Wonen in een Tiny House
Een nieuwe woonvorm die past in de filosofie van eenvoudiger leven, meer vrijheid, minder spullen en minder belasting voor het milieu: een Tiny House. Het zijn kleine, volwaardige en vrijstaande woningen met een vloeroppervlak van maximaal 50 vierkante meter, met een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk. Jan-Willem en Noortje bouwden hun eigen Tiny House.
In de afgelopen jaren is de Tiny House beweging wereldwijd gegroeid tot een duurzame trend, waar men inmiddels niet meer omheen kan. En what’s not to love? Tiny Houses, letterlijk kleine huizen, zijn tot stand gekomen als milieuvriendelijke woonoplossing. Niet alleen om het huidige tekort aan woonruimte te bestrijden, maar ook om goedkoper te kunnen leven en om weer wat dichter bij de natuur te kunnen staan. De wereld is je achtertuin.
Jan-Willem (studeerde bouwkunde in Delft) en Noortje (heeft museologie gestudeerd en werkt nu als zelfstandige voor culturele evenementen) bouwden zelf hun Tiny House. “We wilden uniek wonen zonder hypotheek en het liefst in een zelfgebouwd huis,” zegt Jan-Willem. “We dachten dat zoiets pas rond je 45e mogelijk zou zijn, maar toen we meer te weten kwamen over de Tiny House beweging zagen wij kans onze wensen direct waar te maken.”
Zo gezegd, zo gedaan. Jan-Willem en Noortje wonen sinds mei 2017 in hun eigen Tiny House, dat 7 meter lang is, en 2,5 meter breed. Door de ruimte slim in te delen hebben ze ongeveer 18 m2 aan woonoppervlak. “Je moet zorgen dat je niet alles wil,” zegt Jan-Willem. “Je moet op zoek gaan naar de essentie van jouw wooncomfort.”
Zelf een Tiny House bouwen: hoe doe je dat?
Volgens Jan-Willem is praten met anderen over je plannen de meest eenvoudige eerste stap. “Vanaf dat moment krijg je vragen die ervoor zorgen dat jij steeds realistischer gaat nadenken over je plannen,” zegt Jan-Willem. “Vanaf dat moment ga je ontwerpen, onderzoeken, sparen en de bouw voorbereiden.”
Bij het ontwerpen van een Tiny House is het belangrijk om eerlijk naar jezelf te blijven. Als je een bankhanger bent moet je de bank ook ontwerpen, en als je een grote verzameling snowglobes hebt waar je aan verknocht bent, dan zal je een plekje hiervoor moeten meenemen in je ontwerp. In totaal hebben Noortje en Jan-Willem ongeveer 35.000 euro aan materiaalkosten gemaakt voor hun Tiny House.
Bij binnenkomst in het Tiny House van Jan-Willem en Noortje vind je links een multifunctionele entresolvloer, waar het stel onder slaapt. Hierboven hebben ze nu een kinderkamer gemaakt. De trap is niets meer dan drie planken, die tegelijkertijd dienst doen als kledingkast. Als je in de woning naar rechts kijkt zie je je de tafel staan, met daarachter de keuken. In de badkamer staan een minibad en een composttoilet. Rechts van de keuken staat de kachel, en daarmee ben je weer terug bij de voordeur.
Noortje en Jan-Willem zijn het meest blij met de entresolverdieping, omdat deze ruimte zo flexibel inzetbaar is. Sinds ze er wonen is het een kantoor, loungeplek en slaapkamer geweest. Nu gaan ze de ruimte gebruiken als kinderkamer.
Het vinden van een geschikte locatie voor je Tiny House is een van de belangrijkste dingen om over na te denken. Gemeenten in de regio tasten voorzichtig de mogelijkheden rondom het plaatsen van Tiny Houses af. Een geschikte locatie blijkt met alle wet- en regelgeving het grootste obstakel. Daarnaast gaat verhuizen niet zo makkelijk als bijvoorbeeld met een caravan. “We moeten het hele huis leeghalen om te voldoen aan het toelaatbare gewicht om te verplaatsen,” zegt Jan-Willem. “Ondertussen verzamel je ook behoorlijk wat spullen in de buitenruimte, zoals planten, een veranda en andere bouwsels. Dat moet ook allemaal weer afgebroken worden en eventueel mee gaan.”
Jan-Willem en Noortje hebben op een aantal verschillende plekken gewoond, waaronder op een tijdelijke plek in Rotterdam op Heijplaat, een aantal dagen op een dak, bij een verzamelgebouw en uiteindelijk zijn ze terecht gekomen op een landgoed van 52 hectare.
