Werken tijdens de coronacrisis: werk zoveel mogelijk thuis
Het coronavirus begint de wereld behoorlijk te ontwrichten. Zoals in alle situaties is je werkgever verplicht ervoor te zorgen dat jij je werk op een veilige en gezonde manier kan uitvoeren. Wie thuis kan werken, móet thuis werken. Wanneer dit niet mogelijk is moet de werkgever passende maatregelen treffen.
Dit artikel is bijgewerkt op: 23-03-2020
Premier Rutte heeft samen met minister Bruins in een persconferentie maatregelen omtrent het coronavirus toegelicht, welke zijn gebaseerd op het advies van het RIVM. Iedereen in Nederland dient sociaal contact te vermijden en thuis te blijven bij (milde) gezondheidsklachten. De maatregelen gelden tot en met 31 maart. Hieronder lees je wat van werkgevers en werknemers wordt verwacht.
Zoveel mogelijk thuis werken
Je werkgever moet de risico’s op een besmetting met het virus in kaart brengen, deze beoordelen en vervolgens passende maatregelen treffen.
Iedereen wordt opgeroepen om zoveel mogelijk thuis te werken of de werktijden te spreiden. Bespreek de mogelijkheden met je werkgever. Je werkgever moet in ieder geval zorgen voor geschikt thuiswerk-materiaal wanneer je thuis moet werken.
Mocht je je ziek voelen, dan kan de werkgever je uiteraard niet verplichten om te werken. Ook niet thuis. Wanneer je huisgenoot intensief moet worden verzorgd, kun je een beroep doen op zorgverlof.
Daarnaast mag de werkgever geen vakantiedagen inhouden omdat er vanwege corona minder werk is.
Wanneer je (mogelijk) besmet bent met het coronavirus is het verstandig om dit aan je werkgever te melden, omdat het virus erg besmettelijk is. Je werkgever mag vervolgens registreren dat je ziek bent, maar hij/zij mag niet specificeren wat voor ziekte je hebt. Ook mag de informatie niet worden gedeeld met je collega’s, tenzij je hier toestemming voor geeft. In het geval van besmetting met het coronavirus is het verstandig dit te doen. Zo kan worden achterhaalt met wie je in contact bent geweest.
Mocht thuiswerken geen optie zijn, dan kun je samen met de werkgever in gesprek over extra aandacht voor het schoonmaken van de werkplek. Denk hierbij bijvoorbeeld aan deurklinken, telefoons of toetsenborden waarmee een besmetting gemakkelijk over kan worden gedragen. Ook dient de werkgever de mogelijkheid te creëren om afstand van elkaar te houden.
Houd voor updates over de maatregelen ook de site van de overheid in de gaten over het corona-virus.
WVT vervangen door NOW
Op 17 maart presenteerde het kabinet een noodpakket voor de economische gevolgen van het coronavirus. De regeling werktijdverkorting maakt plaats voor de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW). De maatregel houdt in dat een ondernemer die omzetverlies verwacht een tegemoetkoming in de loonkosten kan aanvragen bij het UWV. Hierdoor kunnen bedrijven hun werknemers blijven doorbetalen. De voorwaarde is dat er geen werknemers worden ontslagen vanwege bedrijfseconomische redenen in deze periode. Lees hier meer over de NOW.
Regeling voor ZZP’ers
In tijden van crisis zijn het vaak de uitzendkrachten en ZZP’ers die als eerst in de problemen komen. Voor ZZP’ers betekent geen opdrachten simpelweg geen inkomen. Niet alle ZZP’ers zijn in staat om deze klap op te vangen. In het noodpakket om de economische gevolgen van het coronavirus te beperken worden ook de ZZP’ers benoemd. Zo kunnen ZZP’ers voor drie maanden een uitkering aanvragen bij de gemeente, zodat zij in ieder geval een inkomen van minimaal het bijstandsniveau hebben. Deze uitkering is een gift. Het kabinet waarschuwt dat deze maatregel nog juridisch moet worden uitgewerkt. Het kan even kan duren voordat ZZP’ers deze bijstandsregeling kunnen aanvragen.
Voor meer informatie over wat je als zelfstandige moet weten over de coronacrisis kun je terecht op deze website van FNV ZZP.
Alleen kinderopvang voor cruciale beroepen
Scholen en kinderopvang zijn vanaf maandag 16 maart tot en met 6 april dicht. Het is een maatregel die alles te maken heeft met het beperken van de gevolgen van de corona-uitbraak. Kinderen van ouders die cruciale beroepen uitoefenen, zoals in de zorg of bij de hulpdiensten, worden nog wél opgevangen bij de kinderopvang en op scholen. Nederlanders die werken bij bedrijven welke vitale processen uitvoeren, zoals een drinkwatervoorziening of gasproductie, kunnen een beroep doen op de opvang. De voorwaarde is hier wel dat je een onmisbare functie vervult.
Volgens het ministerie van SWZ blijft de situatie onveranderd. Ouders wordt gevraagd om de factuur voor de kosten van de kinderopvang gewoon te blijven betalen, ook de eigen bijdrage. De kinderopvangtoeslag blijft namelijk gewoon doorlopen, ook voor ouders die geen vitaal beroep hebben. De kinderopvang wordt voor een groot deel vergoed via de kinderopvangtoeslag. Het kabinet heeft aangegeven dat ouders de eigen bijdrage ook terugkrijgen voor de periode dat hun kinderen niet naar de opvang kunnen. Deze regeling geldt overigens ook voor ouders met cruciale beroepen, die hun kinderen wel naar opvang kunnen brengen.
