Krimp verwacht: banen verdwijnen en minder gebouwd
Het EIB concludeert dat na jaren van groei een krimp in de bouwproductie dit jaar van 3,5 procent. De werkgelegenheid neemt in twee jaar tijd waarschijnlijk af met zo’n 12.000 voltijdbanen.
Vooral de nieuwbouw van woningen en utiliteitsbouw loopt fors terug. Ook de arbeidsproductiviteit valt terug. Dit staat in de studie ‘Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2024’ van het EIB.
Wooncrisis
Nederland kampt met een woningtekort. Daarbij wordt er al jaren minder gebouwd dan de regering voor ogen heeft. Het streven is om er jaarlijks 100.000 huizen bij te bouwen, maar dat lukt niet.
Vakbonden
FNV is niet verrast door de aangekondigde banenkrimp in de sector. Een optelsom van problemen leidt ertoe dat de productie van nieuwbouwwoningen al langere tijd achterloopt bij de ambities van het kabinet. “Woningbouw levert van de takken in de bouw de meeste werkgelegenheid op. Als daar een kink in de kabel komt, gaat dat meteen arbeidsplaatsen kosten”, legt FNV-bestuurder Hans Crombeen uit aan het Nederlands Dagblad.
Gunstige vooruitzichten in de toekomst
Gelukkig zijn er ook betere vooruitzichten, met name op middellange termijn. De totale bouwproductie kan volgende de studie van het EIB namelijk gemiddeld met 2,5 procent groeien in de periode 2026-2028. Hieraan leveren alle onderdelen van de bouw een bijdrage. Bij deze ontwikkeling neemt ook de vraag op de arbeidsmarkt weer toe en zullen er in deze periode zo’n 17.000 extra arbeidskrachten nodig zijn. Naar verwachting kan er op deze middellange termijn een goede baanzekerheid worden geboden.
Dat klinkt veelbelovend, maar volgens het EIB zullen inspanningen verricht moeten worden om de bouw als aantrekkelijk neer te zetten en leerlingen te blijven interesseren voor een baan in de bouw.
Zwaarwerkregeling uitvoerders per 1 januari 2024
In de nieuwe cao Bouw&Infra is geregeld dat de voorwaarden voor het deelnemen aan de zwaarwerkregeling voor uitvoerders onder de cao Bouw&Infra worden versoepeld. In dit artikel lees je alles wat je moet weten over de zwaarwerkregeling en welke stappen je moet zetten om het aan te vragen.
Het werk van sommige UTA’ers fysiek, maar ook vooral mentaal erg zwaar. De zwaarwerkregeling is niet voor iedere UTA’er even vanzelfsprekend. Daar is door cao-onderhandelingen enige verandering ingekomen.
Tijdlijn zwaarwerkregeling
Sinds 1 januari 2021 kunnen bouwplaatsmedewerkers gebruik maken van de zwaarwerkregeling om maximaal drie jaar voor hun AOW-leeftijd te kunnen stoppen met werken. Vanaf 1 januari 2022 kunnen UTA-medewerkers ook gebruik maken van deze regeling. Een voorwaarde is echter dat de een UTA’er in de laatste 25 jaar minstens 5 jaar op de bouwplaats moet hebben gewerkt. Voor uitvoerders is dit sinds 1 januari 2024 anders; deze voorwaarde vervalt. Uitvoerders hoeven dus niet meer minimaal 5 jaar als bouwplaatsmedewerker te hebben gewerkt.
De Regeling Vervroegd Uittreden (RVU) loopt eind 2025 af.
De voorwaarden voor uitvoerders per 1 januari 2024
Als uitvoerder kun je tot maximaal drie jaar voor je AOW-leeftijd stoppen met werken wanneer je voldoet aan de volgende voorwaarden:
- Op 1 januari 2024 en direct voor deelname aan de zwaarwerkregeling ben je uitvoerder en val je onder de cao Bouw&Infra,
- Op 1 juli 2020 en/of op 1 januari 2021 was je werkzaam onder de cao Bouw&Infra,
- Van de laatste 25 jaar werkte je minstens 20 jaar als medewerker onder de cao Bouw&Infra.
Let op: andere UTA’ers kunnen ook gebruik maken van de zwaarwerkregeling, zij hebben dus als extra voorwaarde dat zij de afgelopen 25 jaar minstens 5 jaar op de bouwplaats moeten hebben gewerkt.
Stappenplan zwaarwerkregeling aanvragen
Denk je dat je in aanmerking komt voor de zwaarwerkregeling? Hier zijn de stappen die moet ondernemen om het in gang te zetten:
- Controleer of je aan de voorwaarden voldoet. Deze leeftijdschecker kan een handig hulpmiddel zijn.