De voor- en nadelen van een Tiny House
Een van de grootste voordelen van leven in een Tiny House zijn de zeer lage maandlasten. “We kunnen nu doen wat we willen,” zegt Jan-Willem. “Dit geeft ook een behoorlijke rust in tijden van crisis, zoals nu met corona.” Andere voordelen zijn dat je als bewoner weinig hoeft schoon te maken, en vanwege de compactheid heb je alles bij de hand.
Door te wonen in een Tiny House leef je sneller buiten, en sta je dichter bij de natuur.
Er lopen geen leidingen van en naar het Tiny House van Jan-Willem en Noortje. Ze hebben zonnepanelen, regenwatertanks, een composttoilet en een houtkachel. Op de voedselvoorziening na zijn ze volledig zelfvoorzienend. Dit is een enorm voordeel, maar ook direct een nadeel. Jan-Willem benoemd dat je toch altijd actief bezig moet zijn om je buffers op peil te houden, waaronder stroom en water.
Anderen helpen
Noortje en Jan-Willem helpen ook anderen met het realiseren van hun Tiny droom. Het eerste idee was het maken van casco’s en deze te verkopen. Omdat Jan-Willem de nieuwe economie wilde omarmen, is er uiteindelijk gekozen om een service aan te bieden. De Tiny House Academy richt zich op educatie. “Kennis kun je van vorm blijven veranderen,” zegt Jan-Willem. “Dat maakt het flexibeler en toekomstbestendig.” De Tiny House Academy geeft verschillende soorten lessen aan cursisten, waaronder een ontwerpcursus, tekenen met SketchUp 3D en klimaatcomfort.
Hoe ziet de toekomst eruit?
Tijdens de coronacrisis is het voor Noortje en Jan-Willem lastig om cursisten les te geven. Wanneer de regels worden versoepeld verwachten ze een hoop nieuwe mensen. “Meestal zorgt een crisis voor nieuwe inzichten bij mensen,” zegt Jan-Willem.
“Voor ons persoonlijk mag de toekomst alle vormen hebben,” zegt Jan-Willem. “We dromen wel van een boerderij met een aantal huisjes, dat we in een kleine hechte community mogen leven waar onze huidige buren deel van uitmaken.” Naar verwachting zal de tiny house-beweging over gaan in een geaccepteerde vorm van wonen. Jan-Willem: “Stiekem ben ik al op zoek naar het volgende wat mij zal bewegen.”
FNV | UTA: Voor de UTA’ers in de bouw
Het FNV | UTA Project is er voor de UTA’er: de uitvoerend, technisch of administratief medewerker. Voor deze groeiende groep medewerkers is FNV | UTA een waardevolle partner, onder andere op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, werk en inkomen.
Zo organiseren we momenteel online workshops (ook speciaal voor young professionals), zijn actief op sociale media, schrijven over innovaties in de bouw en houden onze leden up to date door middel van onze website en regelmatige nieuwsflitsen.
Ben je benieuwd of wil je meer weten? Blijf op de hoogte via onze volgende kanalen:
En via deze link kun je je abonneren op de Nieuwsflits!
Cao onderhandelingen: dag 6
De onderhandelingen hebben i.v.m. corona even stilgelegen, maar zijn afgelopen maandag weer hervat. Wij hebben samen met de werkgeversverenigingen besloten in kleinere delegaties de besprekingen op te pakken. Zelf was ik ‘digitaal op afstand’ beschikbaar voor overleg en afstemming.
Beperken onderwerpen
In samenspraak is besloten om het aantal te bespreken onderwerpen te beperken. De onderwerpen die wij vanuit onze kant op de agenda willen houden zijn een loonsverhoging en een regeling om eerder te kunnen stoppen met werken. De onderhandeling werd wat moeizaam geopend maar liep vervolgens constructief. Wel moet ik opmerken dat het een uitdaging zal zijn om tot een cao akkoord te komen.
Loon
In november 2019 hebben wij een voorstel neergelegd voor 5% loonsverhoging. Op dat moment waren er uitdagingen door stikstof en PFAS, daar is nu corona bijgekomen. Gezien deze situatie zal 5% loonsverhoging niet uit de onderhandelingen komen.
Bijna iedereen werkt hard door tijdens deze coronacrisis. Daarnaast zijn de orderportefeuilles en perspectieven binnen veel bedrijven goed. Om die reden vinden wij dat een passende loonsverhoging op zijn plaats is. De werkgevers hebben aangegeven te willen spreken over een beperkte loonsverhoging. De volgende onderhandeling staat dit onderwerp weer hoog op de agenda.