Bekijk op de website van FNV een uitgebreide lijst met veelgestelde vragen rondom het coronavirus. Ook de Rijksoverheid heeft hier een website voor, of kijk op de website van het RIVM voor meer informatie.
In verwachting? Gefeliciteerd!
Soms voelt zwanger zijn al als een fulltime baan. En dat kan best lastig zijn wanneer je al een baan hebt! Gelukkig hebben vrouwen die in verwachting zijn rechten op de werkvloer, zoals vaker pauze, een extra rustplek waar je kan liggen en niet overwerken. Veel vrouwen weten alleen niet wat er geldt.
Uit een peiling van 24Baby blijkt dat zo’n 90 procent van de zwangere werkende vrouwen niet weet dat zij aangepaste rechten hebben op de werkvloer.
Wanneer vertel je het nieuws?
Je bepaalt zelf wanneer je je werkgever vertelt dat je in verwachting bent. Er geldt wel een voorwaarde; je moet op zijn laatst drie weken voordat je zwangerschapsverlof begint je werkgever informeren, zodat er tijd is om een vervanger te regelen.
Uit de resultaten van het bovengenoemde onderzoek blijkt dat 83 procent van de vrouwen niet of nauwelijks voorlichting heeft gekregen van hun werkgever. Dit is meestal niet uit kwade wil, maar uit onwetendheid van de werkgever. Je werkgever is verplicht om ervoor te zorgen dat je tijdens je zwangerschap veilig kunt werken en dat je gezondheid en die van je baby geen gevaar lopen. Indien dit niet mogelijk is binnen jouw functie, moet hij voor een alternatief zorgen of hulpmiddelen beschikbaar stellen. Als dit ook niet mogelijk is word je vrijgesteld van werken en heb je recht op een Ziektewetuitkering.
Je kunt met je werkgever afspraken maken over het eventueel aanpassen van je werk- en rusttijden. Als je werkgever weigert mee te werken kun je een afspraak maken met de bedrijfsarts, of in het uiterste geval de situatie voorleggen aan Inspectie SZW.
Vrouwen willen vaak niet ‘zeuren’ om een speciale behandeling op de werkvloer tijdens hun zwangerschap. Toch zijn de rechten die een aanstaande moeder krijgt hard nodig. Als je jezelf teveel belast kan dit namelijk gevaarlijk zijn voor jezelf en voor je kindje.
Je belangrijkste rechten op een rijtje
- Recht op extra (onbetaalde) pauze: tot maximaal 1/8e deel van je werktijd. Werk je acht uur, dan heb je recht op 1 uur extra pauze,
- Recht op een rustplek met een bed of een bank,
- Geen onregelmatige diensten of nachtdiensten tot zes maanden na de bevalling,
- Niet overwerken: als je zelf geen bezwaar hebt op overwerk, mag je niet meer dan tien uur per dienst draaien,
- Naar de dokter gaan onder werktijd: dit wordt doorbetaald,
- Tijdens werktijd kolven of je baby voeden, tot negen maanden na de bevalling. Je mag hier maximaal een kwart voor je werktijd mee bezig zijn en de tijd wordt doorbetaald,
- Zwangerschaps- en bevallingsverlof: dit vraag je schriftelijk aan bij je leidinggevende of de afdeling P&O. Je werkgever mag dit niet weigeren,
- Ouderschapsverlof: je hebt recht op 26 keer het aantal uren dat je per week werkt. Bij een tweeling is dit keer twee. Lees hier alles over de regels rondom ouderschapsverlof,
- Als ZZP’er: in de regeling Zelfstandig en Zwanger (ZeZ) is geregeld dat zelfstandigen recht hebben op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. Deze vraag je aan bij het UWV.
Op deze website van de Rijksoverheid vind je alle rechten die je hebt tijdens je zwangerschap.
Je mag niet worden ontslagen
Gedurende je zwangerschap mag je niet worden ontslagen. Ook niet tijdens je zwangerschaps- en bevallingsverlof. Dit geldt tot zes weken na terugkeer van je verlof. Er zijn wel uitzonderingen, bijvoorbeeld als je je ernstig misdraagt of in geval van faillissement. Je mag uiteraard wel zelf ontslag nemen. Houd er in dit geval rekening mee dat je alleen recht hebt op een bevallingsuitkering als je binnen tien weken gaat bevallen.
Bij een sollicitatie mag je niet afgewezen worden omdat je in verwachting bent (of als je een kinderwens hebt). Je hoeft dit dan ook niet te melden tijdens een sollicitatiegesprek. Je mag achteraf niet worden ontslagen omdat je dit niet hebt benoemd tijdens het gesprek.
Let wel, een tijdelijk contract hoeft niet te worden verlengd tijdens je zwangerschap. Ook als je contract afloopt tijdens je verlof, is de werkgever niet verplicht je een nieuw contract aan te bieden. De reden hiervoor mag echter nooit je zwangerschap of bevalling zijn. Je verlof wordt in dit geval wel doorbetaald.
