Hestia Ruth Langemeijer: “Mannen moeten leren hoe ze met vrouwen omgaan op de bouw”

Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Ruth Langemeijer, zelfstandig uitvoerder, aan het woord.

Naam: Ruth Langemeijer
Functie: Uitvoerder (12 jaar zelfstandig)
Opleiding: MTS bouwkunde, MTS weg- en waterbouwkunde, aannemersopleiding, diverse cursussen en studies waaronder milieu, inkoopopleiding (NEVI) en bedrijfskunde

Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?

“Eigenlijk al als kind. Ik wilde architect worden, maar op de havo kon ik me slecht concentreren en bleef ik twee keer zitten. Toen dacht ik: ik wil iets praktisch doen. Ik ben naar de MTS gegaan en dacht: ik kan altijd nog verder studeren. Dat verder studeren deed ik naast mijn werk. Tien jaar lang werken en leren tegelijk, heerlijk. Ik volgde diverse opleidingen waaronder de aannemersopleiding, milieukunde, bachelor bedrijfskunde – richting verandermanagement. Leren en meteen in praktijk brengen.

Hoe werd daarop gereageerd?

“Dat was dertig jaar geleden. Toen was het nog veel minder normaal dan nu. Ik ging de aannemersopleiding volgen en daarnaast aan de slag als assistent-uitvoerder bij een aannemer. Al heel snel werd ik uitvoerder. Mensen moesten duidelijk wennen aan een jonge vrouw in zo’n functie. Maar het ging niet alleen om mijn gender – ook mijn leeftijd speelde mee. Je moet gewoon overwicht hebben en stressbestendig zijn. Dat leer je met de jaren. Nu, als 51-jarige, heb ik mijn strepen wel verdiend.”

Wat vind je het allerleukst aan je werk?

“Van niets iets maken. Dat je straks langs een gebouw kunt lopen en kunt zeggen: “Dat heb ik helpen realiseren.” Ik vind het geweldig om samen met vakmensen te werken, problemen op te lossen en elke dag buiten te zijn. De dynamiek van de bouw, dat maakt het voor mij het mooiste vak dat er is. Het is nooit saai.”

Wat is een moment in je carrière waar je trots op bent?

“Dat ik al twaalf jaar succesvol als zelfstandige uitvoerder werk. Ik regel mijn klussen zelf, zonder tussenpersonen. Bedrijven vragen mij rechtstreeks, via-via. Dat vind ik een groot compliment. Ik begon tijdens de crisis, en dat het me is gelukt om sindsdien te blijven draaien, maakt me trots.”

Je werkt nu 30 jaar in de bouw. Zijn er dingen die inmiddels makkelijker zijn geworden voor vrouwen, en wat blijft juist hardnekkig hetzelfde?

“Mensen blijven zich verbazen over een vrouwelijke uitvoerder. Er werken tegenwoordig wel wat meer vrouwen in de bouw, en dat maakt het makkelijker. De acceptatie is iets toegenomen. Maar er zijn nog steeds veel vooroordelen. Een vrouw zou niet sterk genoeg zijn voor op de bouw, of niet zo hard kunnen werken als een man. En wat me erg tegenvalt, is dat vaak wordt gezegd dat vrouwen zich ‘weerbaarder’ moeten maken. Ze moeten er maar tegen kunnen, zo'n werkomgeving. Dat vind ik zo verkeerd. Nee, vrouwen moeten zich niet weerbaarder maken, mannen moeten leren hoe ze met vrouwen omgaan op de bouwplaats. Dat is niet aan de vrouwen, dat is aan de mannen. En daar hebben we nog een hele slag te slaan.

Ook wordt er vaak gezegd dat er geen uitzonderingspositie voor vrouwen moet komen. Maar het ís een uitzonderingspositie. Laten we dat nou met elkaar erkennen. Ik weet bijvoorbeeld 100% zeker dat ik nog steeds minder verdien dan een mannelijke uitvoerder. Nou interesseert mij dat toevallig helemaal geen biet, maar ik bedoel, de vrouwenemancipatie, waar hebben we het over? We staan aan het begin.”

Werk je veel met andere vrouwen samen, of ben je vaak de enige? Hoe is dat?

“Ik ben meestal de enige vrouw op de bouw. Af en toe heb ik een vrouwelijke stagiaire of vakvrouw op de bouwplaats, en dan zorg ik altijd dat er voorzieningen zijn, zoals een eigen toilet. Ik zeg ook altijd: als er iets is, kom naar mij toe. Gewoon zorgen dat er een vertrouwende omgeving is voor zo'n dame. Dat is super belangrijk en dat zouden mannelijke uitvoerders ook moeten doen.”

Wie in de bouw inspireert jou?

“Ik heb niet echt een rolmodel. Wat mij inspireert, zijn de vakmensen. De jongens die elke dag voor dag en dauw opstaan, kilometers rijden en heel, heel zwaar werk doen. Vooral de vaklieden in de nieuwbouw. Die hebben een ongelooflijk zwaar beroep, en daar mogen we best meer respect voor hebben.”

Als je één ding kon veranderen om de sector beter te maken voor vrouwen – wat zou dat zijn?

“Het is niet één ding. Het gaat om een cultuurverandering. En het bespreekbaar maken. Dus de kwetsbaarheid eraf halen door juist aan te geven hoe kwetsbaar het is om als éénling tussen al die anderen te lopen.

Leidinggevenden moeten oog hebben voor kwetsbare mensen op de bouw. Dat kunnen vrouwen zijn, maar ook homo's, of allochtone mannen, of oudere mensen. Haal die kwetsbaarheid eraf door iemand niet in z'n eentje te laten zwemmen.

En durf onderscheid te maken. Durf te zeggen: jij bent een timmerman van 60 plus en ik vind het prima als jij even extra pauze houdt, of soms even wat eerder naar huis gaat, want jij sjouwt met diezelfde zware spullen als die jonge mensen en jouw lichaam is al een beetje op. Mensen moeten niet allemaal hetzelfde behandeld worden, want we zijn allemaal verschillend. Iedereen snapt dat je als jonge God net even wat meer sjouwt dan een oude man van boven de 60.”