Eerder stoppen met werken
Over een regeling voor eerder te stoppen met werken wordt ook nadrukkelijk gesproken. We spreken over de financiering en de doelgroep. Zowel werknemers op de bouwplaats als UTA werknemers worden zwaar belast. Beiden groepen horen om die reden de mogelijkheid te krijgen om eerder te stoppen met werken.
De werkgevers hebben aangegeven bereid te zijn om tot een regeling te komen. Zij geven echter ook aan een regeling voor UTA werknemers onaanvaardbaar te vinden. Hierin vinden wij helaas geen overeenstemming. Wij willen wel echt dat er ook een regeling voor UTA werknemers komt.
Andere onderwerpen
Belangrijke onderwerpen zoals uitbetalen van de reistijd en overuren en indelen werktijd, staan helaas niet meer op de agenda voor deze cao.
Het uitgangspunt is om de onderhandelingen voor een cao voor 2021 te starten in oktober of november dit jaar. Dit is gelukkig al over een paar maanden. Wij doen er alles aan om deze onderwerpen dan heel hoog op de agenda te krijgen. Het zijn onderwerpen waar goede afspraken over gemaakt moeten worden. Daarnaast blijven wij ons inspannen om ervoor te zorgen dat de werkdruk verminderd wordt.
What’s next?
Op 23 juni worden de cao-onderhandelingen voortgezet. Heb je vragen? Je kan altijd een mail sturen naar: uta@fnv.nl. Ook ben ik samen met Hans Crombeen (hoofd onderhandelaar) op dinsdag 16 juni van 16.30 – 17.30 uur en vrijdag 19 juni van 12.00 – 14.00 uur live op de chat via onze website www.fnvuta.nl, waar je dan direct vragen aan ons kan stellen.
Hartelijke groet,
Laura van Beers
Wees er snel bij: nog meer online workshops!
Begin mei zijn wij, samen met Professionals FNV en FNV Zelfstandigen, gestart met online workshops en webinars. Toen stonden er 'slechts' 30 trainingen op het programma, maar er komen elke dag nieuwe bij en inmiddels staan er meer dan 60 workshops in de planning. Ons aanbod is enorm gevarieerd, dus er is vast en zeker een onderwerp bij, waar jij je verder in wil verdiepen en ontwikkelen.
Let op: onze workshops blijken razendpopulair en lopen snel vol. Het aantal deelnemers is beperkt, dus wees er snel bij om je in te schrijven!
Alle workshops zijn gratis voor leden van FNV. Soms zijn ook niet-leden welkom om kosteloos een workshop te volgen, bijvoorbeeld bij de speciale 'student editions' voor young professionals uit de bouwsector.
Een greep uit het aanbod:
Student edition: zelf starten of toch solliciteren?
Speciaal (en alleen) voor studenten! Je bent toe aan een volgende stap maken in je loopbaan of na je studie en twijfelt tussen een functie in loondienst of een eigen onderneming. Of misschien heb je een ontzettend leuk idee om naast je baan te doen? Gratis voor alle studenten uit de bouwsector, dus ook als je geen lid bent van FNV.
Geen paniek! Maar… wat nu!?
Deze online training is bedoeld voor iedereen die te kampen heeft met onzekerheid en stress. De training is erop gericht om meer inzicht in jezelf te krijgen en meer grip op je handelen. In deze training van 3x 1,5 uur) komen de verschillende onderdelen aan bod, zoals wat is stress, vertrouw op jezelf, op je flexibiliteit en improvisatie-vermogen. De Cirkel van Invloed en betrokkenheid van Covey is hierbij de basis.
Profileren via LinkedIn
Straalt jouw LinkedIn profiel uit wat jij wilt? Wat kun je doen om authentiek te profileren, een goede indruk te maken en de juiste keuze te maken voor jouw profielfoto? Positieve beïnvloedingsprincipes, reclametechniek en communicatietips zijn de ingrediënten van dit webinar.
Bekijk hier het complete aanbod!
Bij elke workshop vind je meteen een formulier om je aan te melden. Je ontvangt een bevestiging van je inschrijving en vlak voor de training krijg je de inloggegevens toegestuurd.