Discriminatie vanwege je zwangerschap
Uit onderzoek van het College van de Rechten van de Mens blijkt dat 43 procent van de ondervraagde vrouwen te maken heeft met discriminatie op haar werk doordat ze in verwachting is. Met zo’n percentage is het begrijpelijk dat je je hierover zorgen kunt maken. Het is verboden om zwangere vrouwen of nieuwe moeders op de werkvloer te benadelen.
Heb jij te maken met discriminatie op je werk vanwege je zwangerschap? Via de app Werk en Zwangerschap van FNV kun je een melding maken en advies inwinnen. Download de app in de Appstore of in de Google Play Store. Je kunt ook een klacht indienen bij het College voor de Rechten van de Mens.
Cao-onderhandelingen: dag 4 en 5
Bouwen aan een gezonde toekomst
De onderhandelingsdelegatie is de afgelopen dagen intensief met elkaar in gesprek geweest tijdens de
cao-onderhandelingen. Er is met name gesproken over een regeling voor eerder stoppen met werken, onderwijs en uitzendkrachten. Mijn naam is Laura van Beers, en dit is het onderhandelingsverslag van dag 4 en 5.
Deze onderhandelingsdagen duurden ongeveer even lang als een normale werkdagen, van negen tot vijf, maar omdat je constant aan het vergaderen bent is het toch intensiever dan een gewone dag op kantoor. Gelukkig vind ik het erg leuk om te doen! Hier volgt een samenvatting van wat we de afgelopen dagen hebben besproken met de werkgevers tijdens de cao-onderhandelingen.
Eerder stoppen met werken
Een belangrijk punt tijdens de cao-onderhandelingen. Wij hebben het voorstel gedaan dat het per 1 januari 2021 mogelijk moet zijn om drie jaar eerder uit het vakgebied te treden, onder gebruikmaking van de afspraken in het pensioenakkoord. Dit geldt voor álle werknemers die onder de cao Bouw en Infra vallen, dus ook UTA’ers. Wij zien dit graag voor het maximaal mogelijke bedrag: de AOW-hoogte.
Om dit voor elkaar te krijgen zal er een fonds moeten worden ingericht. De premie voor dit fonds dient betaald te worden door de werkgevers. Wanneer een werknemer gebruik wil maken van deze regeling is de werkgever verplicht om hieraan mee te werken.
Wat dit onderwerp betreft was de afgelopen onderhandelingsronde teleurstellend, de volgende keer zal de regeling dan ook weer nadrukkelijk op de agenda staan. Het is jammer om te merken dat wat wij voorstellen en wat de werkgevers willen, zo ver uit elkaar ligt. Vanuit de werkgevers blijkt er maar weinig bereidheid tot investering in de regeling. De werkgevers hebben geen mandaat en moeten eerst met hun achterban in gesprek over dit onderwerp. Over deze regeling later meer.
Het belang van de betaalde schooldag
Het belang van het doorbetalen van de schooldag hebben we als onderhandelaars duidelijk kenbaar gemaakt aan de werkgevers. We hebben het voorstel neergelegd dat jongeren die wekelijks vier dagen werken en één dag naar school gaan, vijf dagen betaald moeten worden. De scholing is dusdanig onderdeel van de functie die je op je werk uitoefent, dat dit niet meer dan eerlijk is.
Arbeidsovereenkomst voor uitzendkrachten
In de bouw werken erg veel uitzendkrachten, waaronder UTA-medewerkers. Vaak voeren zij structureel en langdurige werkzaamheden uit. Wij willen dat de uitzendkrachten die structureel werk uitvoeren, na een jaar verplicht een arbeidsovereenkomst aangeboden krijgen door de werkgever (op dat moment nog het inlenende bedrijf). De grootte van deze arbeidsovereenkomst dient dan tenminste het gemiddelde aantal gewerkte uren te zijn. Onder structureel werk verstaan wij het volgende:
- Werkzaamheden met een structureel karakter in het bedrijfsproces,
- Werk dat wordt verricht op vaste formatie,
- Werk dat negen van de twaalf maanden per jaar wordt uitgevoegd (en het volgende jaar weer).
Daarnaast zijn wij van mening dat de uitzendkrachten, net als de werknemers in dienst, recht hebben op het Duurzame Inzetbaarheidsbudget.
What’s next?
We gaan vol enthousiasme en hoopvol de volgende onderhandelingsrondes tegemoet. Er staan nog vier data op de agenda. De volgende cao-onderhandelingen staan gepland op 26 en 27 maart. Onder andere het onderwerp Arbeidstijden wordt dan besproken. Dit is met name een belangrijk onderwerp voor UTA-medewerkers. Zaken als maximaal 12 uur arbeidstijd op een dag, recht hebben op een 4-daagse werkweek, thuiswerken en niet gestoord worden in de vrije tijd worden dan besproken. Allemaal onderwerp die te maken hebben met werkdruk. Ook komen de onderwerpen verlof, verzuim, naleving en werkingssfeer aan bod. Ik kijk uit naar de volgende onderhandelingen en blijf mij sterk inzetten om een mooi resultaat te bereiken!
