Jelle Nieuwenstein
Download de handleiding voor een goede overwerkregeling
Overwerk? Zo maak je samen goede afspraken!
In de bouwsector wordt veel overgewerkt. Vaak structureel, vaak zonder heldere afspraken. En dat terwijl overwerk geen vanzelfsprekendheid is.
Daarom is het belangrijk dat er binnen jouw bedrijf duidelijke, eerlijke en toekomstbestendige afspraken worden gemaakt over overwerk. Afspraken waar zowel werknemers als werkgevers achter kunnen staan. Maar hoe pak je dat aan?
Download de handleiding voor het opstellen van een overwerkregeling
De FNV heeft een praktische handleiding ontwikkeld voor ondernemingsraden (OR), personeelsvertegenwoordigingen (PVT) en werknemers. In de handleiding vind je:
- Welke keuzes je kunt maken over de compensatie van overuren
- Waar je op moet letten bij het maken van afspraken
- Hoe je voorkomt dat afspraken in de praktijk alsnog ongunstig uitpakken
- Hoe de FNV jullie kan ondersteunen in het overleg
Waarom nu?
In de afgelopen cao Bouw & Infra is een eerste stap gezet richting een overwerkregeling. Maar de daadwerkelijke invulling moet de komende tijd binnen bedrijven worden gemaakt. Juist nu is het moment om met je OR of PVT aan tafel te gaan.
Belangrijk: Wat je nu afspreekt, kan voor jaren bepalen hoe er met overwerk wordt omgegaan binnen jouw bedrijf. Daarom is goede voorbereiding essentieel.
Samen sterk met de FNV
De FNV heeft veel ervaring met het maken van eerlijke afspraken over overwerk. We kunnen met jullie meelezen, afspraken toetsen en adviseren. Of zelfs helpen om het onderwerp op de agenda van de OR te zetten als dat nodig is.

Download de handleiding hier:
Download de handleiding hier:
Intern doorgroeien in de bouw: waar moet je op letten?
Intern doorgroeien is niet alleen een kans, maar ook een proces wat goede voorbereiding verwacht. Hieronder vind je tip met waar je op moet letten als je intern wil doorgroeien.
Scholing en certificering
Volgens de cao heb je recht op ontwikkeling en scholing. Via Volandis of het Opleidings- & Ontwikkelingsfonds Bouw & Infra (O&O-fonds) kun je vaak (deels) betaalde cursussen of opleidingen volgen, bijvoorbeeld voor leidinggeven, veiligheid (VCA-VOL) of digitale bouwprocessen (BIM).
Let op je functie-indeling en loon
Als je doorgroeit naar een nieuwe functie, verandert mogelijk ook je functie-indeling en bijbehorend loongebouw. De cao Bouw & Infra kent duidelijke functiegroepen en loonschalen. Zorg dat je nieuwe werkzaamheden ook formeel erkend worden en dat je functie en salaris daarop worden aangepast.
Veiligheid en gezondheid
Een hogere functie brengt vaak meer verantwoordelijkheid mee. Denk hierbij ook aan de zorgplicht voor veiligheid en gezondheid van collega’s op de bouwplaats. De cao verplicht werkgevers om hier voldoende ondersteuning voor te bieden.
Overuren en werktijden
Nieuwe functies kunnen andere werktijden of verantwoordelijkheden met zich meebrengen. Houd rekening met de cao-afspraken over werk- en rusttijden, overwerk en toeslagen.
Wil je meer informatie of heb je hier nog vragen over? Stuur een e-mail naar uta@fnv.nl
Het belang van passende werkkleding voor vrouwen
De techniek- en bouwsector verandert. En dat is hard nodig ook. Want hoewel het aantal vrouwen in de sector de afgelopen jaren flink is gestegen, zijn er nog steeds obstakels die ervoor zorgen dat veel vrouwen de sector verlaten. Eén van die obstakels? Werkkleding die niet goed past. Dat is geen modeprobleem, maar een veiligheidsrisico én een teken dat vrouwen nog lang niet altijd serieus worden genomen op de werkvloer.
Uit het rapport ““Regel dat ze wil blijven. Een verkennend onderzoek naar gender(on)gelijkheid in technische sectoren in Nederland”” van Women INC. blijkt dat maar liefst 65% van de vrouwen met een technische opleiding uiteindelijk de sector verlaat. Bij mannen ligt dat percentage op 42%. Wat is er nodig om vrouwen in de bouw te behouden? Dat vroegen we aan vrouwen uit de sector zelf. Eén ding is duidelijk: werkgevers moeten zorgen voor een inclusieve én veilige werkomgeving. Passende werkkleding speelt daarin een belangrijke rol.
