Rust is geen luxe, maar een noodzaak
In de wereld van de bouw zijn we gewend aan hard werken, strakke deadlines en veeleisende projecten. Het is een sector die trots is op zijn toewijding aan vakmanschap en hard werk, en terecht. Maar laten we eerlijk zijn: het kan soms overweldigend zijn. De druk van deadlines en het jongleren met verschillende verantwoordelijkheden kan zijn tol eisen wanneer je niet voldoende rust krijgt om te herstellen.
Het wordt vaak over het hoofd gezien, maar juist de hardste werkers zullen het hardst moeten rusten. In dit artikel bespreken we wat je zelf kunt doen om goed te herstellen, maar vooral ook wat je van je werkgever mag verwachten als het hierop aankomt.
Zoals ook iedere topsporter je kan vertellen is rust essentieel wanneer je een grote inspanning verricht. Zonder goed te rusten en herstellen zou een topsporter het niet kunnen bijbenen met de sporters die dit wel doen. Op werkgebied is dit eigenlijk niet anders. Het constant werken onder hoge druk kan zowel fysiek als mentaal uitputtend zijn. Doe dit te lang, en het kan zelfs leiden tot gezondheidsproblemen, verminderde productiviteit en een verstoord evenwicht tussen je werk en privéleven. Om dus te blijven werken op het niveau dat we willen is onze rust pakken geen luxe, maar noodzaak.
Wat kan je doen?
Gelukkig zijn er stappen die je zelf kunt nemen om je rust en herstel te bevorderen. Denk bijvoorbeeld aan het plannen van pauzes tijdens je werk, niet te lang werken zonder verlof op te nemen, niet te vaak overuren maken, en natuurlijk ook voldoende slaap en ontspanning. Het is belangrijk om te onthouden dat rust pakken geen egoïsme is, maar juist een investering in je eigen welzijn en werkprestaties.
Het kan ook zo zijn dat het plannen van pauzes bijvoorbeeld lastig gaat. Of misschien zijn er wel anderen redenen waardoor het lastig is om goed rust te pakken. Je bent niet de enige. Hoewel dit soms als best lastig ervaren kan worden werkt het goed om dit bespreekbaar te maken met je collega’s en leidinggevende/werkgever. Wat niet wordt besproken kan ook niet samen opgelost worden.
De rol van je werkgever
Het is niet alleen je eigen verantwoordelijkheid om te zorgen dat je voldoende rust krijgt. Je werkgever heeft een cruciale rol in het creëren van een ondersteunende werkomgeving. Dit vinden niet alleen wij als vakbond, maar dit staat ook in de wet. Je werkgever is namelijk verplicht beleid te hebben om de risico’s van werkdruk te beperken.
De Arbowet legt de verplichtingen van werkgevers vast met betrekking tot de gezondheid en veiligheid van werknemers. Hierin is ook aandacht voor psychosociale arbeidsbelasting, wat betrekking heeft op stress en werkdruk. De RI&E (dat staat voor risico-inventarisatie en -evaluatie) is een instrument dat werkgevers verplicht zijn te gebruiken om risico's in kaart te brengen en te evalueren. Het bevat ook maatregelen om deze risico's te verminderen. Werknemers hebben het recht om te weten welke risico's er spelen en welke maatregelen worden genomen om hen te beschermen. Dit kan een goede aanleiding zijn voor een gesprek over werkdruk.
Faciliteren van rust
De Arbowet schrijft ook voor dat werkgevers moeten kijken naar een bronaanpak van een probleem. Als jij door een te krappe planning regelmatig moet overwerken, dan beperkt dit jou mogelijkheid om goed uit te rusten. Het is dan de verantwoordelijkheid van je werkgever om te zorgen dat er sprake is van een realistische taakbelasting.
Hetzelfde geldt voor goed kunnen pauzeren tijdens werktijd, niet gestoord worden buiten werktijd of het opnemen van verlof. Merk je dat je hier regelmatig uitdagingen in hebt, dan is het wederom belangrijk om dit bespreekbaar te maken. Dit doe je niet alleen uit eigen belang, maar ook voor je collega’s en de rest van de organisatie. Wanneer iemand uitvalt vanwege werkstress, dan heeft dat namelijk invloed op de hele organisatie.