Wat zijn je dromen voor de toekomst?

“Ik wil nog een paar bijzondere gebouwen realiseren, zoals bijvoorbeeld een ziekenhuis, zwembad of hotel. Ik werk nu vooral aan woningbouw, vaak op lastige locaties. Dat vind ik leuk: projecten met logistieke uitdagingen. Later hoop ik door Amsterdam te fietsen en te kunnen zeggen: “Dat gebouw heb ik geregisseerd.”

Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?

“Wees niet bang voor de omgeving. Laat zien wat je kunt, en je wordt omarmd. De bouw is een heerlijke wereld: buiten werken, aanpakken, samenwerken. Als je eenmaal je plek hebt gevonden, is het echt een grote familie.”

Welke boodschap wil je meegeven aan de mannen in de sector?

“Hou af en toe even je mond. Denk na over wat je zegt. Niet elke opmerking hoeft eruit. En kijk om je heen: hoe voelt de sfeer voor anderen? Een beetje meer bewustzijn zou de bouw voor iedereen prettiger maken.”

Is er iets dat je zelf graag wilt toevoegen?

“We moeten jongeren beter leren kijken naar wat bij hen past. Niet iedereen is gemaakt voor een kantoorbaan. Kijk naar je karakter: kun je niet stilzitten, ben je graag buiten, houd je van aanpakken? Dan is de bouw misschien juist dé plek voor jou. Ga doen wat bij jou past en waar jouw kracht ligt, in plaats van wat gezien wordt als ‘hoger’ of beter.”


Hestia: Giny en Wytske: “Mijn moeder maakte de weg vrij, voor mij voelde de bouw nooit als een rare keuze.”

Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week zijn Giny Steggink, Projectleider Bouwteamprojecten bij Heijmans en haar dochter Wytske Maat, Manager Verwerving Services bij Hegeman Bouw & Infra, aan het woord.

Naam: Giny Steggink
Functie: Projectleider bouwteamprojecten bij Heijmans
Leeftijd: 57
Opleiding: HTS Civiele Techniek, Master Bedrijfskunde

Naam: Wytske Maat
Functie: Manager Verwerving Services bij Hegeman Bouw & Infra
Leeftijd: 27
Opleiding: Bestuurskunde (bachelor) en Bedrijfskunde (master) aan de Radboud Universiteit

Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
Giny: “Mijn vader werkte in de bouw. Als kind ging ik in het weekend met hem mee, bijvoorbeeld om te helpen de betonnen vloeren weer nat te maken. Mijn opa had ook een aannemersbedrijf, dus ik groeide ermee op. Toch koos ik eerst voor laboratoriumonderwijs. In datzelfde gebouw zat Civiele Techniek en toen ik die studenten zag lopen met hun tekenkokers, dacht ik: dát lijkt me interessanter! Zo stapte ik over naar HTS Civiele Techniek. Eind jaren ’80 waren er nauwelijks vrouwen in de bouw – ik was de tweede vrouw ooit op de HTS Civiele Techniek. Ik denk dat het daardoor ook niet eerder in mij op kwam om voor die opleiding te kiezen. Het is een beetje via een omweg gegaan.”

Hoe werd daarop gereageerd?
Giny: “Toen ik mijn eerste baan kreeg bij een aannemer, twijfelde de directie of ze wel een vrouw moesten aannemen. Een van de directieleden had ’s avonds tegen zijn vrouw gezegd: ‘Eigenlijk vinden we die dame wel de beste. Maar ja, een vrouw in de aannemerij, moeten we dat nu wel doen?’ ‘Natuurlijk wel!’ had zijn vrouw gereageerd. En zo ben ik daar dus binnen gekomen.

Een week later moest ik voor een aanbesteding inlichtingen ophalen op het gemeentehuis. Zat ik daar tussen allemaal mannelijke aannemers. Toen ik terugkwam op kantoor hadden er allemaal mensen gebeld: ‘hebben jullie echt een vrouw in dienst?’ Ook dachten mensen vaak dat ik de secretaresse was als ik de telefoon opnam.

Wytske: Ik had laatst nog dat ik bij een universiteit aan kwam voor een schouw. Nog voor ik me kon aanmelden zei iemand al: ‘Oh, de studenten moeten de andere kant op.’

Giny: Toch heb ik over het algemeen positieve ervaringen gehad. Als je inhoudelijk sterk bent, accepteren ze je. Soms had ik zelfs het gevoel dat het een voordeel was – je valt op en mensen onthouden je sneller.”

Wanneer ontdekte jij dat jij de bouw in wilde, Wytske? Heeft de baan van jouw moeder daar ook aan bijgedragen?
Wytske: “Zeker. Ik heb bestuurs- en bedrijfskunde gestudeerd, dus technisch lag niet voor de hand. Maar omdat mijn ouders beiden in de bouw werkten, kreeg ik er thuis al veel van mee. Mijn eerste bijbaan was bij mijn vader op een groot infra project in Amsterdam. Dat beviel zo goed dat ik tijdens mijn studie ben blijven werken in de sector. Zo rolde ik er vanzelf in. Inmiddels werk ik ruim vier jaar fulltime bij Hegeman. Ik denk dat de vanzelfsprekendheid waarmee ik in de bouw stapte, zeker komt door mijn moeder. Voor mij voelde het nooit als een rare keuze.”

Welke verschillen zien jullie tussen de tijd dat jij begon (moeder) en nu (dochter) als vrouw in de sector?
Wytske: “Er zijn meer vrouwen, ook bij ons bedrijf. Soms zelfs zóveel dat er grapjes worden gemaakt door vrouwen zelf: ‘doe er maar geen vrouw meer bij.’ Dat was in mijn moeders tijd echt ondenkbaar.”

Giny: “Klopt. Toen ik begon, was ik vaak de enige. Voor dingen als kolven was helemaal geen plek, dat moest ik op de WC of in de auto doen. Ik denk dat dat nu wel beter is. Toevallig is bij ons pas nog besloten om te gaan zorgen voor passende werkkleding voor vrouwen.”

