bouwsector Archives

Hestia Esther Knabben: “netwerken zijn heel belangrijk, zodat vrouwen zich welkom voelen en blijven in de sector”

Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Esther Knabben, Directeur Regiogroep bij Haskoning aan het woord.

Naam: Esther Knabben
Functie: Directeur regiogroep Infrastructuur bij Royal Haskoning DHV
Leeftijd: 50
Opleiding: HTS Verkeerskunde, Technische Bestuurskunde (TU Delft)

Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
"Eigenlijk niet op één specifiek moment. In mijn familie zitten veel ingenieurs, dus techniek was altijd vanzelfsprekend. Ik vond techniek en de bèta-vakken leuk en zo was de keuze heel logisch. Mijn keuze voor verkeerskunde kwam vooral doordat een nicht die studie deed en daar enthousiast over vertelde. De combinatie techniek en creativiteit kwam er mooi in naar voren. Ik heb er nooit spijt van gehad.”

Hoe werd daarop gereageerd?
“Mensen reageerden vooral verbaasd op de keuze voor het vakgebied verkeerskunde. want dat was nogal onbekend. Negatieve reacties op dat ik voor een technische studie koos, heb ik nooit gehad. Binnen mijn familie was het juist heel normaal.”

Wat maakt de infra zo leuk?
“Vooral de mensen: bescheiden, trots op hun vak, en altijd gericht op kwaliteit. Samen puzzelen tot alles klopt, hoe iets nog mooier, beter of efficiënter kan. Bijdragen aan iets dat de maatschappij nodig heeft zonder al te veel poehaa, dat past wel bij mij. Dat geeft voldoening. Het gaat misschien niet altijd om grootse dingen, maar wel om werk dat écht impact heeft op het leven van mensen. Ik zeg altijd, je denkt er vast niet vaak aan, maar wat als bruggen, sluizen, wegen en fietspaden, riolering en openbare verlichting het niet meer doen? Dan is het toch supermooi dat mensen hier met zoveel passie aan werken. Dat maakt me echt trots!”

Wie in de bouw inspireert jou?
“Ik laat me inspireren door de mogelijkheden om het beter, duurzamer en slimmer te doen. Ik word enthousiast van collega’s die innoveren, nieuwe technieken inzetten en jong talent meenemen. Zelf heb ik veel gehad aan mentoren: ervaren mensen die hun kennis en netwerk met mij deelden. Daarnaast heb ik binnen Haskoning een vrouwennetwerk opgericht, om af en toe te sparren als je ergens tegenaan loopt, met een vertrouwd persoon. Daar merk ik hoe inspirerend en leuk het is dat vrouwen elkaar weten te vinden. Bijvoorbeeld als ze overwegen ergens te solliciteren, of tegen iets aan lopen waar ze niet meteen raad mee weten.”

Wat vind je het allerleukst aan je werk?
“Mooie dingen maken die echt werken en mensen onderling verbinden om dat te realiseren. Ik onderstreep ook het belang van “leuk en lol in je werk”. Waar mensen met plezier werken, gaat de energie stromen komen. Daarvoor hebben mensen speelruimte nodig. Ruimte om iets uit te proberen, met elkaar te sparren en te elkaar uit te dagen. Innoveren is toch ook een beetje uitproberen en als het misgaat leren en verbeteren, zonder dat je daar meteen op afgerekend wordt. Daar kun je als leidinggevende een belangrijke rol in spelen.”

Wat zijn je dromen voor de toekomst?
“Ik hoop dat opdrachtgevers en opdrachtnemers meer vanuit vertrouwen samenwerken. Gelukkig gaat het vaak goed, maar er is nog veel te winnen. De opgaven waar we als maatschappij voor staan zijn complex en deskundig personeel is schaars, zowel aan de opdrachtgever als aan de opdrachtnemerskant. Laten we vooral samen zoeken naar hoe we tot slimme en goede oplossingen komen. Als je de vraag van de opdrachtgever beter doorgrond, kun je hem ook beter helpen. Daarvoor zijn langdurige relaties en echte openheid voor nodig. Alleen door echt samen te werken krijgen we de beste oplossingen.”

Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw of infra overwegen?
“Gewoon doen! Ga voor wat je leuk vindt, wees niet te braaf en niet te bang. Je kunt heel veel meer dan je denkt! Laat je ambities zien, gebruik je netwerk en oefen je ‘elevatorpitch’. Enthousiasme leidt er toe dat je mensen om jezelf heen gaat verzamelen die je steunen en kansen geven – zowel mannen als vrouwen overigens.”

Is er iets dat je zelf graag wilt toevoegen?
“Ik hoop dat we ooit op een punt komen dat we vrouwen in de bouw niet meer apart hoeven te benoemen en dat het gewoon normaal is. Tot die tijd zijn netwerken en zichtbaarheid heel belangrijk, zodat vrouwen zich welkom voelen en ook blijven in de sector.