Onderzoeksresultaten werken in coronatijden
Uit het onderzoek van FNV Bouwen en Wonen naar de ervaringen van werknemers in tijden van corona, geeft bijna 1 op de 4 respondenten aan moeite te hebben met de balans tussen werk en privé. Tevens zegt 27 procent meer tijd kwijt te zijn aan de werkzaamheden.
FNV Bouwen en Wonen heeft tussen 16 en 26 april een online vragenlijst uitgezet onder leden en niet-leden om zo de ervaringen te inventariseren over het werken in deze coronatijd. De vragenlijst is door ruim 1000 werknemers in de bouwsector ingevuld. Deze werknemers zijn werkzaam in verschillende deelsectoren in de bouw. Veruit de meeste respondenten vallen onder de cao Woondiensten en de cao Bouw en Infra, waar ook UTA-medewerkers onder vallen.
Het merendeel van de respondenten geeft aan dat de werkgever de coronacrisis serieus neemt. Dit is niet overal het geval. 1 op de 7 vindt dat de werkgever de huidige situatie onvoldoende serieus neemt. Dit uit zich bijvoorbeeld in slechte communicatie vanuit de werkgever over de maatregelen, of in het niet naleven van de maatregelen.
Arbeidsvoorwaarden
Alle respondenten van het onderzoek hebben aangegeven dat het vakantiegeld niet wordt ingehouden vanwege de coronacrisis. Wel wordt bij 6 procent de vakantiedagen gedwongen opgenomen. Bij 5% wordt de werktijd ingekort.
25 procent van de deelnemers aan het onderzoek zegt dat de uitzendkrachten en flexwerkers naar huis zijn gestuurd vanwege de coronacrisis.
Werkdruk op kantoor
Op de stelling ‘ik werk nog steeds op kantoor en daar zijn de omstandigheden goed’ heeft een grote meerderheid, ruim 60 procent, aangegeven het hiermee eens te zijn. 8 procent van de respondenten geeft aan dat de omstandigheden op kantoor niet goed zijn. In het veld beschikbaar voor opmerkingen hebben meerdere deelnemers aan het onderzoek aangegeven dat lang niet al het kantoorpersoneel zich houdt aan de 1,5 meter afstand.
De balans tussen werk en privé door de coronacrisis is een belangrijk punt. Bijna 1 op de 4 deelnemers aan het onderzoek geeft aan hier moeite mee te hebben. Dit komt bijvoorbeeld omdat er meerdere personen in een huishouden thuis werk, dan wel schoolwerk, moeten uitvoeren.
27 procent geeft aan meer tijd aan zijn/haar werk kwijt te zijn tijdens de coronacrisis. Daarnaast geeft 17 procent aan dat het moeilijk is om werk van zich af te zetten in deze tijd. Dit komt bijvoorbeeld door een toename van de verantwoordelijkheden vanwege de coronacrisis, of bijkomende extra werkzaamheden. Ook gaven werknemers in leidinggevende functies aan meer tijd kwijt te zijn aan het aansturen van collega’s en aan logistieke problematiek.
Meer dan helft van de respondenten geeft aan met plezier te werken ondanks de coronacrisis.
Thuis werken
Door de coronacrisis werken er momenteel veel mensen thuis. Bij 73 procent van de respondenten lukt het om alle werkzaamheden thuis uit te voeren. Veel mensen voelen zich hier prettig bij en laten weten dat thuiswerken de nieuwe standaard zou moeten zijn. Bij 11 procent gaat het thuiswerken minder goed, of helemaal niet. In sommige gevallen ontbreken er voorzieningen of is het niet mogelijk om thuis te werken vanwege de thuissituatie.
Over het algemeen gaven de respondenten aan dat zij beschikken over goede thuiswerkmogelijkheden, en hierbij voldoende worden ondersteund door de werkgever. De werkgever leent bijvoorbeeld laptops en bureaustoelen uit om het thuiswerken makkelijker te maken. Toch geeft 15 procent van de respondenten aan dat zijn/haar leven een stuk moeilijk is geworden door het werken vanuit huis. Een enkeling geeft aan de indruk te hebben dat de werkgever van afstand meekijkt met de thuiswerker.
Werken op de bouwplaats
Twee weken geleden is het protocol ‘Samen veilig doorwerken’ aangescherpt om te zorgen voor veiligere werksituaties in de bouw. In de praktijk houden veel werkgevers en werknemers zich niet aan dit protocol, of kunnen dit niet. Dit blijkt uit het onderzoek van FNV Bouwen in Wonen, waarin 23 procent van de deelnemers aangeeft dat de maatregelen uit het protocol niet worden nageleefd. Uit het onderzoek blijkt dat regels veel strenger moeten worden nageleefd en gehandhaafd om te kunnen blijven doorwerken. FNV Bouwen en Wonen pleit ervoor dat de Inspectie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat controleren en handhaven.