Wytske: Ik heb veel collega’s die niet full time werken, ook mannelijke collega’s. Voor niet alle functies wordt meer 40 uur gevraagd. Dat maakt het ook makkelijker voor vrouwen om hier te komen werken, zeker als ze kinderen hebben.

Giny: Ik ben op een gegeven moment wel naar 32 uur gegaan bij die aannemer, maar dat vond men destijds wel lastig. Er was toen ook een vacature voor afdelingshoofd. Die paste echt bij mij dus heb ik gesolliciteerd. Maar de directeur zei: nee, want jij werkt parttime. Ik denk dat er nu bij onze directie zeker wel meer bewustzijn is, omdat ze in de praktijk ervaren hebben dat het goed is om ook vrouwen in je teams te hebben. Het is gewoon beter voor het bedrijf, voor het resultaat van je projecten en voor de sfeer, om wat meer een mengelmoes te hebben.

 

Wat maakt de bouw zo leuk?
Wytske: “Voor mij is dat de diversiteit. Elk project is anders. Nieuwe klanten, nieuwe teams, telkens opnieuw verdiepen. Dat maakt het heel dynamisch. En ook de diversiteit qua teams. We hebben een lekkere mengelmoes qua mannen en vrouwen. Maar dat het ietsje meer mannen zijn, vind ik eerlijk gezegd wel fijn. Ik werk graag met mannen.”

Giny: “Jij gaat je ook altijd helemaal inlezen in de techniek, ook al heb je geen technische functie of achtergrond. En dan vertel je daar thuis over, bijvoorbeeld over hoe een damwandconstructie werkt. Dat vind ik leuk om te zien.

Voor mij is het teamwork het allermooiste aan de bouw. Je werkt met allerlei mensen samen – van kraanmachinisten tot ingenieurs – en je maakt iets tastbaars waar je trots op kunt zijn. Dat geeft veel voldoening.”

 

Wat is een moment in de carrière van je moeder/dochter dat je trots op haar was?
Giny: “Ik ben trots dat Wytske zich zo goed staande houdt in een mannenwereld en zichzelf blijft. Dat is niet altijd makkelijk. Je moet je toch meer bewijzen als vrouw. Wytske doet dat heel goed en maakt mooie stappen.”

Wytske: “Wat ik mooi vind bij mijn moeder is hoe ze in haar rol als projectleider de samenwerking centraal stelt. Ze blijft rustig en empathisch, en daardoor draaien projecten beter. Daar kan ik veel van leren.”

 

Zijn er dingen die inmiddels makkelijker zijn geworden voor vrouwen – en wat blijft juist hardnekkig hetzelfde?
Giny: “Parttime werken en voorzieningen zoals kolfruimtes en werkkleding zijn beter geregeld. Maar voor hogere functies moet je als vrouw nog steeds extra moeite doen om zichtbaar te maken dat je het kunt.”

Wytske: “Ja, en je merkt dat assertief gedrag bij vrouwen nog steeds anders wordt beoordeeld dan bij mannen. Als ik fel ben, krijg ik opmerkingen als ‘pittige tante,’ terwijl een man dat niet te horen krijgt.”

 

Wie is jullie rolmodel?
Wytske: “Mijn moeder is mijn grootste rolmodel. Daardoor vond ik het vanzelfsprekend om in de bouw te werken.”

Giny: “Vroeger had ik nauwelijks rolmodellen. Nu zie ik bij directies soms vrouwen – dat vind ik knap en inspirerend.”

 

Als jullie samen één ding mochten veranderen in de sector om het voor vrouwen aantrekkelijker te maken – wat zou dat zijn?
Giny: “Ik houd niet van een voorkeursbehandeling, maar als vrouw moet je vaak toch nog meer vechten voor je positie. Iets vaker kiezen voor de vrouwelijke in plaats van de mannelijke collega maakt het wellicht wat eerlijker. Als die vrouw van de directeur destijds niet had gezegd dat hij mij moest aannemen, was ik het niet geworden.”

Wytske: “En meer bewustwording bij directies: bespreek ambities en kansen ook expliciet met je vrouwelijke medewerkers.”

 

Wat zijn jullie dromen voor de toekomst?
Wytske: “Ooit een directiefunctie bekleden. Met mijn achtergrond kan ik juist daar bijdragen aan strategie en verandering in de bouw.”

Giny: “Nog grotere projecten leiden waarin samenwerking centraal staat. Vroeger had ik misschien een eigen bureau willen starten, maar dat zie ik nu meer als iets voor de volgende generatie.”

 

Wat zouden jullie tegen jonge vrouwen zeggen die twijfelen om deze sector in te stappen?
Giny: “Gewoon doen! Het is een prachtige sector met veel kansen.”

Wytske: “Ja, de bouw is divers, dynamisch en belangrijk voor de toekomst. Er is altijd wel een rol die bij je past – ook als je geen technische opleiding hebt.”

 

Is er iets dat jullie zelf graag willen toevoegen?
Wytske: “Wij zijn positief, maar we weten dat er ook andere verhalen zijn. Juist daarom is het goed dat deze verhalen zichtbaar worden.”

Giny: “Precies. Als je praat over de dingen waar je tegenaan loopt, merk je pas: misschien ligt het niet aan mij als persoon, misschien is het ook het vrouw zijn wat het moeilijker maakt.

Ik heb zelf ervaren dat het moeilijk kan zijn om door te groeien naar een hogere functie. Toen ik dat besprak met mijn man zei hij: ‘dat komt denk ik ook echt wel doordat jij een vrouw bent’. In zo’n situatie benoem ik dat dan niet expliciet. En misschien moet je dat inderdaad toch soms wél benoemen. Dat zorgt  gewoon voor bewustwording, waardoor het beter wordt.”

Wytske: “En dat is natuurlijk ook makkelijker als er meer vrouwen zijn. Ik denk dat dat misschien ook nog wel een verschil is met toen jij begon. Dat ik het minder ervaar omdat er echt wel meer vrouwen in de bouw werken nu.”


Hestia Claudia Tuinfort: “Het is geen mannenwerk. Het is gewoon werk”

Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Claudia Tuinfort, Timmervrouw bij Van Wijnen aan het woord.