Wat daarbij echt verschil maakt, is dat er vrouwen in sollicitatie- en selectiecommissies zitten. Sinds ik leidinggevende ben, is de helft van de nieuwe aanstellingen vrouw. Dat zegt wat iets: vrouwen zien sneller mogelijkheden als er al vrouwen aan tafel zitten.”

by Jelle Nieuwenstein

OR en PVT hebben nu de kans om overwerk beter te regelen vóór 1 januari 2026

Een uitvoerder die ’s ochtends als eerste aanwezig is en ‘s avonds als laatste de hekken sluit. Een projectleider die op zaterdagochtend de planning bijwerkt. Onbetaald, onzichtbaar, maar zo gewoon in de bouw. UTA-werknemers en uitvoerders werken soms tot wel 275 uur per jaar gratis over.

Per 1 januari 2026 gaat de nieuwe overwerkregeling voor uitvoerders in de cao Bouw & Infra in. Maar tot die tijd hebben ondernemingsraden en personeelsvertegenwoordigingen de kans om zelf afspraken te maken over een betere regeling.

De gevolgen van niets doen

Structureel onbetaald werk: honderden uren per jaar per medewerker verdwijnen in de zakken van werkgevers
Meer verzuim met fysieke en mentale klachten door hogere werkdruk: meer uitval, langere herstelperiodes
Verlies van talent: jonge professionals haken sneller af als er geen balans is

Wat een goede overwerkregeling oplevert
Gelukkig hoeft het niet zo te blijven. Als OR kun je zorgen voor duidelijke afspraken die overuren compenseren. Met een goede regeling:

Weet iedereen waar diegene aan toe is
Krijgen overuren waarde: in geld of tijd voor tijd
Wordt de werkdruk eerlijk verdeeld en beter planbaar
Houd vakmensen langer gezond en gemotiveerd

Jouw rol als OR
Als ondernemingsraad heb je de wettelijke bevoegdheid om overwerkregelingen te bespreken én voor te stellen. Mogelijk wil jouw werkgever nog voor 1 januari 2026 een minder gunstige regeling met je afspreken. Gebruik daarom je initiatiefrecht: kom zelf met een voorstel dat wél in het voordeel is van je collega’s.

Zo pak je het aan
Om je te helpen, hebben we een handleiding ontwikkeld voor het opstellen van een overwerkregeling voor UTA-werknemers en uitvoerders. Daarin vind je:

Uitleg over de nieuwe overuren regeling;
Wat je rechten en plichten zijn binnen de cao;
Een stappenplan ter ondersteuning;
Verschillende voorbeelden en opties voor het opstellen van een goede overwerkregeling

Pak de regie
Zorg als OR voor de meest gunstige overwerk regeling voor jouw collega’s. Mede zo voorkom je uitval en blijven je collega’s meer gemotiveerd
Download nu de handleiding en begin vandaag met het maken aan eerlijke afspraken.

Zit je niet in de OR of PVT, maar wil je wel een goede overwerkregeling voor je collega’s? Stuur dit dan door naar de OR of PVT binnen jouw bedrijf!

by Jelle Nieuwenstein

Loon tijdens ziekte volgens de cao Bouw & Infra

Ziek zijn is altijd erg vervelend en kan een enorme impact hebben, zo ook op je financiën. Wat gebeurt er eigenlijk met je salaris als je ziek bent? En welke rechten heb je als werknemer in zo’n situatie? In dit artikel lees je alles over je loon tijdens ziekte volgens de cao Bouw en Infra. 

Heb je tijdens ziekte recht op loon? Ja! Jouw werkgever moet jou wettelijk gezien tenminste 70% van je salaris betalen tijdens de eerste twee jaar ziekte. In cao’s mogen hierover andere afspraken gemaakt worden.

In de cao Bouw & Infra is bepaald dat je werkgever (als dit leidt tot een hoger bedrag):

gedurende het eerste ziektejaar 100% van het vast overeengekomen loon of salaris betaalt.
gedurende het tweede jaar betaalt de werkgever jou 70% van het vast overeengekomen loon of het salaris.

https://www.youtube.com/watch?v=KVezP57IDnI

Uitzonderingen
In de cao Bouw & Infra zijn nog enkele uitzonderingen opgenomen voor UTA- en bouwplaatsmedewerkers. Ben je als bouwplaatsmedewerker ziek geworden door het uitvoeren van bouw- en infra-activiteiten voor anderen dan je werkgever en heb je dit werk zonder toestemming van je werkgever gedaan? Dan hoeft je werkgever je gedurende de eerste drie maanden van de ziekte slechts het wettelijk verplichte deel van je loon te betalen (70%).