Uniseks werkkleding
Werkkleding hoort je te beschermen. Maar als je broek te wijd is en van je heupen zakt, je kniebeschermers op de verkeerde plek zitten, of je jas te wijd is waardoor je overal blijft hangen, dan helpt die kleding je niet. Dan zit het in de weg. Of erger nog. Dan vormt het een gevaar.
Veel vrouwen in de bouw krijgen nog steeds “uniseks” kleding. In de praktijk betekent dat vaak mannenkleding in een kleinere maat, zonder rekening te houden met vrouwelijke lichaamsvormen, zoals de heupen, taille of een andere pasvorm. Ook schoenen zijn vaak niet geschikt. Vrouwen krijgen werkschoenen die te breed zijn of onvoldoende ondersteuning bieden. En persoonlijke beschermingsmiddelen zoals handschoenen of veiligheidsbrillen zijn zelden afgestemd op hun lichaamsbouw.
Een wereldwijd probleem
Dat dit probleem niet alleen in Nederland speelt, blijkt uit cijfers wereldwijd. In Australië zegt 57 procent van de vrouwen in de techniek dat ze soms maar hun eigen kleding dragen, omdat er geen werkkleding voor hen beschikbaar is. In Engeland draagt slechts 10 procent van de vrouwen een werkbroek die goed zit. In Canada heeft ruim de helft minstens één keer beschermingsmiddelen gedragen die niet pasten.
Zo kan het ook
Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen. Zo heeft Heijmans een aantal kledingstukken speciaal voor vrouwen beschikbaar gesteld. BAM introduceerde zelfs een complete kleding- en schoenenlijn.
Maaike werkt als werkvoorbereider bij Van Wijnen en weet uit eigen ervaring hoe belangrijk passende werkkleding is. "Wij kregen broeken die al jaren oud waren. De mannen scheurden er al bijna uit, en ik had binnen één jaar tijd zeven nieuwe nodig. Gelukkig droeg ik er altijd een legging onder, want ze scheurden tot aan m’n knieën open."
Voor vrouwen was er simpelweg geen passende kleding beschikbaar. "Het waren rechte mannen broeken zonder stretch. Niet gemaakt voor vrouwen. Toen iemand van kantoor zei dat het écht niet kon dat ik met gescheurde broeken liep, zei ik dat zij dan maar betere kleding moeten regelen.”
Aanvankelijk kreeg ze te horen dat ze niet zo moest zeuren. "Maar ik bleef het aankaarten, ook bij leidinggevenden. Je moet soms gewoon brutaal zijn om iets voor elkaar te krijgen." En dat lukte. Inmiddels is er speciale werkkleding voor vrouwen beschikbaar. "Het zit gewoon veel beter. Je kunt je vrij bewegen, en je merkt meteen dat het ook iets doet met je werkplezier. Je voelt je serieuzer genomen, want het ziet er gewoon een stuk professioneler ook. Ook ben ik veel minder chagrijnig omdat ik niet langer drie keer per dag vast komst te zitten."
Maaike roept andere vrouwen op om ook hun stem te laten horen: "Blijf volhouden. Werkgevers moeten verplicht worden om kleding aan te bieden die écht past. Het is geen extraatje. Het is het minimale dat je mag verwachten."
In actie komen voor jezelf én anderen
Verandering begint met het aankaarten van wat niet werkt. Vraag om passende kleding en beschermingsmiddelen. En je hoeft dat niet alleen te doen. Praat met collega’s, meld het bij je leidinggevende en sluit je aan bij een vakbond zoals de FNV, die zich inzet voor gelijke en veilige werkomstandigheden. Samen maken we ons sterk voor werkkleding die wél past bij vrouwen in de bouw.
Sluit je aan en word lid van de FNV!
Aafke over kolfruimtes op de bouwplaats: “ik wilde er geen ‘ding’ van maken”
Aafke over kolfruimtes op de bouwplaats: “ik wilde er geen ‘ding’ van maken”
Werkgevers zijn volgens de wet verplicht om geschikte kolffaciliteiten te bieden. Toch zorgt kolven op de bouwplaats nog voor de nodige uitdagingen. Wij spraken met Aafke, al 19 jaar werkzaam bij Heijmans, over haar ervaringen met kolven op de bouwplaats.
Aafke is momenteel programmamanager Duurzaamheid, en heeft een achtergrond in civiele techniek. Ze heeft drie kinderen die ze borstvoeding heeft gegeven terwijl ze werkte.
Hoe was het om te kolven op je werk?
