsprekend. Het betekent dat alle onderdelen van de bouwhekken vervangen kunnen worden. Hierdoor is de milieubelasting van Groene Bouwhekken minimaal. Mocht een bouwhek toch te beschadigd zijn, dan wordt het hek uit elkaar gehaald en met de nog bruikbare onderdelen worden andere bouwhekken gerepareerd. Zo wordt de hoeveelheid afval die geproduceerd wordt geminimaliseerd.
De missie
Er zijn veel mensen die om wat voor reden dan ook worden uitgesloten van de maatschappij, en daarmee dus afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Om deze situatie te verbeteren is het proces van Groene Bouwhekken van begin tot eind zo ingericht dat ze mensen helpen met (re-)integreren. “Veel werkzaamheden voeren we niet zelf uit, maar doen we samen met sociale organisaties. Van productie en plaatsing tot het onderhoud op locatie. Naast de uitvoering van het werk helpen wij regelmatig met het slim inrichten van de werkprocessen, zodat onze partners zich focussen op het begeleiden en opleiden van mensen”, aldus Hugo Ward. “Het streven is een inclusieve maatschappij waar voor iedereen plek is. Dat is de missie.”
Leefbare bouwplaats
Een bouwplaats of infraproject kan overlast veroorzaken. De Groene Bouwhekken zorgen ervoor dat de bouwplaats en aangrenzende gebied wat leefbaarder wordt. “De buurtbewoners worden er blij van,” zegt Hugo. “Ook de aannemers zien de meerwaarde. We krijgen hele positieve verhalen te horen.”
Partners
Naast Bouwloods Utrecht doet ook Pantar een gedeelte van de productie van Groene Bouwhekken. Dit bedrijf in Amsterdam heeft een houtwerkplaats waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken. Deze mensen zijn bijvoorbeeld al een tijdje uit de running op de arbeidsmarkt. Zij leren hier het vak van timmerman, en bouwen een werkritme op. Transport en installatie worden geregeld door Green2Grow, en het onderhoud en bijhouden van het groen wordt gedaan door verschillende lokale sociale organisaties, zoals het Wijkbedrijf Utrecht, Rotterdam Inclusief of Groenperspectief (regio Den Haag).
Een andere samenwerking is die met de Penitentiaire Inrichting in Vught. Gedetineerden hebben op een andere manier weer een bepaalde afstand tot de arbeidsmarkt. In de metaalwerkplaats worden door gedetineerden onderdelen van Groene Bouwhekken geproduceerd. Zij krijgen hier een kleine vergoeding voor, en hebben de mogelijkheid om een diploma te halen. Hugo: “Op deze manier kunnen zij sneller aan een baan komen wanneer ze hun straf hebben uitgezeten. Zo vergroten we de kans op een succesvolle re-integratie in de maatschappij.”
De toekomst
Groene Bouwhekken groeit als bedrijf, en het doel is om alle relevante bouwplaatsen te kunnen voorzien van bouwhekken om daarmee de leefomgeving te vergroenen. “Daarnaast is de maatschappelijke droom om nog meer mensen te kunnen helpen om door te stromen in de arbeidsmarkt,” zegt Hugo. “Iedereen verdient een plek op de arbeidsmarkt, dat is onze maatschappelijk missie.”
Hestia: Maaike van Tiel
"Wees vooral die vrouw die haar werkschoenen aantrekt, laat je niet tegen houden door je eigen idee dat je iets niet kan."
Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Maaike van Tiel onze Hestia.
Naam:
Maaike van Tiel
Functie: Adviseur Duurzaamheid
Leeftijd: 47 jaar
Woonplaats: Den Bosch
Opleiding: HTC Civiele Techniek (Hoger Technisch Onderwijs)
Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
"Ik heb gestudeerd aan de Hogere Technische School (HTS). Ik vond het op de HTS echt heel gezellig, direct vanaf de open dag. Vanuit de HTS kon je verschillende kanten op en bouw was daar één van. Uiteindelijk heb ik gekozen voor de bouw omdat ik vond dat dat het beste bij mij paste."
Hoe werd daarop gereageerd?
"Mijn ouders hebben mij opgevoed met het idee dat je alles kan als vrouw zijnde, toen ik ze vertelde dat ik de bouw in ging werd daar dan ook heel normaal op gereageerd. Daarnaast was de bouw ook een bekende sector in mijn familie. In mijn familie werken heel veel mensen in de bouw, met name mijn neven en ooms. Ook mijn vader heeft gewerkt in de bouw. Dus eigenlijk een gewone branche."
Wat maakt de bouw zo leuk?
"Je bent op projecten altijd gezamenlijk met iets maken bezig. Je bent met een ploeg bezig om iets te realiseren wat nog jaren daar blijft. Je ziet, als ploeg, elkaar heel veel, waardoor je snel een hecht team wordt. Je spreekt elkaar over bijna alles. Zelfs nu nog, en dan heb ik het over 20 jaar later, als ik iemand uit mijn vorige teams zie kom je naar elkaar toe en vraag je hoe het gaat. De saamhorigheid, gezamenlijkheid en het gezamenlijk streven naar het opleveren van het project is wat voor mij de bouw zo leuk maakt."
Wie in de bouw inspireert jou?