Naam: Claudia Tuinfort
Functie: Timmervrouw bij Van Wijnen
Leeftijd: 19
Opleiding: MBO 3 Timmeren bij Bouwmensen Dordrecht

Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
“Dat begon eigenlijk toen we onze schuur opnieuw moesten bouwen. Ik hielp mee en merkte dat ik het superleuk vond om te doen. Mijn vader is altijd timmerman geweest en heel handig. Daar keek ik enorm tegenop en ik dacht: als je dat allemaal zelf kunt, is dat heel handig. Ik ben ook creatief aangelegd, altijd bezig geweest met knutselen en dingen maken. Dat samen zorgde ervoor dat ik de bouw in wilde.” 

Hoe werd daarop gereageerd?
“Mijn familie reageerde superpositief en heel ondersteunend. Ze vonden dat het goed bij me paste, omdat ik altijd al handig was. Natuurlijk kreeg ik ook wel negatieve reacties. Zo zei een docent achter mijn rug dat hij dacht dat ik het niet zou halen. Dat vond ik jammer, maar het gaf me ook motivatie om te laten zien dat ik het wél kan. Uiteindelijk is 99% gewoon positief geweest.” 

Wat maakt de bouw zo leuk? Wat vind je het allerleukst aan je werk?
“Ik vind het fijn dat ik niet de hele dag achter een scherm hoef te zitten, dat past gewoon niet bij mij. In de bouw kan ik met mijn handen werken, creatief nadenken en echt iets maken. De sfeer op de bouw is vaak relaxed. Mannen zijn direct, er wordt weinig geroddeld en het is gezellig. Ik vind het ook gewoon grappig om met die “lompe mannen” samen te werken. Dat maakt het werk leuk.” 

Wie in de bouw inspireert jou?
“Mijn vader is mijn grootste inspiratie. Hij kon altijd alles maken en dat bewonder ik. Ook de vakmensen op mijn werk inspireren me. Soms ben ik uren bezig met een probleem en dan lossen zij het in vijf minuten op. Dat vind ik heel knap. Een echt rolmodel heb ik niet per se, maar ik leer veel van de mensen om me heen.” 

Wat zijn je dromen voor de toekomst?
“Eerst wil ik mijn diploma’s halen en ervaring opdoen. Daarna lijkt het me leuk om leermeester te worden en anderen het vak te leren. Uiteindelijk wil ik een eigen bedrijf beginnen, samen met mijn broer die ook timmerman is. Mijn droom is om daar ook ruimte te maken voor vrouwen in de bouw. Ik zou graag een veilige plek bieden waar ze kunnen werken en leren, zodat de stap minder groot is.” 

Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?
“Gewoon doen! Als je het leuk vindt, moet je ervoor gaan. Natuurlijk krijg je soms te maken met negatieve reacties of vooroordelen, maar het is geen mannenwerk. Het is gewoon werk. Iedereen kan het doen. Ik ben heel blij dat ik deze keuze heb gemaakt. Ik ga elke dag met plezier naar mijn werk en doe dingen die ik leuk vind.” 

Is er iets dat je zelf graag wilt toevoegen?
“Omdat ik een vrouw ben in een mannenwereld heb ik vaak het gevoel dat ik me extra moet bewijzen. Alsof ik altijd 120% moet geven in plaats van 100%. Dat kan soms druk geven, bijvoorbeeld als ik zware platen moet tillen en denk: ik mag dit niet loslaten, want dan zien ze me als ‘zwak’. Aan de andere kant motiveert het me ook om het beste uit mezelf te halen. Maar ik hoop dat het in de toekomst normaal wordt dat vrouwen in de bouw werken, zonder dat ze zich steeds hoeven te bewijzen.” 

 


Hestia Esther Knabben: “netwerken zijn heel belangrijk, zodat vrouwen zich welkom voelen en blijven in de sector”

Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Esther Knabben, Directeur Regiogroep bij Haskoning aan het woord.

Naam: Esther Knabben
Functie: Directeur regiogroep Infrastructuur bij Royal Haskoning DHV
Leeftijd: 50
Opleiding: HTS Verkeerskunde, Technische Bestuurskunde (TU Delft)

Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
"Eigenlijk niet op één specifiek moment. In mijn familie zitten veel ingenieurs, dus techniek was altijd vanzelfsprekend. Ik vond techniek en de bèta-vakken leuk en zo was de keuze heel logisch. Mijn keuze voor verkeerskunde kwam vooral doordat een nicht die studie deed en daar enthousiast over vertelde. De combinatie techniek en creativiteit kwam er mooi in naar voren. Ik heb er nooit spijt van gehad.”

Hoe werd daarop gereageerd?
“Mensen reageerden vooral verbaasd op de keuze voor het vakgebied verkeerskunde. want dat was nogal onbekend. Negatieve reacties op dat ik voor een technische studie koos, heb ik nooit gehad. Binnen mijn familie was het juist heel normaal.”

Wat maakt de infra zo leuk?
“Vooral de mensen: bescheiden, trots op hun vak, en altijd gericht op kwaliteit. Samen puzzelen tot alles klopt, hoe iets nog mooier, beter of efficiënter kan. Bijdragen aan iets dat de maatschappij nodig heeft zonder al te veel poehaa, dat past wel bij mij. Dat geeft voldoening. Het gaat misschien niet altijd om grootse dingen, maar wel om werk dat écht impact heeft op het leven van mensen. Ik zeg altijd, je denkt er vast niet vaak aan, maar wat als bruggen, sluizen, wegen en fietspaden, riolering en openbare verlichting het niet meer doen? Dan is het toch supermooi dat mensen hier met zoveel passie aan werken. Dat maakt me echt trots!”

Wie in de bouw inspireert jou?
“Ik laat me inspireren door de mogelijkheden om het beter, duurzamer en slimmer te doen. Ik word enthousiast van collega’s die innoveren, nieuwe technieken inzetten en jong talent meenemen. Zelf heb ik veel gehad aan mentoren: ervaren mensen die hun kennis en netwerk met mij deelden. Daarnaast heb ik binnen Haskoning een vrouwennetwerk opgericht, om af en toe te sparren als je ergens tegenaan loopt, met een vertrouwd persoon. Daar merk ik hoe inspirerend en leuk het is dat vrouwen elkaar weten te vinden. Bijvoorbeeld als ze overwegen ergens te solliciteren, of tegen iets aan lopen waar ze niet meteen raad mee weten.”