Voor UTA-werknemers geldt dat als je werk voor anderen dan je werkgever doet, je werkgever je slechts het wettelijke gedeelte hoeft te betalen. Dit geldt ook als je gedeeltelijk arbeidsgeschikt bent.

Wachtdagen
Meestal krijg je vanaf de eerste dag van je ziekte het loon doorbetaald. Maar soms is er sprake van wachtdagen. De werkgever hoeft dan over de eerste dag of eerste twee ziektedagen geen loon te betalen. Dit mag alleen als dit is geregeld in de cao of arbeidsovereenkomst. In de cao Bouw & Infra is bepaald dat de werkgever geen loon hoeft te betalen over de eerste ziektedag als jij je voor de tweede of derde keer ziekmeldt binnen één kalenderjaar.

Als jij binnen vier weken na je betermelding weer ziek wordt, dan geldt dat als dezelfde ziekmelding. Er is dan geen sprake van een nieuwe ziekmelding, waardoor er geen wachtdag is.

Loondoorbetaling na afloop van tijdelijk contract: Ziektewet-uitkering
Loopt jouw contract binnen twee jaar na je eerste ziektedag af? Dan vervalt de loondoorbetalingsplicht van de werkgever als jouw contract eindigt. Je hebt dan recht op een ziektewetuitkering van het  UWV. Je krijgt dan 70% van het dagloon dat je verdiende voordat je ziek werd. Ook hier geldt dat je de uitkering ontvangt zolang je ziek bent, tot maximaal twee jaar na je eerste ziektedag.

Na één jaar word je door het UWV opgeroepen voor een keuring. Als je dan voor minder dag 35% arbeidsongeschikt bevonden wordt, verlies je de ziektewetuitkering.

Heb je vragen, of hulp nodig? Stuur gerust een e-mail naar uta@fnv.nl .

by Sofie Bolder

Hestia Maaike Waals: “Die mannen zijn echt niet zo eng als ze eruitzien”

Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Maaike Waals, timmervrouw bij Van Wijnen aan het woord.

Naam: Maaike Waals
Functie: Timmervrouw bij Van Wijnen
Leeftijd: 24 jaar
Woonplaats: Papendrecht
Opleiding: MBO Timmerman niveau 2

Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?

"Eigenlijk wist ik het al vrij jong. Als kind liep ik vaak mee met mijn vader, die kraanmachinist is. Ik vond dat altijd al leuk, maar dacht er toen nog niet serieus over na. Op de middelbare school moesten we aan het einde van het tweede jaar kiezen welke richting we op wilden. Economie, zorg of koken waren niks voor mij, dus ik koos techniek. Toch durfde ik toen nog niet gelijk voor de bouw te gaan.

Ik heb eerst nog de opleiding Onderwijsassistent gedaan, omdat ik het leuk vind om mensen iets te leren. Tegelijkertijd bleef ik klussen naast mijn opleiding, en toen merkte ik dat ik dat eigenlijk veel leuker vond. Uiteindelijk ben ik dus toch de bouw in gegaan."

Hoe werd daarop gereageerd?

"Thuis waren ze supertrots. Mijn vader, mijn oma’s vonden het geweldig. Ook mijn vrienden waren positief. Alleen mijn favoriete docent op het mbo vond het zonde dat ik in mijn laatste jaar stopte. Maar zelfs zij zei: ‘Dat had je veel eerder moeten doen.’

Echt negatieve reacties heb ik niet gehad. Hooguit mensen die voorzichtig vroegen: ‘Weet je het zeker?’ Maar dat zie ik eerder als bezorgdheid dan negativiteit."

Wat maakt de bouw zo leuk?

"De variatie en het bezig zijn met je handen. Je maakt iets tastbaars. Soms kijk ik terug en zie ik dat er op een plek waar eerst alleen zand lag nu een heel gebouw staat. Dat heb je dan toch maar mooi neergezet met elkaar. Dat geeft voldoening."

Wie in de bouw inspireert jou?

"Mijn leermeester van mijn vorige werk. Hij en zijn collega leerden me niet alleen het vak, maar ook hoe ik mezelf moest zijn. Hij had zelf dochters, dus hij begreep me. Hij merkte het zelfs als ik ongesteld was, gewoon aan mijn gedrag. Dat voelde heel veilig en vertrouwd. Die mannen hebben me echt geleerd om voor mezelf op te komen. Ze beschermden me in het begin, maar gaven me ook het zelfvertrouwen om m’n plek te pakken in de bouw."

Wat vind je het allerleukst aan je werk?

"Het werk zelf! Gewoon lekker met je handen bezig zijn. En de samenwerking met collega’s en hoe je samen naar een eindresultaat toewerkt. Natuurlijk is niet elk project hetzelfde, maar dat maakt het juist leuk."

Wat zijn je dromen voor de toekomst?