"Toen ik na school bij Heijmans begon kreeg ik enorm veel begeleiding. De heren die mij destijds hebben begeleid hebben mij geholpen om de stappen te nemen om verder te blijven werken in de bouw. Ik kan wel zeggen dat die mensen mij toen inspireerden. Daarna kom je in je projecten overal mensen tegen die je dingen kunnen leren, kunnen helpen met groeien. Inspiratie kun je op veel plekken vinden."
Wat vind je het allerleukst aan je werk?
"Het menselijk aspect is het allerleukst. Samen werken met mensen en met die mensen stappen naar voren maken, voorheen op projecten of nu in duurzaamheidprojecten, is een geweldig gevoel. Uiteindelijk word je met elkaar zo een hechte club dat je elkaar een werkfamilie, of in mijn geval mijn Heijmans-familie, kan noemen."
Wat zijn je dromen voor de toekomst?
"Ik heb ooit op een project op de snelweg gestaan, dan sta je bij een wegafsluiting en dan zie je dat het lontje van een medemens heel kort is. Dan komen er mensen langs je werkvak rijden en dan rijden ze zo mega hard en als ze de kans krijgen gooien ze nog een blikje je kant op. Het zou voor mij heel veel waard zijn als er meer waardering komt naar ons werk toe. Dit zijn wel de mensen die 's nachts en in het weekend voor jouw snelweg aan het werk zijn."
Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?
"Doen! Het is leuker dan je denkt. Denk ook na over werken bij een bouwbedrijf want die mannen zijn vaak liever dan ze lijken!"
Is er iets dat zelf graag wilt toevoegen?
"Laten wij vrouwen eens wat vaker de uitspraak van Pipi Langkous opvolgen: “ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.” We kunnen veel meer dan we denken.
Soms is het goed om gewoon een vakgebied of functie te proberen, gewoon eens kijken of het wat voor je is. Er is hulp genoeg en veel van de heren waarmee je mag werken willen je graag helpen. Dus wees vooral die vrouw die haar werkschoenen aantrekt, laat je niet tegen houden door je eigen idee dat je iets niet kan."
Weer aan het werk: "Overal hoorde ik babygeluiden"
FNV|UTA Consulent Daniëlle Strijbos - Bok (31) vertelt over haar leven met partner Stefan Bok (32) en hun kindje. In december 2022 werden ze ouders van dochter Gijsje. Deze keer vertelt ze over weer aan het werk gaan na het bevallingsverlof.
Iedereen vroeg: ‘Hoe gaan jullie het doen? Ik dacht dan gekscherend: ‘Wat doen? Bevallen? Opvoeden?’. Maar met die vraag doelde men op het combineren van werk in combinatie met zorgen voor ons kindje. Voordat Stefan en ik in verwachting waren van Gijsje hadden we al vaak gesproken over hoe we het ouderschap voor ons zien; we besloten het vooral samen te willen gaan doen. Voor ons houdt dat in dat Stefan de eerste vijf weken na Gijsjes geboorte vrij was en daarnaast één jaar lang elke maandag vrij is. Zelf werk ik voor de duur van één jaar drie dagen per week. Gijsje gaat op dinsdag en donderdag naar de kinderopvang om de hoek.
Wetten en regels
Vanaf 1 januari 2019 is het geboorteverlof (partnerverlof) uitgebreid van twee werkdagen naar eenmaal het aantal werkuren per week. Absoluut niet om over naar huis te schrijven, maar het was een begin van een flinke uitbreiding. Sinds 1 juli 2020 zijn er namelijk nog vijf weken bijgekomen. Weliswaar tegen 70 procent van je dagloon (en maximaal 70 procent van het maximale dagloon), maar in tijd absoluut een verbetering. Al kan niet iedereen gebruik maken van deze regeling. Als jij en je partner die 30 procent niet kunnen missen, vis je naast het net.
In augustus 2022 is de wet op ouderschapsverlof aangepast. Voorheen hadden ouders/verzorgenden per kind recht op 26 weken onbetaald ouderschapsverlof (geldig tot het achtste levensjaar van je kind). In augustus 2022 werden van die 26 weken er negen van betaald. Waarvan ook tegen 70 procent van je dagloon (en maximaal 70 procent van het maximale dagloon).
Lees ook: Recht op negen weken betaald ouderschapsverlof
Bovenstaande wetten, maar ook mijn cao, hebben het mogelijk gemaakt dat Stefan en ik tegen voor ons overzienbare financiële gevolgen, tijdelijk minder kunnen werken om zelf meer voor onze dochter te kunnen zorgen.
Aan de bak
Na elf weken bevallingsverlof ging ik weer aan het werk. En ja, ik ben zo’n Mama die moest huilen toen ik Gijsje voor het eerst naar de kinderopvang bracht. Ja, ook op de terugweg. De eerste keer hakte er echt even in.
Mijn eerste werkweek voelde wat gek aan, want overal hoorde ik babygeluiden. Liever was ik thuis om voor Gijsje te zorgen. Al veranderde dat snel. Niet omdat ik minder bij Gijsje wilde zijn, maar ik realiseerde hoe leuk mijn werk was en hoe fijn het is om ook collega Daniëlle te zijn in plaats van alleen Mama Daniëlle. Daar waar ik ooit dacht dat ik erg gelukkig zou zijn als fulltime moeder veranderde die gedachte door weer te gaan werken. Want laten we even eerlijk zijn; zorgen voor je pasgeboren baby is gewoon kei en kei hard werken. Ik vind zelfs een dag met mijn kleine wolk zwaarder dan een dag op kantoor. Er zijn zelfs dagen bij dat ik bij het keukenraam sta om te kijken waar Papa blijft. Herkenbaar? Maar of je nou werkt of zorgt, je verlangt altijd naar datgeen wat je op dat moment niet aan het doen bent. Ja, alle clichés zijn waar.