Wat vind je het allerleukst aan je werk?
“Mooie dingen maken die echt werken en mensen onderling verbinden om dat te realiseren. Ik onderstreep ook het belang van “leuk en lol in je werk”. Waar mensen met plezier werken, gaat de energie stromen komen. Daarvoor hebben mensen speelruimte nodig. Ruimte om iets uit te proberen, met elkaar te sparren en te elkaar uit te dagen. Innoveren is toch ook een beetje uitproberen en als het misgaat leren en verbeteren, zonder dat je daar meteen op afgerekend wordt. Daar kun je als leidinggevende een belangrijke rol in spelen.”

Wat zijn je dromen voor de toekomst?
“Ik hoop dat opdrachtgevers en opdrachtnemers meer vanuit vertrouwen samenwerken. Gelukkig gaat het vaak goed, maar er is nog veel te winnen. De opgaven waar we als maatschappij voor staan zijn complex en deskundig personeel is schaars, zowel aan de opdrachtgever als aan de opdrachtnemerskant. Laten we vooral samen zoeken naar hoe we tot slimme en goede oplossingen komen. Als je de vraag van de opdrachtgever beter doorgrond, kun je hem ook beter helpen. Daarvoor zijn langdurige relaties en echte openheid voor nodig. Alleen door echt samen te werken krijgen we de beste oplossingen.”

Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw of infra overwegen?
“Gewoon doen! Ga voor wat je leuk vindt, wees niet te braaf en niet te bang. Je kunt heel veel meer dan je denkt! Laat je ambities zien, gebruik je netwerk en oefen je ‘elevatorpitch’. Enthousiasme leidt er toe dat je mensen om jezelf heen gaat verzamelen die je steunen en kansen geven – zowel mannen als vrouwen overigens.”

Is er iets dat je zelf graag wilt toevoegen?
“Ik hoop dat we ooit op een punt komen dat we vrouwen in de bouw niet meer apart hoeven te benoemen en dat het gewoon normaal is. Tot die tijd zijn netwerken en zichtbaarheid heel belangrijk, zodat vrouwen zich welkom voelen en ook blijven in de sector.

Wat daarbij echt verschil maakt, is dat er vrouwen in sollicitatie- en selectiecommissies zitten. Sinds ik leidinggevende ben, is de helft van de nieuwe aanstellingen vrouw. Dat zegt wat iets: vrouwen zien sneller mogelijkheden als er al vrouwen aan tafel zitten.”

 


Hestia Iris van Uden: Gemixte teams zijn sterker en daar hebben we meer vrouwen voor nodig

Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Iris van Uden, Projectcoördinator bij Hazenberg aan het woord.

Naam: Iris van Uden
Functie: Projectcoördinator Renovatie en Verduurzaming bij Hazenberg. Daarnaast is ze als zelfstandig ondernemer actief als spreker, dagvoorzitter en coach. 
Leeftijd: 32 jaar 
Woonplaats: Den Bosch
Opleiding: MBO Interieurvormgeving (Sint Lucas) en HBO Bouwkunde (Avans)

Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde?
“Tijdens mijn opleiding interieurvormgeving moesten we in het laatste jaar een bouw volgen. Vanaf achter het hek zag ik week na week een huis gebouwd worden. Ik vond dat zo ongelooflijk vet dat ik dacht: dit wil ik! Ik wilde meer technische uitdaging en ben daarom HBO Bouwkunde gaan doen. Uiteindelijk koos ik ervoor om niet de architectuur in te gaan, maar zelf in de bouwwereld te werken. Daar ben ik het gelukkigst.”

Hoe werd daarop gereageerd?
“Mijn ouders stimuleerden het direct, al moest ik wel mijn wiskunde bijspijkeren. In mijn dorp vonden sommigen het raar dat ik als vrouw dezelfde opleiding deed als hun vriendjes die ‘gewoon in de bouw’ zaten. Maar ik stond er heel zeker in en merkte dat mensen snel respect kregen toen ze zagen dat ik er goed in was.”

Wat maakt de bouw zo leuk?
“De duidelijkheid en rechtdoorzee-mentaliteit. Je werkt samen aan iets concreets en blijvends, waar je trots op kunt zijn. Het vakmanschap van collega’s en de liefde waarmee projecten soms gemaakt worden, vind ik prachtig. Voor mij is de bouw de mooiste plek om te werken, omdat je waarde creëert voor mensen en hun leefomgeving.”

Wie in de bouw inspireert jou?
“Mensen uit mijn eigen netwerk die op hun manier bijzondere stappen zetten of dat nu gaat om persoonlijke groei, leiderschap of lef om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Ik verzamel bewust mensen om me heen die bij me passen en die me inspireren. Hun aanmoediging betekent veel voor me.”

Wat vind je het allerleukst aan je werk?
“Het creëren van projecten van waarde. Beginnen met niets en eindigen met iets tastbaars. En als leidinggevende vind ik het geweldig om teamleden te zien groeien, zowel persoonlijk als professioneel.”

Wat zijn je dromen voor de toekomst?
“Ik wil trots zijn op de bouwstenen die ik achter laat als een project is opgeleverd. Met mijn eigen bedrijf als spreker, dagvoorzitter en coach wil ik vrouwen in mannelijke sectoren zoals de bouw en techniek verbinden, verhalen van mij en andere vrouwen zichtbaar maken en laten zien dat er meerdere manier zijn om succesvol te zijn in een mannenwereld. Mijn missie: een beweging creëren voor vrouwelijk leiderschap in deze sectoren.”

Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen?
“Gewoon doen! Laat je niet tegenhouden. Zoek mensen die je steunen en ga ervoor, want het is een prachtige wereld.”