Noodzaak
Onthoud: rust en herstel zijn geen luxe, maar een noodzaak. Rust pakken gebeurt helaas niet vanzelf, en juist daarom loont het om er bewust mee bezig te zijn. Door hierover in gesprek te gaan kunnen we een sector creëren die niet alleen bekend staat om zijn vakmanschap, maar ook om zijn toewijding aan het welzijn van zijn werknemers.
Heb je vragen of wil je je ervaring delen? Stuur gerust een mail naar uta@fnv.nl .
"Werkdruk hoort erbij..."
We hoeven je niet te vertellen dat werken in de bouw uitdagingen met zich meebrengt. Maar een beetje werkdruk hoort erbij, toch? Misschien is het voor jou zelfs zo dat je graag wat werkdruk hebt, anders zou je je gaan vervelen. Uitdaging is voor vrijwel iedereen een belangrijk onderdeel van zijn werk, en dus ook werkplezier. Een beetje uitdaging in je werk hoort er dus zeker bij, maar dan hebben we het natuurlijk wel over een gezonde hoeveelheid. Wanneer is die werkdruk nou gezond en wanneer niet?
Werkdruk is als een dubbelzijdig zwaard. Een gezonde dosis aan uitdaging kan je motiveren, je productief maken en je voldoening geven. Het houdt je op je tenen en laat je groeien. Maar wanneer die uitdaging te veel toeneemt zonder dat je daar voldoende hulpmiddelen bij krijgt, verandert de situatie. Stress slaat toe, je energie raakt uitgeput en je mentale welzijn komt in gevaar. Dan hebben we te maken met een ongezonde werkdruk, wat weer leidt tot werkstress. Het komt helaas nog te vaak voor dat mensen door werkstress uitvallen.
Dus, waaraan herken je gezonde hoeveelheid uitdaging Je voelt een gezonde spanning, maar het is beheersbaar. Je hebt uitdagende taken die je creativiteit prikkelen en zorgen dat je je best wilt doen. Je hebt bijvoorbeeld een strakke deadline voor een project, maar je hebt genoeg middelen en ondersteuning om het tot een succesvol einde te brengen. Gezonde werkdruk geeft je een gevoel van voldoening en groei, zonder je te overweldigen.
Gezonde uitdaging vs. Werkdruk
Ongezonde werkdruk voelt daarentegen behoorlijk anders. Het is overweldigend en kan soms aanvoelen als een marathon zonder eind. Zo kun je bijvoorbeeld te maken hebben met situaties waarbij je verantwoordelijk bent voor het toezicht houden op meerdere bouwprojecten tegelijkertijd, terwijl de deadlines strak zijn en de middelen beperkt zijn. Je krijgt misschien niet de ondersteuning die je nodig hebt om het werk fatsoenlijk te doen. Dit kan leiden tot overuren, constante stress, het gevoel dat je continu onder druk staat en een onhoudbare werk-privé balans. Voor korte duur kan je dit misschien goed hebben, maar op lange termijn gaat het ten koste van jezelf.
Hoe merk je dat je zelf last hebt van een ongezonde werkdruk? Let op de waarschuwingssignalen. Merk je dat je prikkelbaar en gespannen bent, zelfs buiten werktijd? Word je voortdurend geconfronteerd met deadlines die onhaalbaar lijken? Heb je het gevoel dat je constant achter de feiten aanloopt en nooit genoeg tijd hebt om je taken af te ronden? Dit zijn tekenen dat je mogelijk te maken hebt met ongezonde werkdruk.
Gelukkig hoef je dit niet alleen te doorstaan. Hoewel het soms wel zo kan voelen, is een ongezonde werkdruk zelden iets waar maar één persoon last van heeft. Uit onderzoek blijkt ook dat meer dan de helft van de UTA’ers aangeeft een grote werkdruk te ervaren. Door werkdruk bespreekbaar te maken kan je samen met collega’s en je leidinggevende op zoek naar oplossingen.
Vermoed je last te hebben van een ongezonde werkdruk? Doe dan in 1 minuut de Sneltest en krijg hier meer inzicht in.
Of heb je juist weleens oplossingen tegen werkdruk gecreëerd? Neem dan vooral contact met ons op via uta@fnv.nl , we horen graag hoe jij dit hebt gedaan!