Combineer jij net als FNV|UTA consulent Daniëlle je werk met een gezin en heb je vragen over je rechten met betrekking tot verlof of andere gerelateerde zaken? Schroom dan niet en mail naar uta@fnv.nl of bel/whatsapp naar 06-18511269.
Daniëlle Strijbos – Bok
Consulent UTA/moeder
FNV|UTA Consulent Daniëlle Strijbos - Bok (31) heeft een relatie met Stefan Bok (32). Samen hebben ze een dochter Gijsje (0).
Bouwconcern BAM wil bijdragen aan een duurzamere wereld
Er is een groeiende vraag naar duurzaam bouwen. Opdrachtgevers en de markt eisen steeds meer van de bouwsector dat zij hun verantwoordelijkheid nemen op het gebied van duurzaamheid. De bouwsector, die eerder bekend staat om afval dan om natuurbehoud, moet dus stappen zetten op het gebied van duurzaamheid. Wij spraken met Alletta Schreuder van BAM.
Ook bij bouwconcern BAM staat duurzaamheid hoog op het prioriteitenlijstje. “We hebben een speciale structuur ingericht voor onze duurzaamheidsambities waarbij programmamanagers allerlei roadmaps hebben uitgewerkt en nieuwe samenwerkingsoverleggen zorgen voor verbinding met ‘duurzame collega’s.”
Er liggen hele eisen voor bedrijven rondom duurzaamheid, denk bijvoorbeeld aan afvalreductie, stikstofuitstoot, etc. “Het veranderen van processen en gedrag heeft tijd nodig”, vertelt Alletta Schreuder, procesmanager Duurzaamheid bij bouwconcern BAM. “Bij BAM hebben we steeds meer collega’s die intrinsiek gemotiveerd zijn om aan de slag te gaan rondom duurzaamheid. Ook merk ik dat jongeren binnen BAM het een belangrijk thema vinden en er iets mee willen doen.”
Ambities
BAM ziet de groeiende behoefte aan duurzaam bouwen en heeft de duurzaamheidscomponent in de bedrijfsstrategie verder ontwikkeld. “We hebben o.a. de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties, als basis genomen voor zes kernthema’s voor onze nieuwe duurzaamheidsstrategie. Met de uitvoering van deze nieuwe duurzaamheidstrategie willen we onze CO2-, grondstoffen- en afvalvoetafdruk verder verminderen en opdrachtgevers schaalbare duurzaamheidsoplossingen bieden.”
Als procesmanager Duurzaamheid houdt Alletta zich bezig met de duurzaamheidscertificaten, het standaardiseren van de nieuwe werkwijze, het toetsen op duurzaamheidsthema’s op bouwplaatsen en beheer- en onderhoudscontracten. “We verzamelen nieuwe maatregelen die zijn toegepast om de duurzaamheidsdoelstellingen te halen en verspreiden deze informatie naar onze business units in het land om deze werkbare oplossingen te implementeren. Zo verbeteren we steeds onze werkwijze.”
Concrete acties
Volgens Alletta worden er vele concrete acties ondernomen binnen BAM rondom duurzaamheid. Momenteel loopt in het kader van afvalbeheersing, een pilot om alle gebruikte pallets terug te brengen naar de producent. “We hebben een pilotproject gedaan met een emissieloze bouwplaats aan de voet van de Lemelerberg. Bij dit pilotproject hebben we gebruik gemaakt van elektrische vrachtwagens en busjes, graafmachines, heftrucks en trilmachines. De bouwkeet was uitgerust met zonnepanelen en een accupakket, waarin de opgewekte zonne-energie werd opgeslagen. Op de bouwplaats waren verschillende verplaatsbare laadvoorzieningen aanwezig om het materieel op te kunnen laden.”
Alletta is ooit begonnen met het inzamelen van oude bouwhelmen. Deze worden niet retour genomen door de leverancier, maar door Kopstukken vermaakt tot lampen. Op dit moment is Alletta in het kader van de afvalvermindering aan het bekijken wat ze kunnen doen met de vele doosjes van lampen bij grote projecten. “Je kan je voorstellen dat wanneer we een groot gebouw als een ziekenhuis bouwen er een hele hoop lampen opgehangen moeten worden. Dit zorgt voor een hele hoop kartonnen doosjes die bij de meeste bouwplaatsen op de grote hoop afval gegooid worden. Onnodig natuurlijk, dus ik ben aan het onderzoeken wat we het beste kunnen doen met deze doosjes. Ik zou ze graag aanbieden aan de webwinkels in de omgeving van de bouwplaats.”
Social return
Bij BAM wordt de verbinding gelegd tussen duurzaamheid (bijvoorbeeld afvalbeheersing) en de verplichting tot social return. “We zijn oude werkkleding in gaan zamelen die in het sociale naaiatelier Vanhulley worden hergebruikt en vermaakt”, zegt Alletta. Vanhulley biedt een leer-werktraject voor vrouwen in Groningen. Niet zomaar vrouwen, maar vrouwen die dolgraag een kans willen om serieuze stappen te zetten richting een betere toekomst.