"Ik wilde altijd leermeester worden en dat ben ik inmiddels, dus dat doel heb ik behaald. Nu wil ik me vooral verder ontwikkelen en meer doen met educatie. Bijvoorbeeld zelf activiteiten organiseren voor basisscholen om kinderen kennis te laten maken met de bouw. Laatst hadden we op de zaak een open dag voor basisscholen, en dan merk je dat kinderen anders reageren als ze zien dat er ook een vrouw in de bouw werkt. Ze worden opener en enthousiaster. Daar wil ik meer mee doen."

Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?

"Gewoon doen! Die mannen zijn echt niet zo eng als ze eruitzien. Ik dacht dat eerst ook, maar het valt reuze mee. Ze lijken soms wat lomp, maar meestal zijn ze gewoon hartstikke aardig. En als je ergens werkt waar het niet goed voelt, zoek dan een andere plek. Niet elk bedrijf is hetzelfde. Er zijn ook bedrijven waar het wel goed geregeld is, waar je serieus genomen wordt en je gewoon fijne collega's hebt."

Is er iets dat je zelf graag wilt toevoegen?

"Dat het belangrijk is dat vrouwen passende werkkleding krijgen. Toen ik begon, had ik alleen mannen broeken. Ik ben in een jaar tijd door zeven broeken heen gescheurd, omdat ze gewoon niet goed pasten. Nu hebben we kleding die wél goed zit en dat maakt een wereld van verschil. Het zit niet alleen lekkerder, het voelt ook professioneler en veiliger.

Werkgevers zouden verplicht moeten worden om fatsoenlijke werkkleding voor vrouwen te regelen. Want als je je comfortabel voelt in je kleding, voel je je ook serieuzer genomen."

by Jelle Nieuwenstein

Ziek tijdens vakantie? Dit moet je doen

Eindelijk geniet je van je welverdiende vakantie na weken of maanden hard werken. Maar dan word je ziek. Super vervelend. Naast dat je minder of niet kunt genieten van je vakantie, kan het ook zo zijn dat je je vakantiedagen kwijt bent. Of toch niet? Wij vertellen je wat je moet doen.

In onderstaande video legt Caroline van Ooijen uit wat jouw rechten en plichten zijn als je ziek bent tijdens je verlof.

https://www.youtube.com/watch?v=po_IrG5aG1I&list=PLFr23ec3V0UBUg63B1yQ1Xd91bHie2InN&index=7

Meld je meteen ziek

Als je ziek wordt tijdens je vakantie, meld je dit meteen aan je werkgever. Dit doe je op de manier die je gewend bent. Meestal zijn hier afspraken over gemaakt in het bedrijfsreglement of in je arbeidsovereenkomst. Zo kunnen er afspraken zijn dat je je voor een bepaalde tijd of bij een bepaald persoon moet ziekmelden. Iemand anders mag ook contact met je werkgever opnemen, als jij zelf niet in staat bent om dit te doen.

Zodra je beter bent, meld je dit ook direct aan je werkgever. Het kan zijn dat je oproep krijgt van de bedrijfsarts als jij weer terug bent. Afhankelijk van of je nog ziek bent, kun je met je werkgever overleggen of de afspraak bij de bedrijfsarts nog wel of niet nodig is.

Overleg met een arts of je naar huis kunt

Ben je in het buitenland of op een ander vakantieadres? Dan hoef je niet naar huis als dat medisch niet verantwoord is. In dat geval is het belangrijker dat je snel beter wordt. Ga daarom zo snel mogelijk naar een arts. De arts moet dan verklaren dat jij ziek bent en of je kan reizen of niet. Als je alleen thuis kan herstellen, kan je beter wel naar huis gaan. Ook dit bespreek je met de arts.

Blijf bereikbaar

Tijdens je ziekte is het belangrijk om bereikbaar te zijn voor je werkgever, als je wil dat je vakantiedagen ingetrokken worden. Je bent dan ziek net zoals je thuis zou zijn. Dan moet je ook bereikbaar zijn voor je werkgever. Geef daarom je vakantie- of verpleegadres door aan je werkgever. Ook is het van belang dat je aan de arts vraagt of hij een officiële doktersverklaring geeft, waarin de diagnose, het advies van de arts en de verwachting van de ziekteduur in staat. Dit dient als bewijs en kan eventuele onduidelijkheden achteraf voorkomen.

Wat gebeurt er met je vakantiedagen?

Je werkgever mag geen vakantiedagen inhouden over de dagen dat je ziek bent. Hiervoor is het wel van belang dat je je meteen ziekmeldt bij je werkgever en bereikbaar bent.

Stem jij in dat je verlofdagen wel afgeschreven worden, dan mag je werkgever deze ook gewoon afschrijven. In je arbeidsovereenkomst of cao kunnen soms andere regels staan. Maar voor de cao Bouw & Infra is dit niet het geval.