Lees hier (aangepaste presentatie door Vincent) alle onderzoeksresultaten.
Wil je je ervaringen delen over de gevolgen die de coronacrisis heeft voor jou en je werk? Neem contact met ons op via uta@fnv.nl .
Online aanbod workshops van start!
We zijn er klaar voor. Geheel coronaproof gaan we starten met online workshops en trainingen. FNV|UTA wil je graag blijven ondersteunen in je persoonlijke ontwikkeling. Daarom starten we vanaf volgende week met ons online aanbod workshops en trainingen, speciaal samengesteld voor jou.
FNV|UTA heeft samen met Professionals FNV en FNV Zelfstandigen het aanbod samengevoegd tot één uitgebreid programma van online workshops. Bekijk hier het totale aanbod!
Door het uitgebreide assortiment zit er altijd iets bij dat jou van pas komt, of je nu werknemer bent of zelfstandige. Een greep uit het aanbod:
Out of the box
Hoe kom je tot innovatieve oplossingen voor je vraagstuk? Hoe doorbreek je bestaande denkpatronen? De wereld verandert snel en organisaties willen hun waarde kunnen toevoegen. In deze online workshop krijg je inzicht in verschillende brainstormtechnieken die je direct kunt toepassen in je werk. Ook jij kunt écht tot nieuwe waardevolle ideeën komen.
Adviseren
Mensen geven graag, vaak en veel advies. Om daarmee anderen te helpen hun doelen te bereiken of om hun persoonlijke of professionele situatie verbeteren. Maar hoe stel je vast wat een verbetering is? Welke kwaliteiten en vaardigheden moet je bezitten om deskundig advies te kunnen geven? Deze onlineworkshop bevat theorie, tips, praktijkvoorbeelden en oefeningen. Je krijgt inzicht in de basisvaardigheden die nodig zijn om een professioneel adviseur te worden en leer je jouw eigen adviesstijl te ontwikkelen.
Tijd voor eigen regie
Denk jij al na over hoe het straks verder gaat? En vooral over wat jij daarin zelf wilt doen? Neem de tijd om dat eens goed door te denken. Het hoeft geen radicale verandering te zijn, maar misschien wel wat duidelijk nieuwe accenten in je huidige werk en leven. Maar hoe doe je dat in een tijd waarin alles onduidelijk en onzeker is?
Personal Branding
Om succesvol te ondernemen, zijn in elk geval twee zaken cruciaal: toegevoegde waarde en zichtbaarheid. Juist voor de ZZP-er is die zichtbaarheid van groot belang: je moet meestal eerst jezelf verkopen en dan pas je product of dienst. Hoe zorg je er nu voor dat je op een juiste manier zichtbaar bent voor je doelgroep? En ze vol vertrouwen bij jou klant worden?! Dat leer je in deze interactieve online training. Er komt nog een workshop speciaal voor werknemers.
Online werkvormen
Ontdek werkvormen die werken! In deze korte kennisclinic deelt Merianka haar eigen ervaringen met online werkvormen voor coaches en trainers. Weg met de saaie meetings. Meer aandacht, meer impact en meer energie!
Hoe werkt het?
Schrijf je hier in. Je ontvangt een bevestiging van je inschrijving en vlak voor de training krijg je de inloggegevens toegestuurd. Alle trainingen, workshops en webinars zijn kosteloos beschikbaar voor jou als lid. Ontmoeten, samenwerken en ontwikkelen, thuis achter je computer!
Kijk hier voor het totale aanbod en om je aan te melden.
Digitale controle op thuiswerkers
Door de coronacrisis zijn we in korte tijd massaal gaan thuiswerken. Tegelijkertijd is er een nieuw soort dienstverlening bijgekomen, dat erop gericht is om werknemers op afstand in de gaten te houden. Op de servers van de werkgever, op laptops en telefoons kan deze software worden geïnstalleerd.
Door deze software kan de werkgever onder andere inzien wanneer er door de werknemer wordt ingelogd, hoeveel e-mails er worden verstuurd, hoeveel toetsaanslagen er worden gemaakt en wat het surfgedrag op het internet is. Daarnaast kunnen er schermafbeeldingen worden gemaakt en webcamfoto’s om te kijken of de werknemer aan zijn of haar laptop zit.