Ook worden er inmiddels oude deuren uit renovatieprojecten verzameld. BAM brengt de oude deuren naar stichting De Terugwinning. Deze stichting biedt mensen dagstructuur, carrière- en opleidingsoriëntatie en werknemersvaardigheden. Daarnaast zie je steeds meer Groene Bouwhekken, waarbij circulaire houten hekken worden uitgerust met bloembakken die goed zijn voor biodiversiteit en worden onderhouden door sociale werkplaatsen. Win-win-win!
“Door hergebruik van de bouwhelmen, werkkleding en oude deuren is restafval nu de grondstof voor nieuwe producten. Op deze manier werken we binnen BAM aan het reduceren van restafval en dragen we ons steentje bij aan een fijne maatschappij voor iedereen. Natuurlijk is het nog beter om anders te gaan bouwen, zodat we aan het begin van het proces afval voorkomen. Daar zijn de andere BAM collega’s hard mee bezig!”
Wie is Alletta Schreuder?
De 54-jarige Alletta Schreuder houdt van uitdagingen en de wereld verkennen. Ze startte haar carrière met een bacheloropleiding Facility planning & management (Groningen) en koos daarna voor een master Beleid- en Organisatiewetenschappen (Tilburg). Haar scriptie schreef ze in Queensland, Australië. Na haar studie werkte Alletta een lange periode bij de NS waar ze o.a. verantwoordelijk was voor het landelijke beleid voor het beheer van de stations. Daarna kreeg ze het beheer over stations, Den Haag Centraal Station en Den Haag Hollands Spoor. Volgens een nieuw ontwikkeld concept en werkte ze aan campagnes om nieuwe collega’s te werven. Daarna vertrok ze bij de NS en rolde ze uiteindelijk de bouw in. Inmiddels is Alletta in verschillende rollen en divisies zo’n 6 jaar werkzaam voor BAM, waar ze zich inzet als procesmanager duurzaamheid.
Hestia: Carina van der Bijl
"De bouw is enorm dynamisch waardoor je altijd voor een nieuwe uitdaging staat. Geen dag is hetzelfde."
Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Carina van der Bijl onze Hestia.
Naam: Carina van der Bijl
Functie: Werkstudent in werkvoorbereiding en uitvoering
Leeftijd: 21 jaar
Woonplaats: Haaften
Opleiding: Associate Degree hbo Bouwkunde duaal
Lievelingsbouwjargon: "We gaan het gewoon doen!"
Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
"Op de middelbare school zat ik op de havo, daar kwam ik erachter dat dat voor mij op dat moment niet werkte. Ik ben toen naar mbo-opleidingen gaan kijken zodat ik meer praktijkgericht aan de slag kon. Al snel kwam ik bij de opleiding bouwkunde. De bouw was voor mij geen onbekende branche. Mijn vader heeft namelijk 26 jaar bij Dura Vermeer Materieel gewerkt als procesverantwoordelijke voor de kranen en liften op projecten. Als kind mocht ik wel eens mee met mijn vader naar de bouw en keek ik vanuit de keten hoe mijn vader buiten alles regelde dat de torenkranen daar kwamen te staan. Ergens is daar toen een passie ontstaan, waardoor ik uiteindelijk voor de bouw heb gekozen. Nu, vijf jaar na deze beslissing, heb ik geen spijt van mijn keuze, ik ben zelfs duaal aan het doorstuderen voor bouwkunde op het hbo!"
Hoe werd daarop gereageerd?
"Hartstikke positief, niemand keek er gek van op. Ik startte mijn mbo-opleiding met het idee om modelleur of architect te worden, maar na een eerste stage op de bouw merkte ik dat ik de bouwplaats veel mooier vond dan modelleren en tekenen. Een hele omschakeling dus haha, maar iedereen vindt het ook erg gaaf dat ik met mijn voeten in de klei sta en de jongens zal aansturen."
Wat maakt de bouw zo leuk?
"De nuchtere mentaliteit van ‘We gaan het gewoon doen!’. Het met elkaar als een team ervoor zorgen dat werkzaamheden op een bouwplaats vlot verlopen vind ik erg mooi. Ook werk je over het algemeen met mannen die lekker nuchter communiceren: duidelijke taal, dan weet je waar je aan toe bent. Daarnaast is de bouw ook enorm dynamisch, waardoor je altijd voor een nieuwe uitdaging staat. Geen dag is hetzelfde."
Wie in de bouw inspireert jou?
"Mijn vader is mijn grootste inspiratie om in de bouw te gaan werken. Maar op dit moment en ook tijdens mijn stages heb ik collega's leren kennen waar ik ontzettend veel van geleerd heb en gemotiveerder van ben geworden. Deze kennis en ervaringen neem ik mee en wil ik zo veel mogelijk zelf toepassen op projecten en een voorbeeld aan nemen. Zo heb ik door de jaren heen van andere uitvoerders geleerd dat het als uitvoerder belangrijk is goed te overleggen met de mensen op de werkvloer. Alleen dan kom je tot nieuwe inzichten en oplossingen!"
Wat vind je het allerleukst aan je werk?
"De communicatie met partners, klanten en collega's om een bouw goed te laten verlopen vind ik een mooie uitdaging in mijn werk. De teamspirit die het met zich meebrengt is ontzettend gaaf, met elkaar kom je namelijk verder! Het is erg mooi om te zien dat je een gebouw ziet groeien en een gebied ziet transformeren door deze samenwerking. Door efficiënter te leren werken met lean in combinatie met de nieuwste technieken, zoals het toepassen van BIM en VR-sessies, zie je dat tijdens de uitvoering steeds minder uitdagingen naar voren komen. Het is gaaf om te zien dat een project dan goed verloopt!"