Ben je al ziek en wil je nog op vakantie?

Je vakantie komt er eindelijk aan en dan….. word je ziek. Denk jij dat het wel mogelijk is om van je vakantie gebruik te maken? Overleg dit dan met je werkgever en/of bedrijfsarts. Zij moeten toestemming geven of je op vakantie mag tijdens ziekte. De bedrijfsarts zou dit bijvoorbeeld kunnen weigeren als jouw vakantie juist je herstel in de weg zou staan.

Als je op vakantie gaat terwijl je (gedeeltelijk) ziek bent, dan mag de werkgever gewoon 100% van de vakantiedagen afschrijven. In je arbeidsovereenkomst of cao kunnen soms andere regels staan. Maar voor de cao Bouw & Infra is dit niet het geval.

Kom je er niet uit?

Wil je werkgever toch je vakantiedagen inhouden terwijl je je wel meteen hebt ziekgemeld en aan de voorschriften hebt gehouden? Neem dan contact met ons op! Stuur een mail naar uta@fnv.nl en we helpen je verder. Download hier de Checklist Ziekte en Vakantie.

by Sofie Bolder

Het belang van passende werkkleding voor vrouwen

De techniek- en bouwsector verandert. En dat is hard nodig ook. Want hoewel het aantal vrouwen in de sector de afgelopen jaren flink is gestegen, zijn er nog steeds obstakels die ervoor zorgen dat veel vrouwen de sector verlaten. Eén van die obstakels? Werkkleding die niet goed past. Dat is geen modeprobleem, maar een veiligheidsrisico én een teken dat vrouwen nog lang niet altijd serieus worden genomen op de werkvloer.

Uit het rapport ““Regel dat ze wil blijven. Een verkennend onderzoek naar gender(on)gelijkheid in technische sectoren in Nederland”” van Women INC. blijkt dat maar liefst 65% van de vrouwen met een technische opleiding uiteindelijk de sector verlaat. Bij mannen ligt dat percentage op 42%. Wat is er nodig om vrouwen in de bouw te behouden? Dat vroegen we aan vrouwen uit de sector zelf. Eén ding is duidelijk: werkgevers moeten zorgen voor een inclusieve én veilige werkomgeving. Passende werkkleding speelt daarin een belangrijke rol.

Uniseks werkkleding
Werkkleding hoort je te beschermen. Maar als je broek te wijd is en van je heupen zakt, je kniebeschermers op de verkeerde plek zitten, of je jas te wijd is waardoor je overal blijft hangen, dan helpt die kleding je niet. Dan zit het in de weg. Of erger nog. Dan vormt het een gevaar.

Veel vrouwen in de bouw krijgen nog steeds “uniseks” kleding. In de praktijk betekent dat vaak mannenkleding in een kleinere maat, zonder rekening te houden met vrouwelijke lichaamsvormen, zoals de heupen, taille of een andere pasvorm. Ook schoenen zijn vaak niet geschikt. Vrouwen krijgen werkschoenen die te breed zijn of onvoldoende ondersteuning bieden. En persoonlijke beschermingsmiddelen zoals handschoenen of veiligheidsbrillen zijn zelden afgestemd op hun lichaamsbouw.

Een wereldwijd probleem
Dat dit probleem niet alleen in Nederland speelt, blijkt uit cijfers wereldwijd. In Australië zegt 57 procent van de vrouwen in de techniek dat ze soms maar hun eigen kleding dragen, omdat er geen werkkleding voor hen beschikbaar is. In Engeland draagt slechts 10 procent van de vrouwen een werkbroek die goed zit. In Canada heeft ruim de helft minstens één keer beschermingsmiddelen gedragen die niet pasten.

Zo kan het ook
Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen. Zo heeft Heijmans een aantal kledingstukken speciaal voor vrouwen beschikbaar gesteld. BAM introduceerde zelfs een complete kleding- en schoenenlijn.

Maaike werkt als werkvoorbereider bij Van Wijnen en weet uit eigen ervaring hoe belangrijk passende werkkleding is. "Wij kregen broeken die al jaren oud waren. De mannen scheurden er al bijna uit, en ik had binnen één jaar tijd zeven nieuwe nodig. Gelukkig droeg ik er altijd een legging onder, want ze scheurden tot aan m’n knieën open."

Voor vrouwen was er simpelweg geen passende kleding beschikbaar. "Het waren rechte mannen broeken zonder stretch. Niet gemaakt voor vrouwen. Toen iemand van kantoor zei dat het écht niet kon dat ik met gescheurde broeken liep, zei ik dat zij dan maar betere kleding moeten regelen.”