Is er iets dat je zelf graag wilt toevoegen?
“Blijf vrouwen betrekken in de bouw, niet als uitzondering, maar als toevoeging. Gemixte teams zijn sterker en daar hebben we nu nog meer vrouwen voor nodig. Vertel verhalen, laat voorbeelden zien en zorg dat het normaal wordt dat vrouwen in de bouw werken.”

 


Hestia Maaike Waals: “Die mannen zijn echt niet zo eng als ze eruitzien”

Hestia is de Griekse godin van de bouwkunst. In deze rubriek wordt een moderne godin van de bouwwereld geïnterviewd. Over haar inspiratie, de bouwwereld, en wat ze het leukst vindt in haar werk. Deze week is Maaike Waals, timmervrouw bij Van Wijnen aan het woord. 

Naam: Maaike Waals 
Functie: Timmervrouw bij Van Wijnen 
Leeftijd: 24 jaar 
Woonplaats: Papendrecht 
Opleiding: MBO Timmerman niveau 2 

Wanneer ontdekte je dat je de bouw in wilde? 

"Eigenlijk wist ik het al vrij jong. Als kind liep ik vaak mee met mijn vader, die kraanmachinist is. Ik vond dat altijd al leuk, maar dacht er toen nog niet serieus over na. Op de middelbare school moesten we aan het einde van het tweede jaar kiezen welke richting we op wilden. Economie, zorg of koken waren niks voor mij, dus ik koos techniek. Toch durfde ik toen nog niet gelijk voor de bouw te gaan. 

Ik heb eerst nog de opleiding Onderwijsassistent gedaan, omdat ik het leuk vind om mensen iets te leren. Tegelijkertijd bleef ik klussen naast mijn opleiding, en toen merkte ik dat ik dat eigenlijk veel leuker vond. Uiteindelijk ben ik dus toch de bouw in gegaan." 

Hoe werd daarop gereageerd? 

"Thuis waren ze supertrots. Mijn vader, mijn oma’s vonden het geweldig. Ook mijn vrienden waren positief. Alleen mijn favoriete docent op het mbo vond het zonde dat ik in mijn laatste jaar stopte. Maar zelfs zij zei: ‘Dat had je veel eerder moeten doen.’ 

Echt negatieve reacties heb ik niet gehad. Hooguit mensen die voorzichtig vroegen: ‘Weet je het zeker?’ Maar dat zie ik eerder als bezorgdheid dan negativiteit." 

Wat maakt de bouw zo leuk? 

"De variatie en het bezig zijn met je handen. Je maakt iets tastbaars. Soms kijk ik terug en zie ik dat er op een plek waar eerst alleen zand lag nu een heel gebouw staat. Dat heb je dan toch maar mooi neergezet met elkaar. Dat geeft voldoening." 

Wie in de bouw inspireert jou? 

"Mijn leermeester van mijn vorige werk. Hij en zijn collega leerden me niet alleen het vak, maar ook hoe ik mezelf moest zijn. Hij had zelf dochters, dus hij begreep me. Hij merkte het zelfs als ik ongesteld was, gewoon aan mijn gedrag. Dat voelde heel veilig en vertrouwd. Die mannen hebben me echt geleerd om voor mezelf op te komen. Ze beschermden me in het begin, maar gaven me ook het zelfvertrouwen om m’n plek te pakken in de bouw." 

Wat vind je het allerleukst aan je werk? 

"Het werk zelf! Gewoon lekker met je handen bezig zijn. En de samenwerking met collega’s en hoe je samen naar een eindresultaat toewerkt. Natuurlijk is niet elk project hetzelfde, maar dat maakt het juist leuk." 

Wat zijn je dromen voor de toekomst? 

"Ik wilde altijd leermeester worden en dat ben ik inmiddels, dus dat doel heb ik behaald. Nu wil ik me vooral verder ontwikkelen en meer doen met educatie. Bijvoorbeeld zelf activiteiten organiseren voor basisscholen om kinderen kennis te laten maken met de bouw. Laatst hadden we op de zaak een open dag voor basisscholen, en dan merk je dat kinderen anders reageren als ze zien dat er ook een vrouw in de bouw werkt. Ze worden opener en enthousiaster. Daar wil ik meer mee doen." 

Wat zou je willen zeggen tegen meisjes/vrouwen die een baan in de bouw overwegen? 

"Gewoon doen! Die mannen zijn echt niet zo eng als ze eruitzien. Ik dacht dat eerst ook, maar het valt reuze mee. Ze lijken soms wat lomp, maar meestal zijn ze gewoon hartstikke aardig. En als je ergens werkt waar het niet goed voelt, zoek dan een andere plek. Niet elk bedrijf is hetzelfde. Er zijn ook bedrijven waar het wel goed geregeld is, waar je serieus genomen wordt en je gewoon fijne collega's hebt." 

Is er iets dat je zelf graag wilt toevoegen? 

"Dat het belangrijk is dat vrouwen passende werkkleding krijgen. Toen ik begon, had ik alleen mannen broeken. Ik ben in een jaar tijd door zeven broeken heen gescheurd, omdat ze gewoon niet goed pasten. Nu hebben we kleding die wél goed zit en dat maakt een wereld van verschil. Het zit niet alleen lekkerder, het voelt ook professioneler en veiliger. 

Werkgevers zouden verplicht moeten worden om fatsoenlijke werkkleding voor vrouwen te regelen. Want als je je comfortabel voelt in je kleding, voel je je ook serieuzer genomen." 

 


Elk Uur Telt: Resultaat petitie overhandigd tijdens onderhandelingen

Op maandag 31 maart werden de onderhandelingen voor een nieuwe cao Bouw & Infra hervat. Voorafgaand aan de onderhandelingen hadden leden van de vakbond nog een laatste, krachtige boodschap voor de werkgevers.

In de vergaderzaal, versierd met collages van de stickeractie, overhandigden een aantal leden van de FNV de petitie Elk Uur Telt. Daarbij werd een symbolische schatkist vol gratis overuren en een cheque ter waarde van €33.269.604,13 aan George Raessens, voorzitter van de onderhandelingsdelegatie van de werkgevers, overhandigd. Dit bedrag vertegenwoordigt het totaalbedrag dat alle ondertekenaars van de petitie eigenlijk hadden moeten ontvangen voor hun overuren in één kalenderjaar.