Heb je vragen? Dan kun je altijd een mail sturen naar: uta@fnv.nl. Ook ben ik op dinsdag 17 maart tussen 10:00 en 14:00 uur live op de chat op onze website www.fnvuta.nl, waar je direct vragen aan mij kan stellen.
Hartelijke groet en tot over twee weken,
Laura van Beers
Cao-onderhandelingen: dag 2 en 3
De cao-onderhandelingen zijn dan nu echt begonnen! Alle voorstellen zijn vorige week al toegelicht. Mijn naam is Laura van Beers en ik maak namens UTA deel uit van de onderhandelingsdelegatie. Ik doe hier verslag!
De sfeer is erg goed en alle partijen nemen ruim de tijd om alle onderwerpen te bespreken. Dat is belangrijk; op deze manier kunnen vakbonden en werkgevers goed onderzoeken wat we van elkaar willen. De afgelopen twee dagen zijn er daarom minder onderwerpen besproken dan gepland.
Deze week zijn Duurzame Inzetbaarheid, Arbo en veiligheid besproken. Er is een begin gemaakt met het onderwerp eerder stoppen met werken. Na de verkenning is afgesproken dat alle partijen een cijfermatige onderbouwing van de verschillende voorstellen ontwikkelen, inclusief een juridische verkenning van mogelijkheden.
In dit verslag leg ik uit hoe afspraken over verschillende onderwerpen jou als UTA’er raken.
Duurzame inzetbaarheid
Veel UTA’ers zijn zich er misschien niet van bewust dat er ook een budget is voor Duurzame Inzetbaarheid. Je ontvangt namelijk elke maand in je loon een bedrag dat bedoeld is voor persoonlijke ontwikkeling, zodat jij gezond en met plezier kunt blijven werken, ook in de toekomst. Voor bouwplaatsmedewerkers wordt het budget voor Duurzame Inzetbaarheid gestort in het Tijdspaarfonds. In deze onderhandelingsrondes zijn de werkgevers met een voorstel gekomen om zelf meer grip te hebben op de besteding van dit budget. Daarnaast willen zij graag kunnen bepalen of de DIA door het bedrijf of door Volandis wordt uitgevoerd.
Arbo en veiligheid
Extreme weersomstandigheden
Wij hebben voorgesteld om een protocolafspraak te maken en Volandis de opdracht te geven om uit te zoeken bij welke temperatuur er sprake is van extreme warmte en welke maatregelen dan op het werk het meest effectief zijn. Wij vragen in het onderzoek ook naar de bovengrens in temperatuur, waarbij nog veilig gewerkt kan worden.
De uitkomsten van die onderzoeken willen wij op laten nemen in artikel 73 van de cao, het artikel dat gaat over veilig werken en weersomstandigheden. Dit artikel regelt nu alleen nog de afspraken bij bijvoorbeeld kou, vorst en andere ongunstige weersomstandigheden. Natuurlijk gaan deze afspraken vooral gelden voor medewerkers op de bouwplaats. Maar FNV vindt dat artikel 73 óók moet gelden voor alle UTA’ers die op de bouwplaats werken. Dat is nu nog niet het geval.
Werkdruk
Wij weten dat werkdruk een belangrijk onderwerp is voor UTA-medewerkers, het staat bij ons hoog op de agenda. Onlangs hebben wij een onderzoek naar werkdruk uitgevoerd. Bijna de helft van de UTA-werknemers geeft aan werkdruk te ervaren. Slechts 8% ervaart geen werkdruk, de overige deelnemers geven aan het soms te ervaren. Slechts in de helft van de gevallen heeft de organisatie oog voor werkdruk. De andere helft dus niet!
FNV gaat voorstellen doen voor een aanpak van werkdruk, die zicht richt op een ander manier van werken in bedrijven. De basis daarvoor is een onderzoek van enkele jaren geleden, waaruit duidelijk bleek dat organisatorische maatregelen leiden tot het verlagen van de werkdruk en het verbeteren van werkprocessen bij deze bedrijven. Wij laten inventariseren of deze organisatorische veranderingen bij de bedrijven nog steeds van kracht zijn. Zo kunnen wij leren welke maatregelen werken en welke niet. Op basis van deze leerervaringen gaat de FNV voorstellen ontwikkelen.
Daarnaast stellen wij voor om ook een onderzoek uit te laten voeren naar de werkdruk van bouwplaats werknemers.
Eerder stoppen met werken
Er is tijdens de cao-onderhandelingen een begin gemaakt met de gesprekken over dit onderwerp. Wij vinden dat het per 1 januari 2021 mogelijk moet zijn dat iedere werknemer – dus ook jij als UTA’er – onder de cao 3 jaar eerder kan uittreden door gebruik te maken van de afspraken in het pensioenakkoord. Wij vinden dat dit voor het maximaal mogelijke bedrag moet kunnen (bruto AOW-hoogte). Om dit te bereiken moet er een fonds ingericht worden. De premie voor dit fonds moet betaald worden door werkgevers. Wanneer een werknemer besluit gebruik te willen maken van de regeling, is de werkgever verplicht hieraan mee te werken. Werkgevers hebben aangegeven ook een regeling te willen, hoe zij deze regeling graag ingevuld zien is nog niet helemaal bekend.