Aanvankelijk kreeg ze te horen dat ze niet zo moest zeuren. "Maar ik bleef het aankaarten, ook bij leidinggevenden. Je moet soms gewoon brutaal zijn om iets voor elkaar te krijgen." En dat lukte. Inmiddels is er speciale werkkleding voor vrouwen beschikbaar. "Het zit gewoon veel beter. Je kunt je vrij bewegen, en je merkt meteen dat het ook iets doet met je werkplezier. Je voelt je serieuzer genomen, want het ziet er gewoon een stuk professioneler ook. Ook ben ik veel minder chagrijnig omdat ik niet langer drie keer per dag vast komst te zitten."

Maaike roept andere vrouwen op om ook hun stem te laten horen: "Blijf volhouden. Werkgevers moeten verplicht worden om kleding aan te bieden die écht past. Het is geen extraatje. Het is het minimale dat je mag verwachten."

In actie komen voor jezelf én anderen
Verandering begint met het aankaarten van wat niet werkt. Vraag om passende kleding en beschermingsmiddelen. En je hoeft dat niet alleen te doen. Praat met collega’s, meld het bij je leidinggevende en sluit je aan bij een vakbond zoals de FNV, die zich inzet voor gelijke en veilige werkomstandigheden. Samen maken we ons sterk voor werkkleding die wél past bij vrouwen in de bouw.

Sluit je aan en word lid van de FNV!

by Jelle Nieuwenstein

Werken bij hitte op de bouwplaats of achter je bureau

Werken bij hoge temperaturen of in de zon brengt risico’s met zich mee. Hoe zorgen jij en je werkgever ervoor dat werken in de hitte veilig blijft? Met onze tips overleef je de heetste dagen op de zomer.

Zo’n 39 % van de Nederlandse werknemers werkt wel eens in (extreme) hitte. In de bouw is dat percentage nog veel groter! Vaak is werken in extreme warmte heel vervelend, maar niet direct gevaarlijk. Je mag volgens de wet niet zomaar werk weigeren. Wel moeten jij en je werkgever maatregelen nemen, zodat jij je werk veilig kunt uitvoeren.

Let op: Als je werkgever geen maatregelen treft terwijl er direct gevaar voor je gezondheid of veiligheid dreigt, mag je je werk natuurlijk wel stilleggen. Dat staat in artikel 29 van de Arbowet. Neem in zo’n geval contact op met het Arbo-Adviespunt van de FNV.

Wanneer is warm té warm?

In de Arbowet staat niet precies wanneer er sprake is van ernstige en onmiddellijk gevaarlijke hitte. Risico’s hangen namelijk niet alleen van de temperatuur af, maar ook van bijvoorbeeld de luchtvochtigheid en je werkkleding.

Een ding staat wel vast: werken in de hitte mag niet ongezond zijn voor jou. Als je het te warm krijgt of zelfs oververhit raakt, kun je last krijgen van hoofdpijn, duizeligheid of zelfs erger.

Richtlijnen voor op kantoor

Temperatuur alleen zegt dus niet zoveel. Daarom is het lastig om wetten voor alle werkgevers te bepalen. Er zijn wel wat richtlijnen voor werken bij hoge temperaturen op kantoren. Deze richtlijnen geven houvast, maar het zijn geen wetten:

Een temperatuur boven 26 graden is een extra last voor je lichaam. Je werkgever moet oplossingen bedenken om de werkruimte af te koelen
Op een kantoor waar licht lichamelijk werk wordt gedaan, mag het niet warmer worden dan 28 graden
Bij meer lichamelijk werk mag de temperatuur maximaal 26 graden zijn als je de lucht duidelijk voelt stromen. Is dat niet het geval? Dan is het maximaal 25 graden
Bij werk waarbij je veel beweegt, geldt bij een duidelijke luchtstroom een temperatuur van maximaal 25 graden. Voel je geen lucht stromen? Dan is het maximaal 23 graden

Wat staat er in de cao?

In artikel 7.3.5 “Andere werksituaties” van de cao Bouw & Infra staat dat de werkgever is verplicht om zonnecrème op de bouwplaats beschikbaar te stellen. De werknemer moet hier ook gebruik van maken of van een zonnecrème die hij/zij zelf heeft meegenomen.

Wat kun jij zelf doen?

Er zijn een aantal dingen die je zelf kunt doen om werken op bloedhete dagen wat prettiger te maken:

Drink genoeg water
Werk je buiten of zit je binnen in de zon? Smeer je goed in met zonnebrand
Zet alles wat warmte afgeeft uit, zoals kopieerapparaten en printers
Eet lichte maaltijden die makkelijk te verteren zijn
Neem wat vaker een kleine pauze

In het hitteprotocol ‘Veilig werken in de warmte en hitte’ van Volandis staan richtlijnen en maatregelen om oververhitting en andere gezondheidsrisico’s te voorkomen.

Wat kan je werkgever doen?