Wat zijn je dromen voor de toekomst?
"Ik kijk er erg naar uit om na mijn hbo-studie uiteindelijk uitvoerder te worden en hopelijk ook mijn steentje mag bijdragen aan succesvolle projecten. Graag wil ik ook duurzaamheidsaspecten meenemen in mijn werk. Dit is een actueel onderwerp waar ook in de bouw genoeg op te verbeteren valt. En als we echt even verder dromen wellicht hoop ik dan, later na voldoende kennis en ervaring als uitvoerder opgedaan te hebben, door te stromen en de functie van hoofduitvoerder binnen de utiliteitsbouw te bekleden."
Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?
"Gewoon doen! De bouw kan je soms afschrikken, doordat het een grote mannenwereld is, maar als je dit echt leuk vindt: ga er dan voor! Het maakt niet uit wat mensen daar dan van denken, pak die baan waar jij plezier uit haalt. O ja en wees gerust: inmiddels zijn er ook bouwjassen in een vrouwenmodel te verkrijgen bij aannemers zoals Dura Vermeer!"
Hestia: Margreet Schuurmans
"Ik merk dat vrouwen écht het verschil maken."
Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Margreet Schuurmans onze Hestia.
Naam: Margreet Schuurmans
Functie: Bewonersbegeleider bij renovatie projecten
Leeftijd: 56 jaar
Woonplaats: Utrecht
Opleiding: HBO
Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
"Bij mij thuis werden onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd, dat was zo dichtbij. Toen merkte ik al van ‘hey, wordt hier wel meegedacht door vrouwen?’ Even later kwam de bewonersbegeleidster binnen lopen en ik realiseerde me al gauw dat dit is wat we nodig hebben. Ik merk nu ook dat vrouwen écht het verschil maken. Er wordt door vrouwen bijvoorbeeld meer gekeken naar het menselijk aspect. Door kleine, maar wel essentiële verschillen die vrouwen aanbrengen is de bouw net iets innovatiever."
Hoe werd daarop gereageerd?
"Wanneer je als vrouw in de bouw gaat werken krijgen details meer aandacht. Dit kan zowel positief als negatief worden ervaren. Zoals ik net al zei brengen vrouwen essentiële verschillen aan in de bouw, je komt dan met een vraagstukken die je anders wil dan eigenlijk de bedoeling is. Sommige kunnen dit ervaren als een belemmering omdat zij graag door willen. Dat is natuurlijk niet altijd het geval, vaak wordt er juist erg positief gereageerd."
Wat maakt de bouw zo leuk?
"Het verschil maken, je wilt wat betekenen voor zowel je team als mensen die aan dat gebouw gaan werken, maar met name voor de mensen die in het gebouw gaan wonen of werken. Ik vind dat wij vrouwen daar zeker verschil in maken."
Wie in de bouw inspireert jou?
"Ik heb niet specifiek een naam, maar ik heb enorm veel bewondering voor de bewoners zelf. Veel werk wordt gedaan in bewoonde staat. Ik heb veel respect voor mensen die het aangaat, wij komen bij wijze zomaar binnen stormen en zij moeten dan hun leven daar toch tijdelijk voor aanpassen. Ook voor mijn collega’s zoals de uitvoerders zijn in grote projecten veel uitdagingen. Zeker om alles goed en volgens planning te laten verlopen. De technische zaken en sociale aspecten moeten goed op elkaar zijn afgestemd."
Wat vind je het allerleukst aan je werk?
"Dat ik als vrouw echt verschil kan maken. Het eindresultaat is echt tastbaar. En je realiseert je bij het eindresultaat ook echt dat je van betekenis bent geweest en dat ook voor in de toekomst."
Wat zijn je dromen voor de toekomst?
"Die heb ik eigenlijk niet. Ik vind mijn werk heel leuk en haal enorm veel voldoening uit mijn werk. Ik leef nu eigenlijk al wel in mijn droom."
Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?
"Weet dat je echt verschil kan maken, je kan iets tastbaars voor in de toekomst neerzetten! Hoe leuk is het dat je daaraan kan meebouwen."
Digitalisering | Investeer in vaardigheden van mensen
Meer woningen, digitalisering, de energietransitie, een duurzame gebouwde omgeving: om alle urgente ambities te realiseren is digitale (keten)samenwerking cruciaal. Vanuit FNV Bouwen & Wonen dragen we daar graag aan bij.
https://youtu.be/ZbSSN0tYEj4
Kitty van den Hoven, bestuurder bij FNV Bouwen & Wonen: “De wereld om ons heen verandert, daardoor ontstaan ook nieuwe technieken en werkwijzen. Er is veel aandacht voor de technische innovatie, maar veel minder voor de sociale innovatie. Dit terwijl de veranderingen voor de mens/werknemers groot zijn. Er komen nieuwe functies, er verdwijnen functies en er veranderen functies. En als er aandacht is voor de sociale innovatie is deze vaak gericht op studenten/jonge werknemers, terwijl we alle werknemers hierin mee moeten nemen. Juist ook de huidige groep werknemers.”
Wat zie je gebeuren in de praktijk?