- Vraag het op tijd aan. Je dient je aanvraag minstens drie maanden en uiterlijk zes maanden voor de datum waarop je zwaarwerkregeling in wilt laten gaan in. Een vakbondsconsulent van de FNV kan je hierbij helpen.
- Als je voldoet aan de voorwaarden ontvang je binnen 10 werkdagen na het indienen van je aanvraag je voorlopige toekenning.
- Je beslist nu of je definitief wilt deelnemen aan de zwaarwerkregeling. Zo ja, dan zeg je je arbeidsovereenkomst bij je werkgever op. Dit doe je door een ontslagbrief te schrijven. Hou hierbij rekening met je opzegtermijn.
- Stuur een kopie van je ontslagbrief als bewijs van het beëindigen van je arbeidsovereenkomst (en eventueel je loonbelastingverklaring) uiterlijk 14 dagen voor de ingangsdatum op naar APG. Dat kan per e-mail of per post. Wanneer je niet op tijd alle documenten stuurt kan er geen betaling van de uitkering plaatsvinden.
- Binnen 10 werkdagen na het opsturen van de documenten uit stap 5 ontvang je je definitieve toekenning.
- De eerste uitkering van de zwaarwerkregeling ontvang je op de laatste donderdag van de maand.
Pensioen
Je kunt de zwaarwerkuitkering eventueel combineren met het eerder laten ingaan van je pensioen als je een hoger inkomen wenst dan alleen de zwaarwerkuitkering. Ook hier kan een vakbondsconsulent van de FNV je bij helpen door een berekening te maken, en ze kunnen je helpen met de aanvraag zelf. Tijdens zo’n afspraak staat centraal welk inkomen je nu en in de toekomst wenst. Voor informatie en hulp bij het aanvragen hoef je geen lid te zijn van de FNV, dit is een dienst die waar iedereen die onder de cao Bouw&Infra werkt gebruik van kan maken.
FAQ
Heb ik recht op een transitievergoeding wanneer ik gebruik maak van de zwaarwerkregeling?
Nee. Door gebruik te maken van de zwaarwerkregeling neem je ontslag bij je werkgever en ga je uit dienst. Daardoor heb je geen recht op een transitievergoeding.
Waarom moet ik een bewijs van beëindiging van de arbeidsovereenkomst opsturen?
De zwaarwerkregeling gaat in op de eerste dag na de laatste dag van je arbeidsovereenkomst. Deze dagen sluiten dus direct op elkaar aan. Hier kunnen geen dagen tussen zitten. Om de exacte datum van het einde van je arbeidsovereenkomst te bepalen is een kopie van het bewijs van beëindiging van je arbeidsovereenkomst nodig (zoals een ontslagbrief). Let op: De laatste dag van je arbeidsovereenkomst hoeft niet dezelfde dag te zijn als de laatste dag dat je nog aan het werk bent. Bijvoorbeeld omdat je nog verlofdagen hebt en deze opneemt.
Ik maak gebruik van de vierdaagse werkweek 55-plus. Is de hoogte van de uitkering zwaarwerkregeling dan lager?
Nee. De hoogte van de uitkering wordt gebaseerd op een fulltime dienstverband. Als je gebruik maakt van de vierdaagse werkweek 55-plus (6.5 cao Bouw & Infra) blijft je arbeidsovereenkomst namelijk onveranderd. Die blijft uitgaan van een vijfdaagse werkweek van gemiddeld 40 uur.
Hoeveel geld krijg ik?
De maandelijkse bruto uitkering in 2024 is €1.939,32. Dit geldt bij een fulltime dienstverband en is inclusief vakantiegeld.
Hoeveel geld ontvang ik netto?
Dit hangt af van de belasting die op jouw uitkering wordt ingehouden. Je kunt gebruik maken van loonheffingskorting. Dan betaal je minder belasting. Let op! Je mag de loonheffingskorting voor één uitkering (of salaris) gebruiken. Ontvang je naast de zwaarwerkuitkering bijvoorbeeld ook een pensioenuitkering? Dan mag je de loonheffingskorting op één van deze twee uitkeringen toepassen. Op deze website van de Belastingdienst lees je hoe je de loonheffingskorting aanvraagt.
In de voorlopige toekenning van de zwaarwerkuitkering zie je het nettobedrag zonder loonheffingskorting. Stuur je later een loonbelastingverklaring op? Dan zie je het nettobedrag met loonheffingskorting in de definitieve toekenning of op je volgende betaalspecificatie.
Bedragen per maand (2023) bij een fulltime dienstverband voordat je stopt met werken:
Bruto bedrag zwaarwerkuitkering €1.846,97
Netto zonder loonheffingskorting €1.065,35
Netto met loonheffingskorting €1.321,18
Waar kan ik de aanvraag voor de zwaarwerkregeling doen?
Via deze link kom je bij het aanvraagformulier ‘uitkering zwaarwerkregeling’.