“Het was soms even zoeken naar een geschikte plek, en ik heb op allerlei verschillende locaties gekolfd: in keten met dunne wandjes, op het toilet, zelfs in een bezemkast. Dat vroeg wat creativiteit en flexibiliteit, en echt ontspannen was het niet altijd – zeker niet als anderen het apparaat konden horen.”
Was er binnen Heijmans aandacht voor jouw behoefte om te kolven?
“Eigenlijk niet. Ik heb nooit vooraf een gesprek gehad over waar of hoe ik kon kolven. Het onderwerp kwam simpelweg niet ter sprake. Niet omdat ze het niet zouden willen ondersteunen, maar het leeft gewoon niet. En zelf wilde ik er ook geen "ding" van maken. Dus ik regelde het stilletjes.”
Waren er voorzieningen geregeld?
“Op het hoofdkantoor is er een kolfruimte, maar op de bouwplaatsen of kleinere kantoren is dat vaak niet het geval. Het gesprek daarover heb ik ook niet gevoerd. Ik heb nooit vooraf met mijn leidinggevende besproken hoe ik dat wilde aanpakken.”
Wat had je graag anders gezien?
“Dat het onderwerp op de agenda staat. Niet alleen vanuit wetgeving, maar vanuit bewustzijn en steun. Simpele dingen zoals een ruimte met een slot, stromend water, een koelkastje. En vooral: dat het bespreekbaar is. Een ruimte hoeft er ook niet altijd te zijn, maar wel wanneer het voor een collega een bepaalde periode wel van belang is.”
Was kolven van invloed op jouw werk of carrière?
“Ik heb het gevoel dat ik tijdens mijn zwangerschapsperiodes geen salarisverhoging heb gekregen. Het voelde soms alsof mijn verlof me dat 'kostte', ook al is zwangerschapsverlof gewoon een recht. Daarnaast werd er nauwelijks rekening gehouden met de werkdruk of reistijd -— zes uur 's ochtends de deur uit met een jong kind is echt pittig en even schakelen in een nieuw ritme.”
Wat zou je andere vrouwen aanraden?
“Bespreek vooraf met je leidinggevende je plannen rondom kolven. Niet als een "eis", maar als iets normaals. Zorg dat je samen nadenkt over een goede plek, tijd en ondersteuning. Het zou heel normaal moeten zijn dat vrouwen zich daarin gesteund voelen.”
Ken je rechten
Veel vrouwen in de bouw zijn niet volledig op de hoogte van hun rechten of voelen zich niet gesteund om hun rechten op te eisen. Het is belangrijk om het onderwerp bespreekbaar te maken.
Samen met jou willen we hier verandering in brengen. Zodat er in de toekomst overal geschikte kolfruimtes zijn en vrouwen met een gerust hart kunnen kolven op het werk. Sluit je aan bij ons netwerk en word lid van de FNV.
Regels voor kolfruimtes op kantoor en de bouwplaats
Werkgevers hebben een wettelijke verplichting om geschikte kolffaciliteiten te bieden. Ondanks deze regels zorgt kolven op de bouwplaats voor de nodige uitdagingen. Werkgevers besteden hier nog te weinig aandacht aan. In dit artikel lees je over de wettelijke verplichtingen.
Wettelijke verplichtingen voor kolfruimtes
Volgens de Nederlandse wetgeving zijn werkgevers verplicht om een geschikte ruimte beschikbaar te stellen voor het kolven of geven van borstvoeding. Deze verplichting is vastgelegd in het Arbobesluit (artikel 3.48) en de Arbeidstijdenwet (artikel 4.8).
-
De kolfruimte moet voldoen aan de volgende eisen:
-
- Afsluitbaarheid: De ruimte moet van binnenuit afsluitbaar zijn om privacy te waarborgen;
- Privacy en rust: De ruimte moet voldoende privacy bieden en rustig en afgezonderd zijn;
- Inrichting: Er moet een bed of rustbank aanwezig zijn;
- Klimaatbeheersing: De ruimte moet voldoende verse lucht en voorzieningen voor klimaatbeheersing bieden;
- Hygiëne: De ruimte moet hygiënisch zijn en vrij van gevaarlijke stoffen en verontreinigingen;
- Koelvoorziening: Vlakbij de ruimte moet een goedwerkende koelkast beschikbaar zijn voor het bewaren van afgekolfde melk;
- Reinigingsmogelijkheden: Vlakbij de ruimte moet er een mogelijkheid zijn om flessen te steriliseren of goed te reinigen.
-
-
Geen ruimte beschikbaar?