Met deze digitale controle kan de werkgever inzichtelijk krijgen of de werknemer, die nu op afstand werkzaam is, de werkzaamheden uitvoert. Deze controle is niet anders dan wat de werkgever op de werkvloer doet. Echter is deze controle zichtbaar en weten de werknemers hier van. In de regel weten thuiswerkers niet welke digitale controlemogelijkheden de werkgever inzet om toezicht te houden op de medewerkers. Ook weten de thuiswerkers niet of dit allemaal past binnen de kaders van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).
Wat kun je doen?
Vraag aan je werkgever of er controleprogramma’s zijn geïnstalleerd op je apparaten en om welke programma’s het gaat. Ook kun je vragen hoe lang de gegevens worden bewaard. In verschillende bedrijven zijn er afspraken met de ondernemingsraad gemaakt over het vastleggen van werknemersgegevens. Wellicht is dit ook het geval binnen jouw bedrijf. Ga na of er een dergelijke afspraak is gemaakt en wat de precieze inhoud van die afspraak is.
Als een werkgever transparantie verlangt van medewerkers over wat ze gedurende de werkdag uitvoeren, dan is het ook dat er transparantie is over wat er aan gegevens wordt verzameld. Ga in ieder geval het gesprek aan en kom op zo’n manier tot een oplossing.
Wij horen graag jouw ervaringen met controleprogramma’s, neem contact met ons op via uta@fnv.nl .
Peiling gevolgen van corona op het werk
Nederland is in de ban van het coronavirus. Iedereen wordt geconfronteerd met strenge maatregelen en we merken de effecten in het werk. In deze korte vragenlijst leggen we jullie enkele vragen voor over de gevolgen van corona op jouw werk. Deze vragenlijst kan worden ingevuld door medewerkers in de sector bouwen en wonen, zowel leden als niet-leden. Dus stuur de link naar de vragenlijst gerust door.
Volgens de eerste ervaringscijfers van het EIB (Economisch Instituut voor de Bouw) werkt zo’n 20% van het UTA-personeel in de bouw thuis. Ook blijkt dat 5% van het UTA-personeel zich de afgelopen tijd heeft ziekgemeld, in sommige gevallen uit voorzorg.
Nieuwe opdrachten nemen af
De meeste bouwactiviteiten gaan door, maar uit de gegevens van EIB blijkt dat de stroom aan nieuwe opdrachten afneemt. Het zijn hier vooral de offerteverzoeken die teruglopen. Een groot deel van de bouwbedrijven met personeel merkt nu al de gevolgen van de coronacrisis. Slechts een op de tien bedrijven met personeel ervaart nog geen terugloop in nieuwe opdrachten. Voor een deel van de bedrijven geldt dat opdrachten niet door kunnen gaan en dat al uitstaande offertes weer worden ingetrokken.
Merk jij in jouw werk gevolgen van de coronacrisis? Klik hier om de vragenlijst in te vullen.
Discus Project: Digitalisering van de bouw in Europa
Afgelopen 23 januari was George Evers van FNV Bouwen en Wonen in Rome. Vertegenwoordigers uit verschillende Europese landen waren bijeen voor het Discus project. Dit project is bedoeld om de ontwikkeling van de digitalisering van de bouw in verschillende landen te inventariseren en na te gaan hoe de arbeidsverhoudingen veranderen. Zo werd er onder andere stilgestaan bij de samenwerking tussen mens en machine.
Het Discus Project (Digital Transformation in the Construction Sector) denkt in het bijzonder na over hoe de samenwerking tussen sociale partners ertoe kan leiden dat digitalisering niet direct negatieve gevolgen heeft voor de werkgelegenheid en de kwaliteit van het werk.
Technologische vernieuwingen
De komende jaren krijgt de bouwsector te maken met een veelheid aan technologische vernieuwingen, waaronder het toepassen van kunstmatige intelligentie (AI), robotisering, drones, BIM, inzet van gamification en Internet of Things. Een belangrijke ontwikkeling in de bouw is het werken met data die al deze vernieuwingen met zich meebrengen.
Er wordt ook gesproken over datagedreven bouwen. De digitalisering staat niet op zichzelf, het kan in samenhang worden gezien met de discussie over de energietransitie.
In de discussie over digitalisering lag aanvankelijk het accent op het verdwijnen van banen. Inmiddels gaat de discussie meer over de samenwerking tussen mens en machine: welke taken passen het best bij een robot, en welke taken bij de mens?