Op 10 en 11 maart komen de onderhandelaars weer samen. Later die week zal ik weer een verslag publiceren op deze website. Heb je vragen? Dan kun je op maandag 9 maart tussen 10:00 en 15:00 live met mij chatten via deze website. Je mag ons natuurlijk ook mailen: uta@fnv.nl.
Hartelijke groet,
Laura van Beers
UTA-Consulent
Cao-onderhandelingen: dag 1
Bouwen aan een gezonde toekomst
Afgelopen week zijn de onderhandelingen voor de cao Bouw en Infra gestart, beginnend met het aanbieden en toelichten van de voorstelbrieven. Wij vertegenwoordigen met 6 mensen de werknemers die vallen onder deze cao. De werkgevers komen met een delegatie van 7 mensen. Daarnaast is er ook nog een secretaris aanwezig.
Mijn naam is Laura van Beers en ik vertegenwoordig de UTA-medewerkers in deze onderhandelingsdelegatie. Ik ben 34 jaar en werk inmiddels 5 jaar bij de FNV. Sinds iets meer dan een jaar werk ik als consulent UTA in de sector Bouwen en Wonen. Tijdens de onderhandelingen zet ik me in voor best mogelijke resultaten voor de UTA-medewerkers. In het artikel Voorstellen voor de cao Bouw en infra 2020 staan alle voorstellen die gedaan zijn. Met deze voorstellen willen wij ervoor zorgen dat er betere arbeidsvoorwaarden voor de UTA-medewerkers in de cao worden opgenomen.
De onderhandelingen zijn constructief gestart. De voorstellen van de werkgevers zijn voorgelegd aan de cao-adviescommissie, zodat zij hier hun mening over konden geven. We kunnen nu met goede moed starten aan de tweede ronde. Deze zal begin maart plaatsvinden. Voor de tweede ronde staan verschillende onderwerpen op de agenda. Het onderwerp duurzame inzetbaarheid zal de eerste dag besproken worden. De tweede dag komen de onderwerpen naleving en werkingssfeer van de cao, uitzendwerk, ZPP en onderwijs aan bod.
Wij zien de onderhandelingen met vertrouwen tegemoet en hopen mooie resultaten te bereiken voor alle medewerkers in de bouw!
Onze cao-onderhandelaars in beeld
Bij zoiets belangrijks als het afsluiten van een goede cao wil je vast weten wie jou als werknemer vertegenwoordigt tijdens de onderhandelingen met de werkgevers. Kijk hieronder het interview en maak kennis met jouw cao-onderhandelaars. Ontmoet hoofdonderhandelaar Hans Crombeen, onderhandelaar UTA-vertegenwoordiger Laura van Beers en Harry de Loijer.
Bekijk hier het laatste nieuws rondom de cao-onderhandelingen.
Voorstellen voor de cao Bouw en infra 2020
Voorstellen voor de cao Bouw en infra 2020
Bouwen aan een gezonde toekomst!
De onderhandelingen over de cao Bouw&Infra zijn weer gestart! FNV | UTA is daarin jouw partner. Ook namens jou als UTA’er brengen wij punten in, die voor jou van belang zijn. Onze voorstellen komen onder andere voort uit de enquête onder UTA’ers, die we dit najaar hebben gehouden.
In dit bericht lees je meer over de inzet bij de cao-onderhandelingen. Via deze website en onze UTA Nieuwsflits houden we je natuurlijk op de hoogte!
De bouwsector zal de komende jaren van kantoor tot bouwplaats onverminderd op zoek moeten naar goed gekwalificeerd personeel. De vervangingsvraag is groot, doordat veel mensen met pensioen gaan. Het aantal onvervulbare UTA-vacatures loopt op, terwijl op relatief korte termijn de productie weer fors gaat stijgen. Daarnaast vragen nieuwe (technologische) innovaties om andere kwalificaties. Deze combinatie van zaken maakt dat we moeten zorgen voor een prettige, gezonde werkomgeving en goede arbeidsvoorwaarden.
Tegen deze achtergrond doet de FNV een aantal voorstellen voor de Cao Bouw en Infra 2020. De UTA voorstellen zijn voortgekomen uit een enquête gehouden onder UTA-werknemers.
Klik op een onderwerp om dat direct te lezen:
- Looptijd
- Salaris en vergoedingen
- Eerder stoppen met werken
- Financieel advies op maat
- Overuren en reistijd
- Indelen werktijden
- Werkdruk UTA
- Technologische- en sociale innovaties
- Extreme weersomstandigheden
- DIA en PAGO
- Pensioenopbouw
- Medezeggenschap in bouwcombinaties
- Bouwplaats ID
Deze cao-onderhandelingen zullen een aantal belangrijke voorstellen worden besproken, waaronder het pensioen. We hechten eraan te melden dat een aantal voorstellen gezien moet worden als ‘communicerende vaten’, waardoor een goede afspraak op het één effect kan hebben op het ander.
Looptijd
Wij stellen voor een eenjarige cao af te spreken voor de periode 1 januari 2020 tot en met 31 december 2020.
Salaris en vergoedingen
De FNV is van mening dat werknemers moeten meeprofiteren van de economische groei. De looneis voor 2020 wordt gesteld op 5%. De vergoedingen willen wij met ditzelfde percentage laten stijgen.