De werkgevers gaven aan dat zij ook een goede cao willen afspreken. De onderhandelingen gingen hierna echt van start.

 

Wat is er afgesproken over overwerk?

Inmiddels hebben werkgevers en vakbonden een onderhandelresultaat bereikt. Het onderhandelresultaat bevat een eerste stap naar een structurele overwerkregeling voor UTA-werknemers, specifiek voor uitvoerders. De afspraken zijn als volgt:

  • Overwerk wordt gecompenseerd in vrije tijd: per uur overwerk krijgt de werknemer één uur vrije tijd (tijd-voor-tijd)
  • Als werkgever en werknemer gezamenlijk besluiten tot uitbetaling, wordt overwerk uitbetaald tegen het reguliere uurloon
  • De eerste 15 minuten voor en na werktijd gelden niet als overwerk
  • Overwerk vindt alleen plaats in opdracht van de werkgever en moet vooraf of achteraf geaccordeerd worden

Deze regeling geldt niet voor:

  • Werknemers die een aparte afspraak over compensatie van overwerk in hun arbeidsovereenkomst hebben
  • Uitvoerders die meer dan driemaal het wettelijk minimumloon verdienen
  • Bedrijven die een alternatieve regeling hebben afgesproken met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging

Werkgevers hebben tot 1 januari 2026 de tijd om nadere afspraken te maken binnen hun organisatie. De FNV ziet dit als een start voor een echte overwerkregeling voor UTA en blijft zich inzetten voor verdere verbeteringen.

Stemmen op het onderhandelresultaat

Het is nu aan jullie om te besluiten of dit onderhandelresultaat voldoende is. Binnenkort mag je gaan stemmen op het onderhandelresultaat. Iedereen mag stemmen, maar alleen de stem van leden telt mee. Word daarom nu nog lid en laat van je horen!

We bouwen beter met een goede cao!


cao2025 onderhandelingsresultaat

Cao Bouw&Infra 2025: Onderhandelingsresultaat bereikt

Op 31 maart 2025 zijn de onderhandelingen voor de nieuwe cao Bouw&Infra hervat, en is er direct een onderhandelingsresultaat bereikt. UTA-consulent Sofie Bolder zit ook in de onderhandelingsdelegatie en doet verslag van de onderhandelingen.

Sofie Bolder: “Op 6 december hadden wij als vakbonden besloten de onderhandelingen op te schorten voor onbepaalde tijd, omdat onze voorstellen voor de nieuwe cao zonder goede reden onbespreekbaar bleven. De afgelopen tijd zijn veel werknemers in beweging gekomen om het cao-traject zichtbaar te maken, en met succes!

Overhandiging acties aan werkgevers

Het was fijn om de onderhandelingen weer te kunnen hervatten en weer aan de slag te gaan. Na een half uur kwamen een aantal FNV-leden binnen bij de onderhandelingen, om de massaal ingevulde overuren-petitie te overhandigen aan de voorzitter van de werkgeversdelegatie.

De cheque met een totale waarde van €33.269.604,13 maakte indruk. Dit bedrag staat voor al de misgelopen beloning van UTA’ers die de Elk Uur Telt-petitie hebben ondertekend.

Daarnaast waren er posters uitgeprint met daarop een enorme hoeveelheid foto’s van mensen die de stickers op zichtbare plekken of zichzelf hadden geplakt. Het is zo mooi om de betrokkenheid van iedereen hierin terug te zien!

Resultaat

En toen kwam er dan al vrij vlot een resultaat. Dit zijn de belangrijkste afspraken:

  • Looptijd: 27 maanden (1 jan 2025 - 1 apr 2027)
  • Loonsverhogingen: 2025: 3,5% (mei), 1% (juli); 2026: 4% (jan); 2027: 1,5% (jan). Dat is 10% in totaal.
  • Bouwplaats: reisuren naar loongroep B, bestuurderstoeslag gaat omhoog.
  • UTA: regeling overwerk van aanmerkelijke omvang voor uitvoerders vervalt. Hiervoor komt een regeling ‘uur-voor-een-uur’ in de plaats (m.u.v. een kwartier voor of na werktijd). Let op: deze regeling is m.u.v. mensen waar bijvoorbeeld in hun contract of met de ondernemingsraad al afspraken zijn én die meer dan 3 keer het minimumloon verdienen.
    De huidige overwerkregeling in de cao voor UTA blijft bestaan, voor uitvoerders komt er dus een aparte regeling bij.
  • BBL: Schooldag wordt doorbetaald.
  • Zwaarwerkregeling: wordt voor onbepaalde tijd. Het bedrag gaat met ingang van 1 januari 2026 met € 250,- per maand omhoog, inclusief voor de mensen die nu al een zwaarwerk-uitkering ontvangen.

Lees hier het hele onderhandelingsresultaat.

Nu is het aan jou! Breng binnenkort je stem uit!

Dit is nog niet het moment om achterover te leunen, want wat jullie van het resultaat vinden is natuurlijk het belangrijkst. Het onderhandelingsresultaat wordt ter stemming voorgelegd aan de leden, daar hoor je binnenkort meer over. Ook niet-leden mogen stemmen, maar alleen de stemmen van de leden tellen mee. Dus wacht niet langer en word nu lid!”


cao2025 4

Cao Bouw&Infra 2025: Onderhandelingsronde 4

Op 2 december vond de vierde onderhandelingsronde plaats voor de nieuwe cao Bouw&Infra. UTA-consulent Sofie Bolder zit namens de FNV in de onderhandelingsdelegatie en doet verslag van de onderhandelingen. 

Sofie Bolder: “De dag begon met een gesprek over de toekomstvisie op de cao. Dit was een belangrijk onderwerp, waarin cao-partijen het hadden over de mogelijkheid van een aparte cao voor UTA en het eventueel opnemen van andere cao’s onder de werkingssfeer. We hebben afgesproken dat we op een later moment, met externe begeleiding, verder gaan nadenken over deze kwesties, los van de lopende cao-onderhandelingen.