De onderwerpen die spelen bij de veranderingen door digitalisering zijn:
- Het verdwijnen van banen of delen daarvan en het ontstaan van nieuwe banen,
- De wijze waarop het werk wordt georganiseerd met het oog op duurzame inzetbaarheid,
- Arbeidsomstandigheden: wordt het werk veiliger door de inzet van technologie? De vraag is of er ook nieuwe risico’s ontstaan en welke dat dan precies zijn,
- Privacy van werknemers: nu steeds meer data wordt verzameld is de bescherming van gegevens van werknemers een belangrijk onderwerp. Mogelijkheden om werknemers te volgen zitten inmiddels ingebakken in systemen zoals track and trace en gps,
- Tenslotte is er discussie over het niveau waarop activiteiten ondernomen kunnen worden: sectoraal, regionaal, landelijk en/of Europees.
Landenvergelijking
Er zijn veel overeenkomsten tussen de landen (België, Bulgarije, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië en Spanje) die een presentatie hielden tijdens de bijeenkomst in Rome. Hieronder volgen de belangrijkste overeenkomsten tussen de landen:
- De bouw is een belangrijke economische sector, die fors is getroffen door de crisis. De bouw trekt inmiddels weer flink aan, mede vanwege de opgave van de klimaatverandering. Er wordt verwacht dat de klimaatverandering veel werkgelegenheid zal opleveren.
- Er zijn veel kleine bedrijven en zelfstandig ondernemers actief in de bouw. Hiermee in samenhang is dat het innovatievermogen als gering wordt gezien. Er wordt weinig geïnvesteerd in R&D (Research en Development).
- Er moet fors worden geïnvesteerd in werknemers om aan de opgave die er ligt te kunnen voldoen. Daarom zijn er twijfels of het huidige opleidingsstelsel in staat is om de snelle veranderingen bij te houden en de opleidingsprogramma’s aan te passen.
- Datadelen wordt een must wil de samenwerking in de keten in de bouw van de grond komen.
- De kwaliteit van het werk moet naar een hoger plan worden getild en er moet worden voorkomen dat werk op een arbeidsdelige manier wordt georganiseerd.
Er is een aantal onderwerpen benoemd die belemmerend kunnen werken als het gaat om digitalisering:
- Op de bouwplaats zijn niet voldoende digitale middelen aanwezig (zoals een iPad). Daarnaast is er geen rekening gehouden met verschillende talen.
- De constatering is dat er sprake is van weerstand onder medewerkers op de bouwplaats om digitaal te werken. Dit komt mede omdat zij nog niet in voldoende mate digivaardig zijn. De medewerkers worden onvoldoende betrokken bij het implementatieproces van de digitalisering en worden geconfronteerd met andere manieren van werken.
Per land vallen een aantal specifieke punten te benoemen in het kader van digitalisering en technologische ontwikkelingen.
Duitsland:
- Digitalisering wordt gezien als een kans, maar de verwachting is dat de werkgelegenheid zal afnemen.
- BIM wordt gezien als een centraal thema voor alle delen van bouwbedrijven, waarbij de belemmering is dat er nog niet echt sprake is van standaardisatie. Voor deze standaardisatie wordt actie vanuit de overheid verlangd. Een belangrijk vraagstuk is wie precies de eigenaar is van de data. Daarnaast worstelen bedrijven met de vraag hoe digitalisering meer gaat leven bij werknemers.
- De vakbond zet in op het in stelling brengen van de ondernemingsraden door digitalisering bij hen op de agenda te zetten. Aandachtspunten zijn de negatieve gevolgen van digitalisering, de werktijden en de controle van werknemers.
Frankrijk:
- Digitalisering beperkt zich niet tot BIM, maar BIM speelt zeker een belangrijke rol bij het innovatieproces in Frankrijk. De overheid heeft de afgelopen jaren een programma gehad om BIM te promoten, maar dat is niet gelukt. Om die reden heeft de overheid nu het programma BIM 2022 gelanceerd met als doel om in dat jaar alle bedrijven aangesloten te krijgen op BIM. Er is voor dit programma een stuurgroep in het leven geroepen, bestaande uit de overheid en werkgevers. De vakbonden zijn hier niet bij betrokken.
- Er zijn veel BIM trainingen, maar de implementatie op de werkvloer verloopt traag. Daarom is er twijfel of dit overheidsprogramma zijn doelstellingen zal halen. Er is een apart programma ontwikkeld om het bewustzijn over digitalisering onder werknemers te stimuleren.