Eerder stoppen met werken
Het werk in de bouw is over het algemeen zwaar en veel werknemers halen niet hun pensioen. Daarbij is de vraag wat kan worden afgesproken om medewerkers eerder te laten stoppen met werken. Uit het EIB-onderzoek is gebleken dat het mogelijk is dat werknemers in de bouw stoppen met werken na 45 jaren.[1] Er zijn verschillende afspraken gemaakt in het pensioenakkoord, die ertoe moeten leiden dat medewerkers eerder kunnen stoppen met werken. Deze afspraken moeten in de cao worden geconcretiseerd.
Voorstel: er wordt per 1 januari 2021 mogelijk gemaakt dat iedere werknemer onder de cao 3 jaar eerder kan uittreden onder gebruikmaking van de afspraken in het pensioenakkoord. Dit voor het maximaal mogelijke bedrag (bruto AOW-hoogte). Om dit te bereiken wordt een fonds ingericht. De premie voor dit fonds wordt betaald door werkgevers. Als een werknemer besluit hier gebruik van te maken is de werkgever verplicht hieraan mee te werken.
[1] EIB. De pensioenleeftijd in de bouw en infra. Amsterdam, 4 november 2019
Financieel advies op maat
Door de afspraken die in het pensioenakkoord zijn gemaakt ontstaan de komende jaren nieuwe mogelijkheden om eerder te stoppen met werken. Medewerkers krijgen verschillende keuzemogelijkheden zoals het opnemen van een bedrag ineens, eerder stoppen met werken zonder de RVU-boete en het verlofsparen. Hoewel deze mogelijkheden de komende tijd verder worden uitgewerkt, kunnen we vaststellen dat deze keuzemogelijkheden vragen om een goed inzicht in de effecten van keuzes voor de individuele financiële situatie. Het faciliteren van een gedegen en onafhankelijk financieel advies helpt medewerkers om een goede en afgewogen keuze te maken.
Voorstel: cao-partijen laten inventariseren welke mogelijkheden er bestaan om medewerkers financieel te adviseren bij het maken van keuzes als zij eerder willen stoppen met werken. Is er een bestaande financiële advies infrastructuur, waarbij kan worden aangesloten of moet deze worden ontwikkeld. Op basis van de inventarisatie kan een advies infrastructuur worden opgezet.
Overuren en reistijd
- Uit diverse onderzoeken blijkt dat het aantal overuren onder UTA-personeel fors is en onder invloed van krappe opleveringstermijnen alleen maar toeneemt. Veelal blijkt tegenover deze overuren geen of nauwelijks compensatie te staan. Wanneer de uren uitbetaald worden komt herverdeling van werk, bijvoorbeeld door het aannemen van extra personeel, in beeld en daarmee duurzame inzetbaarheid van personeel.
We stellen daarom voor overuren uit te betalen, ook voor degenen die een deeltijdaanstelling hebben. - UTA-personeel op de bouwplaats maakt lange werkdagen, dit komt onder meer door de reisafstanden. Bouwplaatswerknemers krijgen reisuren uitbetaald, dit zou ook voor UTA-personeel moeten gelden tegen het overeengekomen uurloon. Dit stimuleert een betere geografische verdeling van werkzaamheden.
- Voor bouwplaatswerknemers is arbeidstijd, pauze, en werkelijke reistijd begrenst op 12 uur per dag. Als er meer uren zijn, wordt de arbeidstijd ingekort. Deze systematiek dient ook voor de UTA te worden ingevoerd.
Indelen werktijden
Uit de enquête die FNV onder UTA-werknemers heeft gehouden komen nadrukkelijke wensen naar voren rondom de werktijden. De volgende voorstellen zijn daarop gebaseerd:
- Het creëren van een vierdaagse werkweek, onder meer het recht op een vierdaagse (bij full time dienstverband) met inzet van het duurzame inzetbaarheidsbudget en roostervrijedagen.
- Het recht op thuiswerken. De werkgever kan een verzoek alleen schriftelijk afwijzen op basis van zwaarwegende bedrijfsbelangen.
- Om de hersteltijd maximaal te benutten is ´recht op niet gestoord te worden´ in de vrije tijd zijn de avond, weekend en vakantie noodzakelijk. Met uitzondering van bereikbaarheidsdiensten. Het UTA-personeel dient voor deze diensten een bereikbaarheidsvergoeding te ontvangen.
Werkdruk UTA
In het verleden is er onderzoek uitgevoerd naar het beperken van werkdruk in bouwbedrijven.[2] Dit onderzoek heeft destijds opgeleverd dat het nemen van organisatorische maatregelen leiden tot het verlagen van de werkdruk en het verbeteren werkprocessen bij deze bedrijven. FNV Bouwen en Wonen laat inventariseren of deze organisatorische veranderingen bij de bedrijven nog steeds van kracht zijn zodat we kunnen leren welke maatregelen werken en welke niet. Op basis van deze leerervaringen gaat de FNV-voorstellen doen voor een werkdruk aanpak die gericht is op een ander manier van werken in bedrijven.