Kitty: “Iemand die nu 40 is, had tijdens zijn schooltijd nog nauwelijks ervaring met internet. Hij heeft ongetwijfeld bijgeleerd door het gebruik van zijn mobiele telefoon. Maar de diepere achtergronden - hoe werkt het, wanneer werkt iets wel en wanneer niet, hoe staat het met de digitale veiligheid? - kennen de meeste 35-ers niet. Dan heb je het wel over een grote groep die nog ruim 25 jaar moet werken. De meeste digitale bijscholing richt zich op werknemers met een hbo- of wo-opleiding. Maar dat zijn niet degenen die het werk op de bouwplaats doen.”
Wat is er nodig in de sector?
Kitty: “We moeten weten waar we nu staan, en waar we naar toe willen. We hebben een visie van bedrijven nodig op digitalisering en welke impact dat heeft op de organisatie en het werk. Ik zie hier een belangrijke rol weggelegd voor HR en de OR.”
Wat kunnen werkgevers doen?
Kitty: “Werkgevers moeten flink investeren in de kennis en vaardigheden van hun werknemers. De sector kan hier ondersteuning bieden door dit gezamenlijk op te pakken. Zo zorgen we samen voor goed opgeleid personeel en daarmee goed werk. Leren hoeft niet in de schoolbanken, maar kan ook gerealiseerd worden door bijvoorbeeld iemand stage laten lopen binnen het eigen bedrijf. Bedrijven moeten ruimte geven aan de werknemers om zich te kunnen ontwikkelen. Laat werknemers meedenken, meepraten, en ook meebeslissen. Dan zijn ze een stuk gemotiveerder om mee te gaan in alle ontwikkelingen. Wij pleiten voor een innovatieve organisatie waar technologische innovatie en sociale innovatie samengaan.”
Wat zie je gebeuren in de toekomst?
Kitty: “Opdrachtgevers gaan steeds meer eisen stellen, dus het is voor bedrijven eigenlijk onmogelijk om niet mee te gaan met deze ontwikkelingen. En ook, door sommige technologische ontwikkelingen neemt de fysieke belasting voor werknemers af. Dat is goed! Maar het mag niet gaan leiden tot een slechte kwaliteit van werk: veel van hetzelfde, eentonigheid, et cetera. Voor werknemers wordt het werk interessanter als ze meer vaardigheden hebben en daardoor breed inzetbaar zijn. Kortom zich kunnen blijven ontwikkelen. Niemand vindt saai werk leuk!”
Bedrijven en werknemers kunnen contact opnemen met FNV Bouwen & Wonen voor ondersteuning op het gebied van sociale innovatie via uta@fnv.nl.
Hestia: Irene Jongens
"Volg je hart, doe wat goed voelt, laat je nooit tegenhouden door anderen!"
Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Irene Jongens onze Hestia.
Naam: Irene Jongens
Functie: Vestigingssecretaresse bij Van Wijnen Heerhugowaard
Leeftijd: 47 jaar
Woonplaats: Alkmaar
Opleiding: HBO
Bedrijfsjargon: "Samen bouwen aan een mooie toekomst!"
Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
"Ik kwam bij toeval in de bouwwereld terecht, na mijn opleiding SEPR-Toerisme, wilde ik voor een touroperator naar het buitenland, maar daar was op dat moment geen baan te vinden. Via een vriendin kwam ik bij een bouwbedrijf in Heiloo terecht. En sindsdien nooit meer weggegaan uit het bouwwereldje…."
Hoe werd daarop gereageerd?
"In eerste instantie natuurlijk vreemd want ik wilde tenslotte het Toerisme in? Maar toen er eenmaal duidelijk werd dat dit toch was wat ik wilde, kreeg ik alleen maar positieve berichten."
Wat maakt de bouw zo leuk?
"De mannenwereld! Al hoewel ik het toejuich dat er steeds meer vrouwen in de bouw komen. En natuurlijk de gave en mooie bouwprojecten die we met zijn allen hebben gerealiseerd."
Wie in de bouw inspireert jou?
"Mag het ook ‘heeft geïnspireerd’ zijn? Dat is mijn eerste werkgever geweest; de toenmalige directeur van Teerenstra Bouw. Inmiddels bestaat Teerenstra Bouw niet meer, maar ik heb veel van hem geleerd en de kneepjes van het vak van hem afgekeken. Hij heeft mij de juiste duwtjes in de rug gegeven, waar ik hem nu nog steeds dankbaar voor ben."
Wat vind je het allerleukst aan je werk?
"De afwisseling, het regelen en organiseren, het verbinden, de vrijheden binnen mijn functie, het contact met de collega’s zowel op kantoor als op de bouwplaatsen, het contact met zakenrelaties, de fijne werksfeer, en de collegialiteit. En dat alles met een dosis humor, we lachen heel wat af hier! Van Wijnen heeft overigens als een van de eerste bouwbedrijven een Top Employer-certificaat gekregen. Dat houdt in dat we veel aandacht hebben voor medewerkersgeluk, welzijn, en ontwikkeling van iedereen. Top toch?"
Wat zijn je dromen voor de toekomst?
"Ach, ik heb er nog zoveel! Maar zakelijk gezien zal ik bij Van Wijnen Heerhugowaard in de toekomst een meer coachende rol in willen nemen. Ik vind het mooi om met mijn jarenlange ervaring nieuwe collega’s wegwijs te maken binnen onze organisatie en ze op weg te helpen met allerlei uitdagingen die op hun pad komen."
Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?