Er zijn dus geen officiële wetten over werken in de hitte. Wel is jouw werkgever verplicht te zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving. Wordt de werkplek te warm en hebben jij en je collega’s daar last van? Spreek dan samen je leidinggevende aan. Vraag om oplossingen of een hitteplan. Je werkgever moet jullie klachten serieus nemen. Door bijvoorbeeld extra ventilatoren of een airco te plaatsen, zonweringen te regelen of te zorgen voor koel drinkwater.

Neemt je werkgever geen maatregelen en komt jouw gezondheid door de hitte écht in gevaar? Dan mag je je werk stilleggen.

FNV Bouw App

Download de FNV Bouw App. Via deze app krijg je onder andere bij erg zonnig weer een waarschuwing over de UV-waarde van de zon (en dus een reminder dat je je goed moet insmeren). Je kunt hier de weersverwachting zien (check), risico’s inschatten samen met collega’s (break) en met je leidinggevende hierover in gesprek gaan (bespreek). Kom je er niet uit met je werkgever? Via de app kun je ook eenvoudig contact opnemen met je FNV Bouwen en Wonen consulent!

Heb je nog een andere vraag over je werk of inkomen? Stuur je vraag naar uta@fnv.nl en we helpen je graag verder!

by Sofie Bolder

Aafke over kolfruimtes op de bouwplaats: “ik wilde er geen ‘ding’ van maken”

Aafke over kolfruimtes op de bouwplaats: “ik wilde er geen ‘ding’ van maken”

Werkgevers zijn volgens de wet verplicht om geschikte kolffaciliteiten te bieden. Toch zorgt kolven op de bouwplaats nog voor de nodige uitdagingen. Wij spraken met Aafke, al 19 jaar werkzaam bij Heijmans, over haar ervaringen met kolven op de bouwplaats.

Aafke is momenteel programmamanager Duurzaamheid, en heeft een achtergrond in civiele techniek. Ze heeft drie kinderen die ze borstvoeding heeft gegeven terwijl ze werkte.

Hoe was het om te kolven op je werk?
“Het was soms even zoeken naar een geschikte plek, en ik heb op allerlei verschillende locaties gekolfd: in keten met dunne wandjes, op het toilet, zelfs in een bezemkast. Dat vroeg wat creativiteit en flexibiliteit, en echt ontspannen was het niet altijd – zeker niet als anderen het apparaat konden horen.”

Was er binnen Heijmans aandacht voor jouw behoefte om te kolven?
“Eigenlijk niet. Ik heb nooit vooraf een gesprek gehad over waar of hoe ik kon kolven. Het onderwerp kwam simpelweg niet ter sprake. Niet omdat ze het niet zouden willen ondersteunen, maar het leeft gewoon niet. En zelf wilde ik er ook geen "ding" van maken. Dus ik regelde het stilletjes.”

Waren er voorzieningen geregeld?
“Op het hoofdkantoor is er een kolfruimte, maar op de bouwplaatsen of kleinere kantoren is dat vaak niet het geval. Het gesprek daarover heb ik ook niet gevoerd. Ik heb nooit vooraf met mijn leidinggevende besproken hoe ik dat wilde aanpakken.”

Wat had je graag anders gezien?
“Dat het onderwerp op de agenda staat. Niet alleen vanuit wetgeving, maar vanuit bewustzijn en steun. Simpele dingen zoals een ruimte met een slot, stromend water, een koelkastje. En vooral: dat het bespreekbaar is. Een ruimte hoeft er ook niet altijd te zijn, maar wel wanneer het voor een collega een bepaalde periode wel van belang is.”

Was kolven van invloed op jouw werk of carrière?
“Ik heb het gevoel dat ik tijdens mijn zwangerschapsperiodes geen salarisverhoging heb gekregen. Het voelde soms alsof mijn verlof me dat 'kostte', ook al is zwangerschapsverlof gewoon een recht. Daarnaast werd er nauwelijks rekening gehouden met de werkdruk of reistijd -— zes uur 's ochtends de deur uit met een jong kind is echt pittig en even schakelen in een nieuw ritme.”

Wat zou je andere vrouwen aanraden?
“Bespreek vooraf met je leidinggevende je plannen rondom kolven. Niet als een "eis", maar als iets normaals. Zorg dat je samen nadenkt over een goede plek, tijd en ondersteuning. Het zou heel normaal moeten zijn dat vrouwen zich daarin gesteund voelen.”

Ken je rechten
Veel vrouwen in de bouw zijn niet volledig op de hoogte van hun rechten of voelen zich niet gesteund om hun rechten op te eisen. Het is belangrijk om het onderwerp bespreekbaar te maken.