[2] Brend Seinen. De ‘lusen-en-lasten alliantie’. Netwerksamenwerking: een praktijkvoorbeeld uit de bouwbranche. Panta Rhei – Jaargang 17 – nummer 1 – juni 2007
Technologische- en sociale innovaties
We zien dat nieuwe technologieën een steeds grotere rol gaan spelen in het bouwproces. Dit leidt tot veranderingen in de organisatie en in het werk. Hoe deze veranderingen vorm gaan krijgen is nog niet bekend. Maar we weten wel dat het inrichten van arbeidsorganisaties een keuzeproces is. Opvattingen over rol en positie van alle betrokkenen in het arbeidsproces zijn hierbij van belang, evenals opvattingen over het ontwikkelen en gebruiken van (nieuwe) technologieën, producten, etc. Daarbij onderkennen we dat sociaal innovatieve arbeidsorganisaties vernieuwingen in de sector bevorderen.
Voorstellen:
- Het monitoren van technologische en sociale innovaties in de sector, waarbij het verbeteren van bedrijfsprocessen aantoonbaar is gekoppeld aan de zeggenschap en aan het verbeteren van het vakmanschap van werknemers.
- De informatie is bedoeld om de sector te laten zien op welke wijze innovaties kunnen worden geïmplementeerd in de sector. Daarmee laat de sector zien zich toekomstbestendig te willen ontwikkelen. Dit zal de aantrekkingskracht van de sector op de arbeidsmarkt ten goede komen.
- Aanpak, doel en werkwijze van het monitoren van technologische en sociale innovaties leggen we vast in een innovatieconvenant.
Extreme weersomstandigheden
- De verwachting is dat door de klimaatverandering extreem warme weersomstandigheden steeds vaker gaan voorkomen. Uit onderzoek is vastgesteld dat werken bij dit soort omstandigheden bijzonder inspannend is en voorkomen moet worden dat werknemers te maken krijgen met hittestress.[3] Om dit te voorkomen kunnen verschillende maatregelen genomen worden.
Voorstel: maken van een protocolafspraak en Volandis de opdracht te geven bij welke temperatuur sprake is van extreem warme weersomstandigheden en welke maatregelen het meest effectief zijn. Uit het onderzoek moet ook blijken wat de bovengrens qua temperatuur is waarbij nog veilig gewerkt kan worden.
- De ‘Regeling bouwplaatswerknemers ten aanzien van werk en arbeidsverhindering bij vorst en andere ongunstige weersomstandigheden’ (art. 73 cao) dient eveneens van toepassing te zijn op UTA-werknemers werkzaam op de bouwplaats.
[3] Arbouw. Inventarisatie hittebelasting en verlet in de bouwnijverheid. Juli 2013. Gezondheidsraad. Hittestress op de werkplek. November 2008.
DIA en PAGO
De tijd die nodig is voor het laten opstellen van een DIA (Duurzame Inzetbaarheidsanalyse) en PAGO (Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek) valt nu onder het zogenaamde ‘kort verzuim budget’. DIA en PAGO zijn belangrijk met het oog op het duurzaam inzetbaar houden van medewerkers, zodat zij op een gezonde en prettige manier de pensioenleeftijd kunnen bereiken. De FNV is van mening dat de werkgever hierin een speciale verantwoordelijkheid heeft.
Voorstel: de tijd die nodig is voor het opstellen van een DIA en PAGO komt in zijn geheel voor rekening van de werkgever. Het opstellen van een DIA en PAGO gebeurt tijdens werktijd. Deze tijd wordt doorbetaald door de werkgever.
Pensioenopbouw
- De pensioenopbouw bij verkort IVA-traject (eerder uit dienst bij werkgever binnen tweede ziektejaar) repareren. Bij volledige 2 jaar ziek 100% opbouw, werk je mee aan eerdere overgang UWV dan ontvangt de werknemer nog maar 69% opbouw.
- Gelijktrekken werkgeversbijdrage pensioenpremie: de werkgeversbijdrage voor de pensioenopbouw van bouwplaatsmedewerkers is hoger dan die voor UTA-medewerkers. Het verschil bedraagt 0,8798%.
Voorstel: het werkgeversdeel voor de premie voor de pensioenopbouw wordt gelijkgetrokken, met als uitgangspunt de bijdrage die de werkgevers betalen voor bouwplaatspersoneel.
Medezeggenschap in bouwcombinaties
Steeds meer bedrijven werken bij de uitvoering van werkzaamheden samen in bouwcombinaties. Over medezeggenschap in dergelijke combinaties is tot nu toe nog weinig geregeld, naar ons idee onterecht omdat onderwerpen als veiligheid en arbeidstijden vragen om betrokkenheid van medezeggenschap in de bouwcombinatie. Het ligt voor de hand om de medezeggenschapsorganen van de betrokken bedrijven in de bouwcombinatie een rol te laten vervullen.
Voorstel: De medezeggenschapsorganen van de betrokken bedrijven in de bouwcombinatie vormen het vertegenwoordigend overleg in de combinatie. Aan artikel 90 van de cao wordt een regel toegevoegd waarin wordt bepaald, dat het vertegenwoordigend overleg wordt samengesteld uit de medezeggenschapsorganen van de deelnemers in de combinatie. Het artikel is eveneens van toepassing indien in de combinatie een of meer buitenlandse ondernemingen deelnemen.