"Doen! De bouwwereld is inspirerend en interessant. Er komen steeds meer jonge meiden bij ons op de bouwprojecten werken, die vaak via school of een stage bij ons binnenkomen. Ga alle facetten ontdekken die de bouw te bieden heeft, zo weet je straks goed welke functie het beste bij jou past. En het belangrijkste: volg je hart, doe wat goed voelt, laat je nooit tegenhouden door anderen en zorg er voor dat je uitdaging blijft houden in je werk!"
Is er iets dat zelf graag wilt toevoegen?
"Ik vind het belangrijk dat we meer diversiteit krijgen in de bouw. Met de vele verschillende eigenschappen van mannelijke en vrouwelijke medewerkers creëren we een al sterker team. Meer vrouwen in de bouw zorgt voor andere inzichten en ideeën. Laten we dat combineren met de inzichten en ideeën van mannen en we zullen nog mooiere resultaten boeken!"
Hestia: Jana Nolting
"Je ziet dat iedereen in alle functies zijn eigen steentje bijdraagt en ieder steentje is essentieel."
Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Jana Nolting onze Hestia.
Naam: Jana Nolting
Functie: Junior HR Adviseur
Leeftijd: 27 jaar
Woonplaats: Enschede
Opleiding: HBO International Human Resources Management & WO Master bedrijfskunde
Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
"Ik denk dat ik altijd al affiniteit had met de bouw. Mijn opa heeft namelijk ook in de bouw gewerkt. Ik ben 3 jaar geleden begonnen in de bouw en heb eerder bij een ander technisch bedrijf op de HR-afdeling gewerkt. Ik vind het mooi om bij een organisatie te werken waar het eindproduct zichtbaar is, dus dat je kan zien wat het bedrijf maakt. In de bouw maak je iets wat heel essentieel is, iedereen heeft namelijk een dak boven zijn hoofd nodig en om het proces te zien hoe dat wordt gebouwd vind ik heel tof. Vanuit HR kan ik hier indirect aan bijdragen."
Hoe werd daarop gereageerd?
"Mijn opa reageerde heel positief, hij vond het heel leuk dat ik de bouw in ging."
Wat maakt de bouw zo leuk?
"Zoals ik al benoemde vind ik de bouw leuk omdat je echt ziet waar je aan bijdraagt. Daarnaast houd ik ook echt van de mensen die werken in de bouw. De nuchtere maar hartelijke cultuur bij ons op het werk vind ik heel fijn. Er wordt geen verschil gemaakt tussen man en vrouw, maar er wordt echt gekeken naar wie jij bent als persoon."
Wie in de bouw inspireert jou?
"Alle collega’s om mijn heen. Iedereen doet elke dag keihard zijn best. We werken enorm hard en zijn super trots op wat we doen. Het is uiteindelijk allemaal team effort, want niemand kan in zijn eentje een huis of ziekenhuis bouwen. Je ziet dat iedereen in alle functies zijn eigen steentje bijdraagt en ieder steentje is essentieel. Ik word dus vooral geïnspireerd door ons teamwork."
Wat vind je het allerleukst aan je werk?
"Ik ben aanspreekpunt voor scholen en regel hiermee eigenlijk alles rondom stagiaires. Het leukste vind ik dat ik stagiaires mag koppelen aan wellicht hun toekomstige beroep. Ik houd mij onder andere bezig met verschillende dagen die wij organiseren voor scholieren, bijvoorbeeld een ‘meiden in de techniek dag’. Dat is een dag voor meiden die interesse hebben in de techniek. Ik vind het dan enorm tof om jonge meiden die nog een keuze moeten maken uit te leggen over de bouw en ze te inspireren om ook in deze veelzijdige sector te komen werken."
Wat zijn je dromen voor de toekomst?
"Ik ben momenteel mijn eigen huis aan het bouwen samen met mijn vriend, ik moet zeggen dat dat wel echt een droom van mij is die uitkomt. Ik hoop dat genderdiversiteit in alle vakgebieden in balans raakt zoals dat bij Dura Vermeer al een hele tijd heel normaal is. Dat het motto ‘meer vrouwen in de bouw’ verandert in ‘meer diversiteit in de bouw’."
Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?
"Volg je hart. Of het nou de bouw is of iets anders, doe wat je leuk vindt. Laat je niet tegenhouden door andere dingen. Je moet doen waar jij je prettig bij voelt en niet alleen wat anderen van je verwachten."
Nachtwerkers meer kans op slechte werk-privébalans
Door de globalisering en technologische vooruitgang werken we steeds minder op standaard werktijden. De verwachting is dat deze trend de komende decennia nog verder toenemen. Nachtwerkers hebben meer kans op een slechte werk-privé balans.
In 2019 werkten ruim 1,2 miljoen Nederlanders soms of regelmatig in de nacht, zo luidt de data van het CBS. In het onderzoek betekent nachtwerk dat er minimaal 1 uur gewerkt wordt tussen 00:00 ’s nachts en 06:00 ’s ochtends.