Kan mijn werkgever de aanvraag weigeren?
Nee. Het is jouw eigen keuze en je recht om gebruik te maken van de zwaarwerkregeling.
Deelnemen aan de zwaarwerkregeling is voorlopig mogelijk tot en met 31 december 2025. Stel dat ik in juli 2024 deelneem aan de zwaarwerkregeling, stopt de uitkering dan op 1 januari 2026?
Nee, als je zwaarwerkuitkering ingaat op uiterlijk 31 december 2025 dan heb je recht op de uitkering tot je AOW-leeftijd. Ook als de AOW-leeftijd pas in 2027 ligt. De start van je deelname aan de zwaarwerkregeling moet dus wel vóór 1 januari 2026 zijn.
Alle informatie met betrekking tot de zwaarwerkregeling vind je op zwaarwerkregeling.nl .
Overweeg je van de zwaarwerkregeling gebruik te maken? Neem dan contact op met een vakbondsconsulent. Dit kan ook als je geen lid bent. Zij kunnen met jou in gesprek gaan over de voorwaarden, helpen met de aanvraag doen en nemen alle stappen met je door. Ze begeleiden van begin tot het eind en dat kost niets!
Voor andere vragen kan je contact opnemen via uta@fnv.nl
Gesprekken over verlenging RVU gestrand
De onderhandelingen met werkgeversorganisatie VNO/NCW over het verlengen en verruimen van de Regeling Vervroegd Uittreden (RVU) zijn vastgelopen. Vakbonden denken na over acties.
De Regeling Vervroegd Uittreden loopt eind 2025 af. Werkgevers- en werknemersorganisaties hebben de afgelopen maanden met elkaar onderhandeld over verlenging en verbetering van de regeling. Wat de FNV betreft wordt de regeling voor onbepaalde tijd van kracht en wordt het bedrag verhoogd zodat de pensioenopbouw kan doorlopen.
De toekomst van de regeling voor vervroegd uittreden voor mensen met een zwaar beroep is onzeker nu de gesprekken over de voortzetting zijn vastgelopen.
Wat is de RVU?
De RVU maakt deel uit van het Pensioenakkoord. De regeling is ooit in het leven geroepen omdat voor veel mensen met zwaar werk de steeds hogere AOW-leeftijd te ver weg is. De leeftijd waarop Nederlanders recht hebben op AOW is op dit moment 67 jaar.
Veel werknemers met zware beroepen krijgen te maken met gezondheidsklachten en halen deze leeftijd niet werkend. Door de RVU kunnen werkgevers en werknemers afspraken met elkaar maken over eerder stoppen met werken, zonder dat hier de zogenoemde RVU-boete tegenover staat.
Cao Bouw & Infra
De zwaarwerkregeling van de cao Bouw & Infra is een invulling van de centrale regels rondom RVU. De FNV vindt dat de RVU gericht moet zijn op mensen die daadwerkelijk zwaar werk doen. De discussie over wat zwaar werk is kan aan de cao-tafel worden gevoerd. Daar zitten de mensen die de werknemers onder de cao kennen, waardoor er maatwerk geleverd kan worden in de criteria per cao. Het gaat hier niet alleen over fysiek zware arbeid, maar ook om mentale belasting wat het werk voor veel mensen erg zwaar maakt.
In het eindbod van de werkgevers voor de nieuwe cao Bouw & Infra 2024 mogen werknemers met de functie van uitvoerder vanaf 1/1/2024 gebruik maken van de zwaarwerkregeling en dat de zwaarwerkregeling per 1/1/2026 wordt voortgezet voor 5 jaar (tot 1/1/2031). De werkgeversorganisaties benoemden hierbij nadrukkelijk dat dit tweede punt onder de randvoorwaarde is dat de RVU gehandhaafd blijft.
Wat nu?
Ook na 2025 blijft zwaar werk bestaan, de gevolgen voor mensen met zware beroepen incluis. Uit het UTA-onderzoek is gebleken dat 86 procent van de respondenten voorafgaand aan het bereiken van de AOW-leeftijd eerder zou stoppen met werken als er een mogelijkheid is.
Ook is eerder stoppen met werken het belangrijkste onderwerp uit het onderzoek. Dit is geldt met name bij werknemers die 45 jaar en ouder zijn.
Het is noodzakelijk dat er een structurele regeling komt. De overleggen van de afgelopen tijd in Den Haag hebben geen akkoord opgeleverd. Dat is van belang omdat als we het eens zijn, het eenvoudiger is voor de politiek om de RVU regeling te verlengen. De centrale werkgeversorganisatie VNO/NCW zegt het overleg op een later moment te willen hervatten.
De komende tijd gaat de FNV met haar leden in gesprek over acties.
Heb je vragen? Stuur gerust een e-mail naar uta@fnv.nl .