Indien er geen geschikte ruimte beschikbaar is, moet de werkgever de werkneemster de mogelijkheid bieden om thuis borstvoeding te geven of te kolven. De tijd die hiervoor nodig is, inclusief de reistijd, valt onder werktijd en moet door de werkgever worden doorbetaald.
Ken je rechten
De realiteit is dat veel vrouwen in de bouw hun rechten niet kennen of zich niet gesteund voelen om deze op te eisen. Het is belangrijk om het onderwerp bespreekbaar te maken.
Samen met jou willen we hier verandering in brengen. Zodat er in de toekomst overal geschikte kolfruimtes zijn en vrouwen met een gerust hart kunnen kolven. Sluit je aan bij ons netwerk en word lid van de FNV.
Hooikoorts op de bouwplaats: wat moet je weten?
O, wat is het leven fijn als de zon schijnt! Behalve met hooikoorts op de bouwplaats… De zon schijnt weer volop, de bomen staan in bloei en de bloemen komen weer uit de knop. Kortom: de zomer komt er weer aan! Voor het merendeel van de mensen goed nieuws, maar voor zo’n één op de vijf Nederlanders brengt dit ook een uitdaging met zich mee: hooikoorts. Op de bouwplaats, waar werknemers vaak buiten aan het werk zijn, kunnen hooikoortsklachten het werk ernstig belemmeren.
Hooikoorts is een allergie voor stuifmeel van bloeiende bomen of planten. Hooikoorts noemen we ook wel pollenallergie, omdat de pollenkorrels (stuifmeel) de allergie veroorzaken.
Symptomen zijn o.a. een jeukende neus, branderige en tranende ogen, benauwdheid en vermoeidheid. Sommige mensen hebben last van alle symptomen tegelijkertijd, en sommige mensen slechts van een enkele. Wat in ieder geval zeker is, is dat alle verschijnselen de concentratie, productiviteit en veiligheid kunnen beïnvloeden. Zeker op de bouwplaats, waar alertheid erg belangrijk is, is dit een serieus aandachtspunt.
Ik heb nooit eerder last gehad van hooikoorts, maar nu ineens wel?
De kans bestaat dat je nooit eerder last hebt gehad van hooikoorts, maar dat je (sinds dit voorjaar) uit het niets last hebt van klachten. Waar hooikoorts bij de meeste mensen ontstaat, kan het zo zijn dat het pas na je 40e de kop opsteekt. Waarschijnlijk is het zo dat je altijd al aanleg hebt gehad voor hooikoorts, maar zijn de klachten een resultaat van een jarenlang proces aan blootstelling aan pollen. Ook kan het zijn dat na jarenlang wonen aan zee of in de stad, je verhuist bent naar het platteland of een bosrijk gebied waar over het algemeen veel meer pollen zijn.
Wat kan je werkgever doen?
Werkgevers hebben een zorgplicht. Dat betekent ook oog hebben voor seizoensgebonden gezondheidsklachten. Mogelijke maatregelen:
-
- Er zijn speciale anti-pollen veiligheidsbrillen die jou als werknemer kunnen beschermen;
- Flexibele werktijden: de hoeveelheid pollen kan verschillen van uur tot uur en van dag tot dag. Door het raadplegen van online hooikoortsradars kun je in overleg afstemmen wanneer het voor jou beter is om binnen te blijven;
- Werkplekaanpassingen: indien mogelijk kunnen medewerkers tijdelijk binnen worden ingezet.
Wat kun je als werknemer zelf doen?
-
-
- Mocht je het nog niet gedaan hebben, raadpleeg een arts! Het kan voor iedereen verschillen wat voor soort pollen klachten opleveren en welke medicatie werkt. Ook de effecten van hooikoortsmedicatie kan per persoon verschillen. Raadpleeg deze folder van het UMC Utrecht;
- Neem je medicatie op tijd: voorkomen is beter dan genezen, wanneer je de medicatie op het juiste moment neemt heb je een stuk minder tot geen last van hooikoorts;
- Bekijk elke dag de pollenradar via bijvoorbeeld hooikoortsradar.nl.
-
Onze rol als FNV
Als FNV blijven wij aandringen op veilige, gezonde en werkbare omstandigheden voor iedereen. We roepen werkgevers op om het gesprek over hooikoorts op de bouwplaats en andere seizoensgebonden gezondheidsproblemen serieus te nemen. Daarnaast staan we klaar om leden te adviseren en ondersteunen als ze klachten ervaren en geen gehoor vinden op hun werkplek.
Wil je meer informatie of heb je hier nog vragen over? Stuur een e-mail naar uta@fnv.nl