Bouwplaats ID
In de cao van 2015 is afgesproken dat iedereen die op een bouwplaats werkzaam is een geldige Bouwplaats ID moet hebben. Of het nu gaat om werknemers, werkgevers of zelfstandigen. En ongeacht welke cao er van toepassing is. De doelen van Bouwplaats ID zijn:
- Illegale arbeid, sociale dumping en schijnconstructies tegen gaan;
- Inzichtelijk maken wie op bouwplaatsen werkzaam zijn; dit is belangrijk in verband met de ketenverantwoordelijkheid en de veiligheid;
- Inzicht bieden in diploma’s en certificaten van werknemers, uitzendkrachten en zzp’ers;
- Administratieve lasten verlichten;
- Bevorderen dat de cao Bouw & Infra en de pensioenregeling van Bpf BOUW worden nageleefd.
Het ministerie SZW heeft echter besloten, dat de Cao waarin de Bouwplaats ID is opgenomen niet algemeen verbindend wordt verklaard.
Wel heeft het ministerie aan CAO partijen aangeboden te onderzoeken of een wetgevend traject de Bouwplaats ID mogelijk gemaakt kan worden.
Voorstel: Omdat de oorspronkelijke doelen van Bouwplaats ID nog steeds nodig zijn, is het van belang dat het onderzoek naar de mogelijkheid van een wetgevend traject wordt uitgevoerd. CAO partijen spreken hun commitment uit voor het onderzoek en zullen een actieve bijdrage leveren aan dit onderzoek.
Zelfstandige UTA’ers in de bouw
Het aantal zelfstandigen in de bouw neemt de laatste jaren enorm toe. Niet alleen onder bouwvakkers, maar ook onder UTA'ers: uitvoerders, tekenaars, werkvoorbereiders, projectmanagers en andere functies in de bouwsector. Voor al die zelfstandige UTA’ers is er FNV Zelfstandigen.
FNV Zelfstandigen behartigt de belangen van ondernemers in de politiek. Daarnaast biedt FNV Zelfstandigen professioneel advies, rechtsbijstand, hulp bij incassoproblemen, kortingen op verzekeringen en een inspirerend netwerk. Daarnaast kun je als lid kosteloos opleidingen en trainingen volgen aan de ZZP Academy. Het uitgebreide aanbod kun je hier bekijken.
Klik hier voor meer informatie of lid worden van FNV Zelfstandigen.
Arbeidsmarkt Bouw
De UWV-afdeling Arbeidsmarktinformatie en -advies heeft een publicatie uitgebracht over de arbeidsmarkt in de bouw. Je kunt het hele rapport hier lezen, maar we lichten er een paar belangrijke ontwikkelingen uit.
Banengroei
Het aantal banen op de arbeidsmarkt neemt toe, maar stikstof en PFAS vormen een bedreiging voor de banengroei. Het aantal vacatures in de bouw is verder toegenomen en leidt tot tekorten aan personeel. Moeilijk vervulbare vacatures zijn vooral te vinden op middelbaar beroepsniveau en bij UTA-medewerkers.
De bouw zal zich moeten inspannen om jongeren en zij-instromers te vinden. Buitenlandse werknemers en statushouders zijn mogelijk oplossingen voor de tekorten aan personeel, naast omscholing.
Samenstelling werkenden op de arbeidsmarkt
Verdere kenmerken van de bouw zijn dat er veel mannen werken, in veel voltijdsbanen. In vergelijking met andere sectoren naar verhouding veel laagopgeleiden, en minder middelbaar en hoger opgeleiden. Het aandeel vaste contracten in de bouw is lager dan bij andere sectoren en het aandeel zzp-ers is hoog. Het aantal WW-uitkeringen voor de bouw is sterk gedaald, maar dat was voor de stikstofcrisis. Het UWV geeft aan dat préfab en herverdeling van taken kan leiden tot effectievere inzet van personeel.
Trends
Trends in de bouw zijn: meer préfab en digitalisering in de bouw. Hoewel de bouw achterloopt bij andere sectoren, loopt Nederland voor op de bouw in andere landen. De verwachting is dat digitalisering snel gaat doorzetten en dat werknemers nieuwe en andere vaardigheden moeten aanleren. De zogenaamde soft skills, zoals communicatievaardigheden, klantgerichtheid en wendbaar kunnen zijn worden belangrijker voor bouwpersoneel.
Altijd op de hoogte blijven van bouwnieuws? Schrijf je in voor onze Nieuwsflits!
Uitkomst enquête cao en UTA
Eind september/begin oktober 2019 heeft FNV een enquête gehouden onder UTA personeel over de cao Bouw & Infra. Hieraan hebben 770 UTA werknemers deelgenomen. De enquête ging grotendeels over werkdruk. Deze resultaten willen we graag met je delen.
Wil je op de hoogte blijven van nieuws rondom de cao Bouw en Infra? Meld je dan meteen aan voor onze nieuwsflits.
Je kunt natuurlijk ook meedenken en -praten met onze consulenten en de bestuurders die aan de onderhandelingstafel zitten. Jouw mening telt! Meld je aan voor de UTA klankbordgroep via ons e-mailadres: uta@fnv.nl.
Lees hier de uitkomst van de enquête