- Een aandachtspunt is het gebruik van data. Door BIM komt er veel data beschikbaar (big data) die voor beleidsdoelen en sturing gebruikt kan worden. De discussie moet gaan over het verzamelen en het gebruik van deze data (inclusief de data die wordt verzameld over werknemers).
- In Frankrijk speelt verder platformwerk (digitale platforms waarop vraag en aanbod van tijdelijk werk bij elkaar gebracht worden), dus op welke wijze platformwerk wordt ingezet en gebruikt in sectoren.
België:
- Er zijn steeds meer andere groepen werknemers in de bouw aanwezig, zoals meer kantoorpersoneel. Er zijn veel kleine bedrijven in de bouw, die een afwachtende houding hebben als het gaat om het implementeren van digitalisering. De kleine bedrijven kijken de kat uit de boom, want zij willen niet nu investeren als niet duidelijk is of de nieuwe technologie in de toekomst stand houdt.
- De verwachting is een verlies aan banen, maar ook de komst van nieuwe banen zoals BIM experts en drone piloten. Verder is de verwachting meer veiligheid, welzijn en autonomie van werknemers, maar ook meer controle en psychosociale arbeidsbelasting (psa).
Bulgarije:
- Dit land heeft een apart probleem, niet zozeer of er BIM opgeleid personeel is, want er is bijna geen bouwpersoneel aanwezig. De meeste werknemers werken in andere landen van de EU vanwege de betere verdiensten.
Democratie is belangrijk bij digitalisering
In Rome klonk de waarschuwing vanuit de vakbonden dat technologische ontwikkelingen vooral door Amerikaanse bedrijven wordt gedomineerd en dat de EU zich meer zou moeten inspannen om deze dominantie te doorbreken.
De kleine bedrijven die te weinig innovatief zijn moeten worden geholpen bij het vergroten van hun innovatievermogen. De overheid kan hierbij een rol spelen.
De vakbonden moeten zich bezig houden met digitalisering, waarbij de slogan is: ‘zit je aan tafel of sta je op de menukaart.’
Tenslotte werd gesteld dat democratie een belangrijke waarde is bij digitalisering. Dat betekent dat er sprake moet zijn van zeggenschap bij alle betrokkenen. Uitdrukkelijk werd verwezen naar China waar de zeggenschap bij digitaliseringsontwikkelingen zeer beperkt is en waar een tendens bestaat naar een totalitaire staatsvorm gefaciliteerd door digitalisering.
Corona-protocol voor de Bouw: Samen veilig doorwerken
Er zijn vrijdagavond protocolafspraken gemaakt om veilig te kunnen werken in de bouw tijdens de coronacrisis. Dit protocol moet duidelijkheid bieden aan bedrijven, opdrachtgevers, klanten en alle werkenden over veilig werken.
Het uitgangspunt van het protocol ‘Samen veilig doorwerken’ zijn de geldende adviezen en maatregelen van het RIVM en zal doorlopend worden aangepast op basis van de laatste adviezen. Het protocol is gebaseerd op de zogenoemde arbeidshygiënische strategie. Deze strategie bestaat er uit dat op eerste plaats maatregelen worden getroffen om besmetting te voorkomen wanneer er wordt gewerkt op een plek met besmettingsrisico.
Een aantal specifieke situaties wordt in het protocol beschreven. Zoals de aanpak wanneer werknemers samen in een bus reizen, of wanneer een medewerker behoort tot een hoogrisico groep. Daarnaast komt er op elke bouwplaats een ‘corona-toezichthouder’.
Thuiswerken
Het onderwerp thuiswerken komt ook aan bod. Zo beschrijft het protocol wanneer werknemers moeten thuisblijven en dat thuiswerk georganiseerd wordt als de functie dat toelaat. Dit laatste is voornamelijk voor UTA-werknemers van belang. Bekijk ook onze tips over prettig en gezond thuiswerken.
Het protocol ‘Samen veilig doorwerken’ is opgesteld in overleg met werkgeversorganisaties en de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Milieu en Wonen. Daarnaast ondersteunen andere organisaties in de bouw het protocol, zoals Aedes, Onderhoud NL, Techniek Nederland en de Woonbond.
Partijen de Helpdesk Corona Bouw en Techniek ingericht. Dit is een centraal loket voor vragen, informatie en om overtredingen van de regels van veilig samen doorwerken te melden. Op 31 maart wordt er een webinar georganiseerd over het protocol. Klik hier voor meer informatie en om je aan te melden.
Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Meld je hier aan voor de Nieuwsflits!