Samen met jou willen we hier verandering in brengen. Zodat er in de toekomst overal geschikte kolfruimtes zijn en vrouwen met een gerust hart kunnen kolven op het werk. Sluit je aan bij ons netwerk en word lid van de FNV.

by Jelle Nieuwenstein

Regels voor kolfruimtes op kantoor en de bouwplaats

Werkgevers hebben een wettelijke verplichting om geschikte kolffaciliteiten te bieden. Ondanks deze regels zorgt kolven op de bouwplaats voor de nodige uitdagingen. Werkgevers besteden hier nog te weinig aandacht aan. In dit artikel lees je over de wettelijke verplichtingen.

Wettelijke verplichtingen voor kolfruimtes

Volgens de Nederlandse wetgeving zijn werkgevers verplicht om een geschikte ruimte beschikbaar te stellen voor het kolven of geven van borstvoeding. Deze verplichting is vastgelegd in het Arbobesluit (artikel 3.48) en de Arbeidstijdenwet (artikel 4.8).

- Afsluitbaarheid: De ruimte moet van binnenuit afsluitbaar zijn om privacy te waarborgen;

Hooikoorts op de bouwplaats: wat moet je weten?

O, wat is het leven fijn als de zon schijnt! Behalve met hooikoorts op de bouwplaats… De zon schijnt weer volop, de bomen staan in bloei en de bloemen komen weer uit de knop. Kortom: de zomer komt er weer aan! Voor het merendeel van de mensen goed nieuws, maar voor zo’n één op de vijf Nederlanders brengt dit ook een uitdaging met zich mee: hooikoorts. Op de bouwplaats, waar werknemers vaak buiten aan het werk zijn, kunnen hooikoortsklachten het werk ernstig belemmeren.

Hooikoorts is een allergie voor stuifmeel van bloeiende bomen of planten. Hooikoorts noemen we ook wel pollenallergie, omdat de pollenkorrels (stuifmeel) de allergie veroorzaken.

Symptomen zijn o.a. een jeukende neus, branderige en tranende ogen, benauwdheid en vermoeidheid. Sommige mensen hebben last van alle symptomen tegelijkertijd, en sommige mensen slechts van een enkele. Wat in ieder geval zeker is, is dat alle verschijnselen de concentratie, productiviteit en veiligheid kunnen beïnvloeden. Zeker op de bouwplaats, waar alertheid erg belangrijk is, is dit een serieus aandachtspunt.

Ik heb nooit eerder last gehad van hooikoorts, maar nu ineens wel?

De kans bestaat dat je nooit eerder last hebt gehad van hooikoorts, maar dat je (sinds dit voorjaar) uit het niets last hebt van klachten. Waar hooikoorts bij de meeste mensen ontstaat, kan het zo zijn dat het pas na je 40e de kop opsteekt. Waarschijnlijk is het zo dat je altijd al aanleg hebt gehad voor hooikoorts, maar zijn de klachten een resultaat van een jarenlang proces aan blootstelling aan pollen. Ook kan het zijn dat na jarenlang wonen aan zee of in de stad, je verhuist bent naar het platteland of een bosrijk gebied waar over het algemeen veel meer pollen zijn.

Wat kan je werkgever doen?

Werkgevers hebben een zorgplicht. Dat betekent ook oog hebben voor seizoensgebonden gezondheidsklachten. Mogelijke maatregelen:

- Er zijn speciale anti-pollen veiligheidsbrillen die jou als werknemer kunnen beschermen;
- Flexibele werktijden: de hoeveelheid pollen kan verschillen van uur tot uur en van dag tot dag. Door het raadplegen van online hooikoortsradars kun je in overleg afstemmen wanneer het voor jou beter is om binnen te blijven;
- Werkplekaanpassingen: indien mogelijk kunnen medewerkers tijdelijk binnen worden ingezet.

Wat kun je als werknemer zelf doen?

- - Mocht je het nog niet gedaan hebben, raadpleeg een arts! Het kan voor iedereen verschillen wat voor soort pollen klachten opleveren en welke medicatie werkt. Ook de effecten van hooikoortsmedicatie kan per persoon verschillen. Raadpleeg deze folder van het UMC Utrecht;
  - Neem je medicatie op tijd: voorkomen is beter dan genezen, wanneer je de medicatie op het juiste moment neemt heb je een stuk minder tot geen last van hooikoorts;
  - Bekijk elke dag de pollenradar via bijvoorbeeld hooikoortsradar.nl.

Onze rol als FNV
Als FNV blijven wij aandringen op veilige, gezonde en werkbare omstandigheden voor iedereen. We roepen werkgevers op om het gesprek over hooikoorts op de bouwplaats en andere seizoensgebonden gezondheidsproblemen serieus te nemen. Daarnaast staan we klaar om leden te adviseren en ondersteunen als ze klachten ervaren en geen gehoor vinden op hun werkplek.

Wil je meer informatie of heb je hier nog vragen over? Stuur een e-mail naar uta@fnv.nl

by Jelle Nieuwenstein