Mensen die in de nacht werken, hebben meer dan 2,5 keer zoveel kans op een slechte werk-privébalans. Zij vinden het lastiger om werk en privé te combineren dan mensen die alleen overdag werken. Dat is een van de resultaten uit het onderzoek van het RIVM en TNO, naar de impact van nachtwerken en mogelijke oplossingen. De nachtwerkers geven in de interviews verder aan dat zij door nachtwerk minder tijd met hun familie of partner kunnen doorbrengen en dat ze zich geïsoleerd voelen. Ook hebben ze door vermoeidheid op vrije dagen minder behoefte aan sociale contacten hebben of mijden ze deze zelfs, omdat ze zich moeten voorbereiden op een nachtdienst. Dit geldt overigens niet voor alle nachtwerkers. Sommigen geven aan dat zij privétaken juist beter kunnen combineren wanneer zij nachtdiensten draaien dan tijdens dagdiensten.
Dag-nachtritme
Het menselijk lichaam heeft een biologische klok. Hierdoor hebben we allemaal een dag-nachtritme van dat ongeveer 24 uur duurt. Dit ritme wordt ook wel het circadiane ritme genoemd, wat ‘circa één dag’ betekent. Het ritme is te zien in het slaap-waakritme, maar ook in een groot aantal andere lichaamsprocessen. Zo heeft je biologische klok invloed op je hormoonafgifte (onder andere melatonine en cortisol) en je glucosehuishouding.
Verschillende functies van het lichaam, waaronder lichaamstemperatuur, honger, en verzadiging, worden ook gereguleerd door de biologische klok. Je klok zorgt er dus voor dat de processen in je lichaam op het juiste moment plaatsvinden.
Effecten op gezondheid
De impact die nachtwerken op de gezondheid van iemand heeft wordt waarschijnlijk medebepaald door verschillende karakteristieken. Denk aan de duur van de nachtdiensten en hoe vaak men in diensten werkt. Ook het rooster of patroon waarin verschillende typen diensten elkaar opvolgen speelt mogelijk een rol.
Werken in de nacht verstoort het dag-nachtritme (de biologische klok) van het lichaam. Volgens de Gezondheidsraad leidt (langdurig) nachtwerk tot een verhoogd risico op slaapproblematiek, diabetes type 2, en hart- en vaatziekten.
In het onderzoek melden de respondenten dat zij verschillende gezondheidsklachten ervaren. De fysieke klachten zijn onder andere vermoeidheid, hoofdpijn, maag-darmklachten, en spier- of gewrichtsklachten. Ook is er sprake van verschillende mentale gezondheidsgevolgen, zoals gevolgen voor het cognitief functioneren (verminderde focus, alertheid, geheugen, en concentratie), prikkelbaar zijn, eenzaamheid en somberheid, en stress.
Werknemers met nachtwerk hebben ongeveer 1,5 keer zoveel kans op arbeidsongevallen (gedurende de dag of nacht) dan werknemers zonder nachtwerk. Dit blijkt uit de analyses op basis van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van TNO en CBS onder bijna 400.000 werknemers. Hierbij zijn geen grote verschillen tussen sectoren te zien. Het is echter onbekend of de ongevallen plaatsvinden tijdens een dag- of een nachtdienst. Ook werd de terugreis naar huis na een nachtdienst (waarbij de kans bestaat dat nachtwerkers zitten te knikkebollen achter het stuur) niet meegenomen in de NEA.
Waarom toch ’s nachts werken?
64 procent van de werkgevers gaf in het onderzoek van het RIVM en TNO aan dat de belangrijkste reden voor nachtwerk is dat het werk direct uitgevoerd moet worden. Denk hierbij aan werk in de zorg, bij de politie, of de brandweer. Economische redenen, zoals het behalen van productiedoelstellingen en de optimale inzet van machines, en praktische redenen zoals machines die 24 uur per dag moeten draaien, zijn voor ongeveer een derde van de werkgevers (zeer) belangrijke redenen.
Oplossingen
Het RIVM en TNO hebben in het onderzoek ook gekeken naar oplossingen om de risico’s voor gezondheid en welzijn van nachtwerkers te verminderen. Hier valt ook de werk-privébalans onder. Uit de resultaten blijkt dat zowel werkgevers als werknemers en bedrijfsartsen weinig mogelijkheden zien om minder werk in de nacht te doen.
Werkgevers benoemen bereikbaarheidsdiensten en het inzetten van nieuwe technologie (denk aan automatisering) als opties om het nachtwerk misschien voor een klein deel te verminderen.
De nachtwerkers zelf zijn niet te spreken over de bereikbaarheidsdiensten, omdat deze mogelijk een negatief effect hebben op de slaapkwaliteit en op de werk-privébalans. Dat is dus geen oplossing, maar het verplaatsen van het probleem. Nachtwerkers zelf benoemen verschillende oplossingen, zoals het beperken van de hoeveelheid taken in de nacht, of onderling ervaringen delen.
Tijdens het symposium over het onderzoek van het RIVM en TNO afgelopen 16 maart, sprak een verpleegkundige die regelmatig nachtdiensten draait over de oplossingen die haar ziekenhuis biedt aan nachtwerkers. Zo krijgen de nachtwerkers ’s nachts een gezonde maaltijd en snack aangeboden, en bestaat er de mogelijkheid om een powernap te doen tijdens de dienst.
Volgens het RIVM en TNO is het gezien de beperkte mogelijkheden om nachtwerk te verminderen, nodig dat er meer kennis komt over mogelijke oplossingen en hoe deze oplossingen op een goede manier gerealiseerd kunnen worden.
Biedt jouw werkgever oplossingen voor nachtwerk? Heb je vragen, of wil je jouw eigen ervaringen met werken in de nacht delen? Stuur een e-mail naar uta@fnv.nl en we nemen contact met je op.