UTA vs. Fuwa

Het lijkt alsof de werkgevers ons idee om de fuwa niet door te laten gaan per 1 januari 2026 wel zien zitten. Dit hebben we aangeboden in ruil voor afspraken voor UTA met betrekking tot overwerk, reistijd, etc. We verwachten niet dat de werkgevers een blanco UTA-cheque geven, maar natuurlijk wel dat er iets substantieels voor deze groep werknemers wordt geregeld. De werkgevers hebben in dit kader wel een verlanglijstje met ons gedeeld:

  • De afspraken moeten gaan om projectgebonden UTA personeel
  • Maximum salaris of maximum functieniveau
  • Willen urencompensatie en geen geld
  • Respecteren individueel gemaakte afspraken (dus als in arbeidsovereenkomst staat dat je overwerk in je loon zit dan krijg je niets)
  • Voor reisuren geldt hetzelfde
  • TSF moet vrijwillig zijn

Hier vinden wij natuurlijk van alles van, maar we zijn ook heel erg benieuwd wat jullie hier van denken!

Eerste ideeën werkgevers

Na een schorsing kwamen de werkgevers met een soort to-do-lijstje:

  • We gaan verder praten over het protocol voor zzp’ers en ketens, waar werkgevers een tekstvoorstel voor hebben ingediend.
  • Het werkgeversvoorstel voor de verplichte intredekeuring wordt ingetrokken.
  • Werkgevers willen het voorstel rondom ziekte handhaven: 100% in het eerste jaar, 70% in het tweede jaar, en daarna oplopend naar 100% in het eerste halfjaar van het derde jaar, 90% in het tweede halfjaar, 80% in het derde halfjaar en 70% in het vierde halfjaar.
  • De rest van de voorstellen van de vakbonden worden afgewezen.

Loonbod

Werkgevers hebben het volgende loonbod gedaan voor een cao van twee jaar:

  • 1-3-25: 1,5%
  • 1-9-25: 1,5%
  • 1-1-26: 2,5%
  • 1-9-26: 1,5%

Wij vinden dit loonbod te laag en zijn van mening dat de cao niet twee jaar mag duren. In 2025 willen we namelijk voorstellen kunnen doen voor de zwaarwerkregeling!

Vooruitblik

De volgende onderhandelingsronde vindt al aanstaande vrijdag plaats, op 6 december. Dan gaan we het hebben over jeugdlonen, duurzame inzetbaarheid, ontwikkeling en scholing.”

Blijf op de hoogte

Meld je aan voor de WhatsApp-community. Daar ontvang je de belangrijkste updates direct op je telefoon. Inmiddels hebben we ook twee keer een discussie had over cao-onderwerpen in de community: eentje over ziekte en eentje over overwerk. Praat je de volgende keer mee? Jouw mening is heel waardevol voor ons en het cao-proces!


onderhandelingsronde 3

Cao Bouw&Infra 2025: Onderhandelingsronde 3

Op 25 november vond de derde onderhandelingsronde plaats voor de nieuwe cao Bouw&Infra. UTA-consulent Sofie Bolder zit namens de FNV in de onderhandelingsdelegatie en doet verslag van de onderhandelingen. 

Sofie Bolder: “De starttijd van deze onderhandelingsronde was om 13:00 vanmiddag. Een korte dag dus.

ZZP

Tijdens de volgende ronde hebben de vakbonden aangeboden twee protocol-teksten op papier te zetten over de inzet van zzp’ers. Lees vooral ook dit artikel van Follow te Money over arbeidsmigranten als zzp’er. De strekking van onze inzet is dat de lange ketens van onderaanneming en uitbesteding inde bouw leiden tot onwenselijke gevolgen, zowel voor werkgevers als voor werknemers.

Protocolafspraak

In andere landen, zoals Spanje en België, en soms in steden, zoals Kopenhagen en Oslo, zijn er hierin al beperkingen opgelegd, en met succes! Het idee is nu dat de cao-partijen samen met de overheid gaan kijken naar hoe dit ook in Nederland kan worden gedaan. We hebben als bonden onder andere de volgende uitgangspunten op papier gezet:

  • Onderaanneming wordt beperkt tot drie niveaus.
  • Onderaannemingsbedrijven moeten de materiele middelen hebben om het werk uit te voeren (niet alleen handgereedschap) en mogen niet alleen personeel leveren.
  • Cao-partijen vinden het onwenselijk dat buitenlandse zzp’ers via een bemiddelingsbureau werkzaam zijn. We gaan onderzoeken hoe kan worden voorkomen.

Hoogtepunt / dieptepunt

Hoogtepunt: Het hoogtepunt is dat de werkgeversorganisaties onze voorstellen voor protocolafspraak hebben willen lezen.

Dieptepunt: We hebben nog geen reactie op de protocolafspraak.

Intredekeuringen

Werkgevers hebben een voorstel gedaan om te kijken naar de zin en onzin van intredekeuringen. Dit zijn keuringen die bouwplaatsmedewerkers moeten ondergaan voordat ze mogen beginnen in de sector. We hebben een notitie ontvangen van de ondersteuning van cao partijen. Eén van de conclusies is dat het nog maar weinig voorkomt dat mensen daadwerkelijk naar de keuring gaan. Werkgevers gaan voor de volgende keer een concreter voorstel op papier zetten.

Vooruitblik

Volgende week vinden er twee onderhandelingsronden plaats, op 2 december en op 6 december. Drukke week! Ook voor de volgende keer wens ik weer dat we het over een UTA-onderwerp gaan hebben!"

Blijf op de hoogte

Meld je aan voor de WhatsApp-community. Daar ontvang je de belangrijkste updates direct op je telefoon. Inmiddels hebben we ook twee keer een discussie had over cao-onderwerpen in de community: eentje over ziekte en eentje over overwerk. Praat je de volgende keer mee? Jouw mening is heel waardevol voor ons en het cao-proces!

 


Privacy Preference Center

Deze website maakt gebruik van cookies om u de beste ervaring te geven. Geef goedkeuring door op de 'Accepteer' knop te klikken.